Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Առնոլդ Զոմմերֆելդ Arnold Sommerfeld |
---|
|
Ծնվել է | դեկտեմբերի 5, 1868(1868-12-05)[1][2][3][…] Քյոնիգսբերգ, Պրուսիայի թագավորություն[4] |
---|
Մահացել է | ապրիլի 26, 1951(1951-04-26)[5][1][2][…] (82 տարեկան) Մյունխեն, Գերմանիա[5][4] մահը պատահարից |
---|
Գերեզման | Նորդֆրիդհոֆ[6] |
---|
Քաղաքացիություն | Գերմանիա |
---|
Մասնագիտություն | ֆիզիկոս-տեսաբան, մաթեմատիկոս, համալսարանի դասախոս և ֆիզիկոս |
---|
Հաստատություն(ներ) | Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան[1], Ախենի Ռեյնիշ-Վեստֆելիշեի տեխնիկական համալսարան[1], Գյոթինգենի համալսարան[1] և Clausthal University of Technology?[1][4] |
---|
Գործունեության ոլորտ | սպեկտրասկոպիա |
---|
Պաշտոն(ներ) | Գաղտնի խորհուրդ |
---|
Անդամակցություն | Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա և Burschenschaft Germania Königsberg? |
---|
Ալմա մատեր | Քյոնիգսբերգի համալսարան |
---|
Տիրապետում է լեզուներին | գերմաներեն[3][7] |
---|
Գիտական ղեկավար | Ֆերդինանդ ֆոն Լինդեման[8] և Ֆելիքս Կլայն |
---|
Եղել է գիտական ղեկավար | Պաուլ Պետեր Էվալդ[8], Վոլֆգանգ Պաուլի[8], Գրեգոր Վենտցել[8], Վոյցեխ Ռաբինովիչ[8], Օտտօ Լապորտ[8], Պետեր Դեբայ[8], Հանս Բետե[8], Վերներ Հայզենբերգ[8], Karl Apfelbacher?[8], Wilmer L. Barrow?[8], Friedrich Burmeister?[8], Paul Sophus Epstein?[8], Walter Franz?[8], Herbert Fröhlich?[8], Erwin Fues?[8], Ernst Guillemin?[8], Ուոլթեր Ուայթ[8], Karl Herzfeld?[8], Dimitrios Chondros?[8], Helmut Hönl?[8], Ludwig Hopf?[8], Adolf Kratzer?[8], Alfred Landé?[8], Վիլհելմ Լենց[8], Herman March?[8], Josef Meixner?[8], Valentin Scheidel?[8], Karl Seebach?[8], Rudolf Seeliger?[8], Bruno Thüring?[8], Albrecht Unsöld?[8], Ludwig Waldmann?[8], Heinrich Welker?[8], Herman March?[8], Erwin Fues?[8], Ուոլթեր Ուայթ[8], Karl Seebach?[8], Rudolf Seeliger?[8], Adolf Kratzer?[8], Valentin Scheidel?[8], Josef Meixner?[8], Ludwig Hopf?[8], Dimitrios Chondros?[8], Herbert Lang?[8], Kurt Urban?[8], Franz Pauer?[8] և Hermann Brück?[8] |
---|
Հայտնի աշակերտներ | Լայնուս Փոլինգ, Պետեր Դեբայ, Հանս Բետե, Alfred Landé?, Վոյցեխ Ռաբինովիչ և Werner Romberg?[1] |
---|
Պարգևներ | |
---|
Ամուսին(ներ) | Johanna Sommerfeld? |
---|
Arnold Sommerfeld Վիքիպահեստում |
Առնոլդ Յոհաննես Վիլհելմ Զոմմերֆելդ (գերմ.՝ Arnold Johannes Wilhelm Sommerfeld, դեկտեմբերի 5, 1868(1868-12-05)[1][2][3][…], Քյոնիգսբերգ, Պրուսիայի թագավորություն[4] - ապրիլի 26, 1951(1951-04-26)[5][1][2][…], Մյունխեն, Գերմանիա[5][4]), գերմանացի ֆիզիկոս և մաթեմատիկոս։
Ավարտել է Քյոնիգսբերգի համալսարանը (1891)։ Մյունխենի համալսարանի պրոֆեսոր (1906-ից)։ Աշխատանքները վերաբերում են ատոմի, մետաղների տեսությանը, մաթեմատիկական ֆիզիկային։ Կատարելագործել է Բորի ատոմի մոդելը՝ առաջարկելով քվանտային պայմանների ավելի ընդհանուր ձևակերպում։ Զոմմերֆելդը ստեղծել է ջրածնանման ատոմների նուրբ կառուցվածքի տեսությունը (1916)։ Տվել է Վիդեման-Ֆրանցի օրենքի ավելի ճիշտ բանաձևը և բացատրել մետաղներում դիտվող մի շարք երևույթներ (ջոուլյան ջերմություն, ջերմաէլեկտրական երևույթներ)։ Մշակել է դիֆրակցիայի մաթեմատիկական խիստ տեսությունը (1895), ստացել գլանային ֆունկցիաների ինտեգրալային ներկայացումը (Զոմմերֆելդի ինտեգրալ, 1896), լուծել երկու միջավայրերի սահմանում տեղադրված ուղղահայաց դիպոլի ճառագայթման խնդիրը (1909)։ Զոմմերֆելդը էական ավանդ է ներդրել ռենտգենյան ճառագայթների հետազոտման գործում, մշակել էլեկտրոնների արգելակման ճառագայթման տեսությունը (1931)։
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 Seidel F. Die Straßen in Clausthal – Zellerfeld – Buntenbock (գերմ.) / Hrsg.: Clausthal-Zellerfeld — 1983. — S. 15.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Зоммерфельд Арнольд // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Find A Grave — 1996.
- ↑ CONOR.Sl
- ↑ 8,00 8,01 8,02 8,03 8,04 8,05 8,06 8,07 8,08 8,09 8,10 8,11 8,12 8,13 8,14 8,15 8,16 8,17 8,18 8,19 8,20 8,21 8,22 8,23 8,24 8,25 8,26 8,27 8,28 8,29 8,30 8,31 8,32 8,33 8,34 8,35 8,36 8,37 8,38 8,39 8,40 8,41 8,42 8,43 8,44 8,45 8,46 8,47 Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ https://www.aapt.org/programs/awards/oersted.cfm
- ↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 332.
| |
---|
| Բառարաններ և հանրագիտարաններ | |
---|
| |
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 3, էջ 701)։
|