Jump to content

Տագանրոգ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բնակավայր
Տագանրոգ
Դրոշ Զինանշան

ԵրկիրՌուսաստան Ռուսաստան
ՀամայնքՏագանռոգի շրջան, Ռոստովի մարզ, Q4449582?, Donetsk Governorate?, Դոնի զորքի մարզ, Հյուսիսկովկասյան երկրամաս և Ազով-Սևծովյան երկրամաս
Հիմնադրված է1698 թ.
Մակերես95 կմ²
ԲԾՄ30 մետր
Բնակչություն245 120 մարդ (2021)[1]
Ժամային գոտիUTC+3
Հեռախոսային կոդ8634
Փոստային դասիչ347900–347960
Պաշտոնական կայքtagancity.ru(ռուս.)
Տագանրոգ (Ռուսաստան)##
Տագանրոգ (Ռուսաստան)

Տագանրոգ (ռուս.՝ Таганрог), քաղաք (1775 թվականից) Ռուսաստանի Ռոստովի մարզում, նավահանգիստ Ազովի ծովի Տագանրոգ ծոցի ափին։ Ունի երկաթուղային կայարան։ 285 հազար բնակչություն (1983)։ Համարվում է հարավային Ռուսաստանի արդյունաբերական կարևոր կենտրոններից։ Մարզի արդյունաբերական արտադրանքի մոտ 1/6 թվականը բաժին է ընկնում Տագանրոգի ավելի քան 40 արդյունաբերական ձեռնարկություններին։ Զարգացած են մետալուրգիան, մեքենաշինությունը, մետաղամշակումը («Կրասնի կոտելշչիկ», կոմբայնների, նավանորոգման, դարբնոցամամլիչային սարքավորումների և այլ գործարաններ), սննդի, թեթև և շինանյութերի արդյունաբերությունը։ Կան 2 բուհ, մետալուրգիական, մեխանիկական, մեքենաշինական, ծովային սարքաշինության և այլ տեխնիկումներ, բժշկական և երաժշտական ուսումնարաններ, դրամատիկական թատրոն, հայրենագիտական թանգարան, պատկերասրահ։ Հիմնադրել է Պետրոս I-ը, որպես ամրոց, 1698 թվականին։ 18-րդ դարի 80-ական թվականներ եղել է արտաքին առևտրական նավահանգիստ, 1802 թվականից՝ քաղաքապետության կենտրոն։ 1869 թվականին երկաթուղով միացել է Խարկովին և Դոնի Ռոստովին։ 1920-1924 թվականներին եղել է օկրուգային քաղաք ՈւԽՍՀ Դոնեցկի մարզում, 1924-1934 թվականներին՝ Հյուսիս-Կովկասյան, 1934-1937 թվականներին՝ Ազով-Սևծովյան երկրամասերի, 1937 թվականից՝ Ռոստովի մարգի կազմում։ Անտոն Չեխով ծննդավայրն Է, այստեղ է նրա թանգարանը։

Հիմնադրել է Պետրոս I1698 թվականին՝ Տագան Ռոգ հրվանդանի վրա, որպես ամրոց և ռուսական Ազովյան ռազմածովային նավատորմի բազա։ Անվանումը ստացել է հրվանդանի անունից, որը կազմված է թյուրքական տագան ՝ «կասկարա, կրակարան» և ռոգ (ռուս.՝ рог)՝ «ելուստ, հրվանդան» բառերից։ Հրվանդանում կասկարայի մեջ կրակ էին վառում, որը ծառայում էր որպես փարոս․ ուստի անվանումն արտահայտում էր «փարոսի հրվանդան» իմաստը[2]։

Բնակչություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բնակչության թվաքանակը
1811[3]1840[3]1856[3]1863[3]1897[4]1914[3]1923[3]
740022 50018 50042 40051 00068 40068 300
1926[4]1931[3]1939[5]1956[6]1959[7]1962[3]1967[3]
86 000120 000188 781189 000202 062220 000245 000
1970[8]1973[3]1975[9]1976[10]1979[11]1982[12]1985[13]
254 154268 000272 000272 000276 444283 000286 000
1986[10]1987[14]1989[15]1990[16]1991[10]1992[10]1993[10]
286 000295 000291 622292 000294 000293 000292 000
1994[10]1995[13]1996[13]1997[17]1998[13]1999[18]2000[19]
291 000291 000290 000291 000289 000287 600284 400
2001[13]2002[20]2003[3]2004[21]2005[22]2006[23]2007[24]
280 900281 947281 900277 300273 000268 600264 400
2008[25]2009[26]2010[27]2011[28]2012[29]2013[30]2014[31]
260 700257 611257 681257 221256 565254 783253 587
2015[32]2016[33]2017[34]2018[35]2019[36]2020[37]2021[38]
253 040251 050250 287249 848248 664248 643245 120

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx (ռուս.)
  2. Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան (1987). Աշխարհագրական անունների բառարան. Երևան: «Լույս».
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 «Народная энциклопедия «Мой город». Таганрог» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2014-01-05-ին. Վերցված է 2013-10-23-ին.
  4. 4,0 4,1 «Города с численностью населения 100 тысяч и более человек» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013-11-10-ին. Վերցված է 2013-08-17-ին.
  5. «Великая Отечественная война. Юбилейный статистический сборник. 2015» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-01-16-ին. Վերցված է 2015-04-23-ին.
  6. «Народное хозяйство СССР в 1956 г. (Статистический сборник). Государственное статистическое издательство. Москва. 1956» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014-07-16-ին. Վերցված է 2013-10-26-ին.
  7. «Всесоюзная перепись населения 1959 года. Численность городского населения РСФСР, её территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Демоскоп Weekly. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-05-28-ին. Վերցված է 2013-09-25-ին.
  8. «Всесоюзная перепись населения 1970 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Демоскоп Weekly. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-09-29-ին. Վերցված է 2013-09-25-ին.
  9. Российский статистический ежегодник, 1998 год
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 «Российский статистический ежегодник. 1994» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-06-24-ին. Վերցված է 2016-05-18-ին.
  11. «Всесоюзная перепись населения 1979 года Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Демоскоп Weekly. Արխիվացված օրիգինալից 2021-11-07-ին. Վերցված է 2013-09-25-ին.
  12. Народное хозяйство СССР 1922-1982 (Юбилейный статистический ежегодник)
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 «Российский статистический ежегодник. Госкомстат, Москва, 2001» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014-11-16-ին. Վերցված է 2015-05-12-ին.
  14. Народное хозяйство СССР за 70 лет : юбилейный статистический ежегодник : [арх. 28 Հունիսի 2016] / Государственный комитет СССР по статистике. — Москва : Финансы и статистика, 1987. — 766 с.
  15. «Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения РСФСР, ее территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2011-09-26-ին.
  16. Российский статистический ежегодник. 2002. — М.: Госкомстат России, 2002. — 690 с. — ISBN 5-89476-123-9
  17. «Российский статистический ежегодник. 1997 год» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-11-22-ին. Վերցված է 2016-05-22-ին.
  18. «Российский статистический ежегодник. 1999 год» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-11-29-ին. Վերցված է 2016-06-14-ին.
  19. «Российский статистический ежегодник. 2000 год» (PDF) (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-11-25-ին. Վերցված է 2016-06-13-ին.
  20. «Всероссийская перепись населения 2002 года. Том. 1, таблица 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских поселений, сельских населённых пунктов - райцентров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи и более» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012-02-03-ին.
  21. «Российский статистический ежегодник. 2004 год» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-29-ին. Վերցված է 2016-06-09-ին.
  22. «Российский статистический ежегодник, 2005 год» (ռուսերեն). Վերցված է 2016-05-09-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  23. «Российский статистический ежегодник, 2006 год» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-07-30-ին. Վերցված է 2016-05-10-ին.
  24. «Российский статистический ежегодник, 2007 год» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-05-ին. Վերցված է 2016-05-11-ին.
  25. «Российский статистический ежегодник, 2008 год» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017-02-05-ին. Վերցված է 2016-05-12-ին.
  26. «Численность постоянного населения Российской Федерации по городам, посёлкам городского типа и районам на 1 января 2009 года» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2015-05-18-ին. Վերցված է 2014-01-02-ին.
  27. Итоги Всероссийской переписи населения 2010 года. Том 1. Численность и размещение населения Ростовской области
  28. Ростовская область. Оценка численности населения на 1 января 2009-2015 гг.
  29. «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013-05-16-ին. Վերցված է 2014-05-31-ին.
  30. «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года» (ռուսերեն). М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат. 2013. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-10-12-ին. Վերցված է 2013-11-16-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ location (link)
  31. «Таблица 33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года» (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2014-08-10-ին. Վերցված է 2014-08-02-ին.
  32. «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2015 года». Արխիվացված է օրիգինալից 2015-08-06-ին. Վերցված է 2015-08-06-ին.
  33. Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2016 года
  34. «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года». 2017-07-31. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-07-31-ին. Վերցված է 2017-07-31-ին.
  35. «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года». Արխիվացված է օրիգինալից 2018-07-26-ին. Վերցված է 2018-07-25-ին.
  36. «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2019 года». Վերցված է 2019-07-31-ին.
  37. «Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020-10-17-ին. Վերցված է 2020-10-17-ին.
  38. «Таблица 5. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, городских округов, муниципальных районов, муниципальных округов, городских и сельских поселений, городских населенных пунктов, сельских населенных пунктов с населением 3000 человек и более» (XLSX) (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022-09-01-ին. Վերցված է 2022-09-01-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տագանրոգ» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 11, էջ 539