Қалемше

Қалемше– аналық өсімдіктен бөлініп алынған сабақ, тамыр, жапырақ. Cабақ және тамыр қалемшелері болып бөлінеді. Cабақ қалемшесі өсімдікті вегетативті көбейту үшін қолданылады. Дайындалу мезгіліне қарай: сүректелген қалемше және көк қалемше болып ажыратылады. Сүректелген қалемше буыннан, буын аралығы мен бүршіктен тұрады. Оны өсімдік өркені толық жетіліп, жапырақтары түскеннен кейін күзде немесе қыста дайындайды. Тамырландыруға дайындалған қалемшенің ұзындығы 18 – 22 см, жуанд. 6 мм-ден кем болмауы тиіс. Мұндай қалемшелердің жоғ. ұшын бүршіктен 1 – 1,5 см қалдырып, ал төм. бөлігін буын аралығының кез келген жерінен кесе береді. Көк қалемше – өсімдіктің қарқынды өсу кезеңінде (маусымның аяғы – шілденің басы) өркендерінен дайындалады. Мұндай қалемше буыннан, онда орналасқан жапырақтар мен қолтық бүршіктерінен және буын аралығынан тұрады. Оны ұзындығы 5 – 12 см етіп, бір, екі немесе одан да көп буындармен кеседі. Астыңғы жапырақсыз бөлігін өсімдік бүршігінен 0,5 – 1 см төмен жасайды. Сабақ қалемшелері жеміс-жидек дақылдарын, әсемдік өсімдіктер мен орман ағаштарын, бұталарын көбейтуге пайдаланылады. Тамыр қалемшесі жуанд. 6 – 10 мм болатын тамырлардан, ұзындығы 8 – 10 см мөлшерде кесіп алынады. Мұның жоғ. ұшын – тік, ал төм. ұшын – қиғаштап қияды. Тамыр қалемшесімен алма мен алмұрт ағашының кейбір түрлерін, кәдімгі және жапон бекесін, ырғайды, шиені, таңқурайды, жүзімді, т.б. көбейтеді.^[1]

1. ↑ Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Экология және табиғат қорғау / Жалпы редакциясын басқарған – түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы» ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет. ISBN 5-7667-8284-5

Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет.

Өсімдіктер морфологиясы және анатомиясы Вегетативтік мүшелер Тамыр • Каудекс • Пневматофорлар • Өркен • Сабақ • Тамыр сабақ • Түйнек • Пиязшық • Цефалий • Бүршік • Дің • Бұтақ • Қалемше • Жапырақ • Бөбежапырақ • Ризоидтар • Таллом Генеративтік мүшелер Гүл • Гүлшанақ • Гүл тостағаншасы және күлте • Андроцей және гинецей • Тозаң • Тұқым • Жеміс • Гаметофит • Гаметангий • Антеридий • Архегоний • Спорангий • Стробил Беткі құрылымдар Өсімдік кутикуласы • Эпикутикулалық балауыз • Шірне • Тыныс саңылаулары • Трихомалар Өсімдік ұлпалары Түзуші ұлпа Төбе меристемасы • Бүйір меристемасы • Қыстырма меристема • Дерматоген • Калиптроген • Камбий • Феллоген • Каллус Жабын ұлпа Эпидерма • Перидерма • Экзодерма және эндодерма • Қыртыс • Протодерма және ризодерма • Веламен Өткізгіш ұлпа Ксилема • Флоэма Тірек ұлпа Склеренхима • Колленхима • Склереидалар • Идиобластар Негізгі ұлпа Паренхима • Хлоренхима • Аэренхима • Идиобластар Өсімдік жасушасы Органоидтар Жасуша қабырғасы • Вакуоль • Фрагмопласт • Танносома Пластидтер Лейкопласттар (Протеинопласттар • Элайопласттар • Амилопласттар) • Хромопласттар • Хлоропласттар • Этиопласттар • Геронтопласттар • Плазмодесмалар Габитус Жастық тәріздес өсімдіктер • Дегелекті өсімдіктер • Бұталар (Бұташықтар • Жартылай бұталар) • Суккуленттер • Ағаштар • Шырмалғыш өсімдіктер • Шөптер Уикисанат:Морфология • Уикисанат:Анатомия • Галерея