Գվադալախարա

Գվադալախարա
Քաղաք
	Գվադալախարա
	իսպ.՝ Guadalajara
Դրոշ	Զինանշան
Երկիր	Մեքսիկա
Համայնք	Guadalajara Municipality?
Հիմնադրված է	1542 թ.
Մակերես	151 կմ²
ԲԾՄ	1589 մ
Կլիմայի տեսակ	սուբտրոպիկական-օվկիանոսային
Պաշտոնական լեզու	իսպաներեն
Բնակչություն	1 494 134 մարդ (2010)
Ագլոմերացիա	4 424 252
Ժամային գոտի	UTC-6, ամառը UTC-5
Հեռախոսային կոդ	(+52) 55
Փոստային դասիչ	44100–44990 և 44700
Պաշտոնական կայք	guadalajara.gob.mx(իսպ.)
	Գվադալախարա (Մեքսիկա)
	Գվադալախարա (Մեքսիկա)
	Գվադալախարա Վիքիպահեստում

Գվադալախարա (իսպ.՝ Guadalajara, [ɡwaðalaˈxaɾa]), քաղաք Մեքսիկայում, Խալիսկո նահանգի մայրաքաղաքը։ Հիմնադրվել է 1542 թվականին։ Գտնվում է Խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանի արևմտյան մասում։ Քաղաքը հայտնի է որպես «Արևմուտքի մարգարիտ» (իսպ.՝ La Perla del Occidente) և «Վարդերի քաղաք» (իսպ.՝ Ciudad de las Rosas)։ Բնակչությունը կազմում է 1495189 մարդ, Մեքսիկայի 4-րդ ամենաշատ բնակչություն ունեցող համայնքն է^[2]։ Գվադալախարայի կազմում ներառված են յոթ համայնքներ, որոնց բնակչությունը, ըստ 2009 թվականի տվյալների, կազմել է 4,328,584 մարդ, Մեխիկոյից հետո երկրորդ ամենաշատ բնակչություն ունեցող համայնքն է^[3]^[4] և երկրորդ խիտ բնակեցվածը Մեքսիկայում^[5]։

Բնակչության թվով և ՀՆԱ-ով Լատինական Ամերիկայի 10-րդ քաղաքն է^[6]^[6]^[7]։ Քաղաքի անվանումը եկել է իսպանական Գվադալախարա քաղաքի անունից, որն իր հերթին անդալուսական արաբերենից wād(i) l-ḥijāra (واد الحجارة կամ وادي الحجارة), նշանակում է «քարերի գետ/հովիտ»^[8]։ Տնտեսության հիմքն է կազմում արդյունաբերությունը, որը հիմնված է տեղեկատվական տեխնոլոգիաների վրա։ Կան նաև տեքստիլ, սննարդյունաբերության և այլ ավանդական արտադրություններ։

Պատկերասրահ

Condominium ակումբի աշտարակները
Համաշխարհային առևտրի կենտրոնը
Չապուլտեպեկ աշտարակը
Համայնքապետարանը
Plaza de Armas-ը և տաճարը
Նահանգապետարանը
Ազատության հրապարակը
Pedro Moreno փողոցը
Խուարեսի պողոտան
Մորելոսի փողոցը
Համալսարանական հրապարակի շինություններից
Օկտավիո Պասի անվան գրադարանը
Plaza Tapatía-ն
Զինանշանը

Կլիմա

Գվադալախարա, Մեքսիկա (1951–2010)ի կլիմայական տվյալները
Ամիս	հունվ	փետ	մարտ	ապր	մայ	հուն	հուլ	օգոս	սեպ	հոկ	նոյ	դեկ	Տարի
Ռեկորդային բարձր °C (°F)	35.0 (95)	38.0 (100.4)	39.0 (102.2)	41.0 (105.8)	39.0 (102.2)	38.5 (101.3)	37.0 (98.6)	36.5 (97.7)	36.0 (96.8)	35.0 (95)	32.0 (89.6)	33.0 (91.4)	41.0 (105.8)
Միջին բարձր °C (°F)	24.7 (76.5)	26.5 (79.7)	29.0 (84.2)	31.2 (88.2)	32.5 (90.5)	30.5 (86.9)	27.5 (81.5)	27.3 (81.1)	27.1 (80.8)	27.1 (80.8)	26.4 (79.5)	24.7 (76.5)	27.9 (82.2)
Միջին օրական °C (°F)	17.1 (62.8)	18.4 (65.1)	20.7 (69.3)	22.8 (73)	24.5 (76.1)	23.9 (75)	22.0 (71.6)	21.9 (71.4)	21.8 (71.2)	21.0 (69.8)	19.2 (66.6)	17.5 (63.5)	20.9 (69.6)
Միջին ցածր °C (°F)	9.5 (49.1)	10.3 (50.5)	12.3 (54.1)	14.3 (57.7)	16.4 (61.5)	17.3 (63.1)	16.5 (61.7)	16.4 (61.5)	16.5 (61.7)	14.9 (58.8)	12.1 (53.8)	10.3 (50.5)	13.9 (57)
Ռեկորդային ցածր °C (°F)	−1.5 (29.3)	0.0 (32)	1.0 (33.8)	0.0 (32)	1.0 (33.8)	10.0 (50)	9.0 (48.2)	11.0 (51.8)	10.0 (50)	8.0 (46.4)	3.0 (37.4)	−1.0 (30.2)	−1.5 (29.3)
Անձրևի տեղումներ մմ (դյույմ)	15.6 (0.614)	6.6 (0.26)	4.7 (0.185)	6.2 (0.244)	24.9 (0.98)	191.2 (7.528)	272.5 (10.728)	226.1 (8.902)	169.5 (6.673)	61.4 (2.417)	13.7 (0.539)	10.0 (0.394)	1002,4 (39,465)
Միջ. անձրևոտ օրեր (≥ 0.1 mm)	2.1	1.2	0.7	1.1	3.5	15.2	21.6	20.0	15.5	6.4	1.8	1.8	90.9
% խոնավություն	60	57	50	46	48	63	71	72	71	68	63	64	61
Միջին ամսական արևային ժամ	204.6	226.0	263.5	261.0	279.0	213.0	195.3	210.8	186.0	220.1	225.0	189.1	2673,4
Միջին օրական արևային ժամ	6.6	8.0	8.5	8.7	9.0	7.1	6.3	6.8	6.2	7.1	7.5	6.1	7.3
Աղբյուր #1: Servicio Meteorológico Nacional (humidity, 1981–2000)^[9]^[10]^[11]
Աղբյուր #2: Deutscher Wetterdienst (sun, 1941–1990)^[12]

Ծանոթագրություններ

↑ https://micodigopostal.org/jalisco/guadalajara/
↑ «Guadalajara, Jalisco». México en Cifras: Información Nacional, Por Entidad Federativa y Municipios (Spanish). Instituto Nacional de Estadística y Geografía. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հունիսի 26-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 14-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
↑ Consejo Nacional de Población, México; Proyecciones de la Población de México 2005-2050 Արխիվացված 2007-10-12 Wayback Machine Retrieved on 2008-10-18.
↑ Consejo Nacional de Población, México; Delimitación de las zonas metropolitanas de México 2005 Արխիվացված 2008-12-06 Wayback Machine Retrieved on 2008-10-18.
↑ Juan Carlos Aceros Gualdron. «Scripta Nova». Ub.es. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 7-ին.
↑ ^6,0 ^6,1 «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ դեկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 8-ին.
↑ «City Mayors reviews the richest cities in the world in 2005». Citymayors.com. 2007 թ․ մարտի 11. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 7-ին.
↑ «Enciclopedia de los Municipios de Mexico – Jalisco: Tequila» (Spanish). Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 16-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 13-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
↑ «NORMALES CLIMATOLÓGICAS 1951–2010» (իսպաներեն). Servicio Meteorológico Nacional. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 30-ին.
↑ «Extreme Temperatures and Precipitation for Guadalajara 1931–2010» (իսպաներեն). Servicio Meteorológico Nacional. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 21-ին.
↑ «NORMALES CLIMATOLÓGICAS 1981–2000» (PDF) (իսպաներեն). Servicio Meteorológico Nacional. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016 թ․ հունվարի 30-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 23-ին.
↑ «Klimatafel von Guadalajara, Jalisco / Mexiko» (PDF). Baseline climate means (1961–1990) from stations all over the world (գերմաներեն). Deutscher Wetterdienst. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 3-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 23-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գվադալախարա» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 183)։

[_40fca6831e33ae3b-1] ttps://micodigopostal.org/jalisco/guadalajara/

[2] «Guadalajara, Jalisco». México en Cifras: Información Nacional, Por Entidad Federativa y Municipios (Spanish). Instituto Nacional de Estadística y Geografía. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հունիսի 26-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 14-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

[CONAPOProy-3] Consejo Nacional de Población, México; Proyecciones de la Población de México 2005-2050 Արխիվացված 2007-10-12 Wayback Machine Retrieved on 2008-10-18.

[CONAPOzm2005-4] Consejo Nacional de Población, México; Delimitación de las zonas metropolitanas de México 2005 Արխիվացված 2008-12-06 Wayback Machine Retrieved on 2008-10-18.

[5] Juan Carlos Aceros Gualdron. «Scripta Nova». Ub.es. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 7-ին.

[conapo.gob.mx-6] 6,0 ^6,1 «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ դեկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 8-ին.

[CityMajorStatics-7] «City Mayors reviews the richest cities in the world in 2005». Citymayors.com. 2007 թ․ մարտի 11. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 7-ին.

[encmuc-8] «Enciclopedia de los Municipios de Mexico – Jalisco: Tequila» (Spanish). Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 16-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունվարի 13-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

[SMN-9] «NORMALES CLIMATOLÓGICAS 1951–2010» (իսպաներեն). Servicio Meteorológico Nacional. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 30-ին.

[extremas-10] «Extreme Temperatures and Precipitation for Guadalajara 1931–2010» (իսպաներեն). Servicio Meteorológico Nacional. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 21-ին.

[obs-11] «NORMALES CLIMATOLÓGICAS 1981–2000» (PDF) (իսպաներեն). Servicio Meteorológico Nacional. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016 թ․ հունվարի 30-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 23-ին.

[DWD-12] «Klimatafel von Guadalajara, Jalisco / Mexiko» (PDF). Baseline climate means (1961–1990) from stations all over the world (գերմաներեն). Deutscher Wetterdienst. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 3-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 23-ին.

[1]