Sefardi

Sefardi (hebrejski ספרדי) su podgrupa Židova, koji potječu s Pirenejskog poluotoka (današnja Španjolska i Portugal).

Sefardi na hebrejskom doslovno znači Španjolci. Imaju svoj jezik ladino, koji je mješavina hebrejskog, arapskog i španjolskog jezika. Danas ih ima između 1,5 i 2 milijuna. Čine oko 20% ukupne židovske populacije. Najviše ih živi u Izraelu (725 000), Francuskoj (350 000), SAD-u (80 000), Turskoj (20 000), Sjevernoj i Južnoj Americi te Europi. U Španjolskoj ih danas ima oko 12 000. Najpoznatiji Sefardi su: filozof Baruch de Spinoza, filozof, teolog i liječnik Majmonid, američki redatelj Hank Azaria, američki pijanist Murray Perahia, filozof Jacques Derrida, političar Pierre Mendés France i dr. Dubrovačka sinagoga je najstarija sefardska sinagoga u svijetu, od onih koje su još u upotrebi.

Doseljavanjem Sefarda iz Španjolske u 16. stoljeću započinje i njihova prosvjetno-književna djelatnost na hrvatskim prostorima, kojoj su po jeziku izvori hebrejski i španjolski.

v • u Judaizam Pisma Tora  •  Tanakh  •  Mišna  •  Talmud  •  Jeruzalemski Talmud  •  Bavli  •  Mišne Tora  •  More Nevukim  •  Šulhan Aruh  •  Hamapa  •  Bahir  •  Zohar  •  Hagada  •  Sidur Obljetnice Hebrejski kalendar  •  Pasha  •  shavuot  •  Tiša beav  •  selikot  •  Roš hašana  •  Jom kipur  •  Blagdan sjenica  •  Šmini azeret  •  Hanuka  •  Tu bi Švat  •  purim Životni ciklus brit mila  •  pidjon haben  •  zeved habat  •  Bar-mizva Misna slavlja i molitve Jeruzalemski hram  •  Sinagoga  •  minjan  •  Mode ani  •  Sh'ma Israel  •  Čitanje Tore  •  Kadiš  •  Amida  •  Kiduš  •  Birkat hamazon Ritualno nasljeđe Rabin  •  Hazan  •  Gabaj  •  Sofer  •  Šamaš Svakodnevni život Halaha  •  Bejt din  •  Židovska kuhinja  •  Košer  •  Mikve  •  Molitve  •  Sabat  •  Talit  •  Tfilin Teološki smjerovi Samaritanci  •  Ortodoksni Židovi  •  Kabala  •  Kasidizam  •  Konzervativni Židovi  •  Reformisti  •  Rekonstrukcionisti  •  Jewish Renewal Zemljopisne podjele Sefardi  •  Jemenski Židovi  •  Aškenazi  •  Mizrahi  •  Etiopski Židovi  •  Indijski Židovi  •  Židovi u Hrvatskoj  •  Židovi u Bosni i Hercegovini