Jump to content

Իրվին Ռոզ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Իրվին Ռոզ
անգլ.՝ Irwin A. Rose
Դիմանկար
Ծնվել էհուլիսի 16, 1926(1926-07-16)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԲրուքլին, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Մահացել էհունիսի 2, 2015(2015-06-02)[1][2][3][…] (88 տարեկան)
Մահվան վայրDeerfield, Ֆրանկլին շրջան, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունՉիկագոյի համալսարան, Նյու Յորքի համալսարան և Lewis and Clark High School?
Մասնագիտությունկենսաբան, կենսաքիմիկոս, համալսարանի դասախոս և քիմիկոս
ԱշխատավայրԻրվինի կալիֆոռնիական համալսարան և Չիկագոյի համալսարան
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա և Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
 Irwin Rose Վիքիպահեստում

Իրվին Ալան Ռոուզ (հուլիսի 16, 1926(1926-07-16)[1][2][3][…], Բրուքլին, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ - հունիսի 2, 2015(2015-06-02)[1][2][3][…], Deerfield, Ֆրանկլին շրջան, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ) ամերիկացի կենսաբան էր։ Ահարոն Չիխանովերի և Ավրամ Հերշկոյի հետ միասին 2004 թվականին նա արժանացել է քիմիայի Նոբելյան մրցանակի՝ ուբիքվիտինի միջնորդավորված սպիտակուցի դեգրադացիայի հայտնաբերման համար։[7][8][9]

Կրթություն և վաղ կյանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռոուզը ծնվել է Բրուքլինում, Նյու Յորք, աշխարհիկ հրեական ընտանիքում, Էլլայի (Գրինվալդ) և Հարրի Ռոյզի որդին, որը հատակների խանութ ուներ։[10] Ռոուզը մեկ տարի սովորել է Վաշինգտոնի պետական ​​համալսարանում՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ նավատորմում ծառայելուց առաջ: Պատերազմից վերադառնալուց հետո Չիկագոյի համալսարանից 1948 թվականին նա ստացել է գիտության բակալավրի աստիճան, իսկ 1952 թվականին դոկտորի աստիճան կենսաքիմիայի բնագավառում։[11] Նա իր ասպիրանտուրան ավարտել է Նյու Յորքի համալսարանում։[10]

Կարիերա և հետազոտություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռոուզը 1954-1963 թվականներին աշխատել է Յեյլի բժշկական դպրոցի կենսաքիմիայի ամբիոնում: 1963 թվականին նա միացել է Fox Chase Cancer Center-ին և այնտեղ մնացել մինչև 1995 թվականին թոշակի անցնելը։[12] 1970-ականներին նա միացավ Փենսիլվանիայի համալսարանին որպես ֆիզիկական կենսաքիմիայի պրոֆեսոր։[13] 2004 թվականին, երբ նրա Նոբելյան մրցանակը հայտարարվեց, նա Կալիֆորնիայի համալսարանի Իրվին բժշկական դպրոցի ֆիզիոլոգիայի և կենսաֆիզիկայի ամբիոնի ականավոր պրոֆեսոր էր։[12]

Անձնական կյանք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ռոուզն ամուսնացած էր Զելդա Բուդենշտեյնի հետ և ուներ չորս երեխա։[11] Նա մահացել է 2015 թվականի հունիսի 2-ին Դիրֆիլդում, Մասաչուսեթս։[11][14] His widow died in 2016.

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Սոլոմոն Գուգենհայմի թանգարան — 1937.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. The Nobel Prize in Chemistry 2004Nobel Foundation.
  5. Table showing prize amountsNobel Foundation, 2019.
  6. Guggenheim Fellows-ի տվյալների բազա
  7. Wilkinson, Keith; Hershko, Avram (2015). «Irwin Allan Rose (1926–2015) Established role of ubiquitin in the destruction of cellular proteins». Nature. 523 (7562): 532. doi:10.1038/523532a. ISSN 0028-0836. PMID 26223618.
  8. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> պիտակ՝ «Rose» անվանումով ref-երը տեքստ չեն պարունակում:
  9. Hershko, A.; Ciechanover, A.; Rose, I.A. (1979), «Resolution of the ATP-dependent proteolytic system from reticulocytes: a component that interacts with ATP», Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 76 (7): 3107–3110, Bibcode:1979PNAS...76.3107H, doi:10.1073/pnas.76.7.3107, PMC 383772, PMID 290989.
  10. 10,0 10,1 Կաղապար:Nobelprize including the Nobel Lecture on December 8, 2004 Ubiquitin at Fox Chase
  11. 11,0 11,1 11,2 Chang, Kenneth (2 June 2015). «Irwin A. Rose, Nobel-Winning Biochemist, Dies at 88». New York Times. Վերցված է 4 June 2015-ին.
  12. 12,0 12,1 Weil, Martin (3 June 2015). «Irwin Rose, who shared 2004 Nobel Prize in chemistry, dies at 88». Washington Post. Վերցված է 4 June 2015-ին.
  13. «Selected Awards and Honors to Penn Faculty and Alumni: Nobel Prizes». University of Pennsylvania Website. Արխիվացված է օրիգինալից 3 November 2013-ին. Վերցված է 4 June 2015-ին.
  14. ABC News. «2004 Nobel Chemistry Winner Irwin Rose Dies at 88». ABC News.