Од Википедија — слободната енциклопедија
Неодиум (60Nd) |
| Општи својства |
|---|
| Име и симбол | неодиум (Nd) |
|---|
| Изглед | сребрестобел |
|---|
| Неодиумот во периодниот систем |
|---|
|
|
| Атомски број | 60 |
|---|
| Стандардна атомска тежина (±) (Ar) | 144,242(3)[1] |
|---|
| Категорија | лантаноид |
|---|
| Група и блок | група б.б., f-блок |
|---|
| Периода | VI периода |
|---|
| Електронска конфигурација | [Xe] 4f4 6s2 |
|---|
по обвивка | 2, 8, 18, 22, 8, 2 |
|---|
| Физички својства |
|---|
| Фаза | цврста |
|---|
| Точка на топење | 1297 K (1024 °C) |
|---|
| Точка на вриење | 3347 K (3074 °C) |
|---|
| Густина близу с.т. | 7,01 г/см3 |
|---|
| кога е течен, при т.т. | 6,89 г/см3 |
|---|
| Топлина на топење | 7,14 kJ/mol |
|---|
| Топлина на испарување | 289 kJ/mol |
|---|
| Моларен топлински капацитет | 27,45 J/(mol·K) |
|---|
парен притисок
| P (Pa)
|
1
|
10
|
100
|
1 k
|
10 k
|
100 k
|
| при T (K)
|
1595
|
1774
|
1998
|
(2296)
|
(2715)
|
(3336)
| |
| Атомски својства |
|---|
| Оксидациони степени | +4, +3, +2 (благо базен оксид) |
|---|
| Електронегативност | Полингова скала: 1,14 |
|---|
| Енергии на јонизација | I: 533,1 kJ/mol
II: 1040 kJ/mol
II: 2130 kJ/mol |
|---|
| Атомски полупречник | емпириски: 181 пм |
|---|
| Ковалентен полупречник | 201±6 пм |
|---|
 Спектрални линии на неодиум |
| Разни податоци |
|---|
| Кристална структура | двојно шестаголна збиена (дшаз) |
|---|
| Брзина на звукот тенка прачка | 2330 м/с (при 20 °C) |
|---|
| Топлинско ширење | α, мног.: 9,6 µм/(m·K) (при с.т.) |
|---|
| Топлинска спроводл��вост | 16,5 W/(m·K) |
|---|
| Електрична отпорност | α, мног.: 643 nΩ·m |
|---|
| Магнетно подредување | парамагнетно, антиферомагнетно под 20 K[2] |
|---|
| Модул на растегливост | α form: 41,4 GPa |
|---|
| Модул на смолкнување | α form: 16,3 GPa |
|---|
| Модул на збивливост | α form: 31,8 GPa |
|---|
| Поасонов сооднос | α form: 0,281 |
|---|
| Викерсова тврдост | 345–745 MPa |
|---|
| Бринелова тврдост | 265–700 MPa |
|---|
| CAS-број | 7440-00-8 |
|---|
| Историја |
|---|
| Откриен | Карл Ауер фон Велсбах (1885) |
|---|
| Најстабилни изотопи |
|---|
| Главна статија: Изотопи на неодиумот |
| изо
|
ПЗ
|
полураспад
|
РР
|
РЕ (MeV)
|
РП
|
| 142Nd
|
27,2 %
|
–
|
(СД)
|
<53,264
|
|
| 143Nd
|
12,2 %
|
–
|
(α)
|
0,5214
|
139Ce
|
| 144Nd
|
23,8 %
|
2,29×1015 г
|
α
|
1,905
|
140Ce
|
| 145Nd
|
8,3 %
|
>6×1016 г
|
(α)
|
1,5784
|
141Ce
|
| 146Nd
|
17,2 %
|
–
|
(α)
|
1,1822
|
142Ce
|
| (β−β−)
|
0,0702
|
146Sm
|
| 148Nd
|
5,7 %
|
>3,0×1018 г
|
(α)
|
0,5986
|
144Ce
|
| (β−β−)
|
1,9288
|
148Sm
|
| 150Nd
|
5,6 %
|
6,7×1018 г
|
β−β−
|
3,367
|
150Sm
| |
| Распадните режими во загради се предвидени, но досега не се забележани |
| | наводи | Википодатоци |
Неодиум (Nd, лат. neodymium) — лантаноид.[3][4] Името го добил од грчките зборови neos и didymos кои со споен назив се нарекуваат „нови близнаци“.
Неодиум е застапен во Земјината кора во количини од 38 ppm (англ. parts per million). Најважни минерали на неодиум се:
- монацит (Ce,La,Th,Nd,Y,Pr)PO4 и
- (Ce,La,Nd,Y,Pr)CO3F
- ↑ Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
- ↑ Gschneidner, K. A.; Eyring, L. (1978). Handbook on the Physics and Chemistry of Rare Earths. Amsterdam: North Holland. ISBN 0444850228.
- ↑ Housecroft C. E., Sharpe A. G. (2008). Inorganic Chemistry (3rd ed.). Prentice Hall. ISBN 978-0131755536.
- ↑ Parkes, G.D. & Phil, D. (1973). Melorova moderna neorganska hemija. Beograd: Naučna knjiga.
