Ουφίτσι

Ουφίτσι
Galleria degli Uffizi
Άποψη του Ουφίτσι από το Παλάτσο Βέκιο
Είδος	ανάκτορο[1], κτήριο μουσείου και μουσείο τέχνης
Διεύθυνση	Piazzale degli Uffizi 6, I-50122 Firenze
Γεωγραφικές συντεταγμένες	43°46′6″N 11°15′19″E
Διοικητική υπαγωγή	Φλωρεντία[2]
Τοποθεσία	Δημοτικό Διαμέρισμα 1 - Ιστορικό κέντρο της Φλωρεντίας
Χώρα	Ιταλία[3]
Έναρξη κατασκευής	1560[4]
Ολοκλήρωση	1581
Ένοικοι	Uffizi Gallery
Ιδιοκτήτης	Υπουργείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Δραστηριοτήτων Τουρισμού
Διαχειριστής	Uffizi Gallery
Αρχιτέκτονας	Τζόρτζιο Βαζάρι[5][6], Bernardo Buontalenti[6] και Alfonso Parigi[6]
Χρηματοδότης	Κόζιμο Α΄ των Μεδίκων
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

Το Ουφίτσι (Uffizi) είναι ανάκτορο της Φλωρεντίας, που στεγάζει ένα από τα παλαιότερα μουσεία - πινακοθήκες στον κόσμο, την Galleria degli Uffizi. Τα έργα που εκτίθενται στο μουσείο καλύπτουν χρονικά την περίοδο από τον 13ο μέχρι τον 18ο αιώνα και συνθέτουν μία από τις σημαντικότερες συλλογές αναγεννησιακής τέχνης.

Η κατασκευή του παλατιού Ουφίτσι ξεκίνησε το 1560 από τον Τζόρτζιο Βαζάρι κατόπιν παραγγελίας του δούκα της Τοσκάνης Κόζιμο Α' των Μεδίκων και ολοκληρώθηκε το 1581. Μέρος των θησαυρών της οικογενείας των Μεδίκων είχε διασκορπιστεί κατά τη διάρκεια της εξορίας της και ανακτήθηκε εν μέρει από τον Κόζιμο Α΄ κατά την περίοδο της ηγεμονίας του (1532-74). Αρχικά, το παλάτι είχε ως στόχο να στεγάσει γραφεία (uffizi). Μετά το θάνατο του Βαζάρι και του Κόζιμο το 1574, την ολοκλήρωση του έργου ανέλαβε ο αρχιτέκτονας Μπερνάρντο Μπουονταλέντι κάτω από την επίβλεψη του δούκα Φραντσέσκο Α΄ των Μεδίκων, ο οποίος αποφάσισε το 1581 να μεταφέρει τη συλλογή του έργων τέχνης και πολύτιμων αντικειμένων από το studiolo (σπουδαστήριο) που είχε φτιάξει στο Παλάτσο Βέκιο, σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο του Ουφίτσι, τη λεγόμενη Tribuna. Τα επόμενα χρόνια, η συλλογή του Ουφίτσι εμπλουτίστηκε σημαντικά. Το 1677, ο Κόζιμο Γ΄ μετέφερε επίσης ένα τμήμα της συλλογής αρχαίων αγαλμάτων των Μεδίκων από τη Ρώμη στο Ουφίτσι. Μετά τη διαδοχή της δυναστείας των Μεδίκων από αυτή των Αψβούργων, κατά την ηγεμονία του Πέτρου Λεοπόλδου (1765-1790), ξεκίνησε μία σημαντική προσπάθεια ανασυγκρότησης των συλλογών της πινακοθήκης και η ταξινόμηση των έργων ανάλογα με την καλλιτεχνική σχολή που εκπροσωπούσαν. Στο έργο αυτό είχε συμβολή ο ιστορικός τέχνης αββάς Λουίτζι Λάντσι.

Η Tribuna του Uffizi είναι ένα οκταγωνικό δωμάτιο^[7] και είναι το παλαιότερο τμήμα της γκαλερί στην Φλωρεντία. Σχεδιάστηκε το 1584 από τον Bernardo Buontalenti για τον Φραντσέσκο Α΄ των Μεδίκων, με σκοπό να φιλοξενήσει τις αρχαιολογικές συλλογές και το περιεχόμενο του Σπουδαστηρίου του Παλάτσο Βέκιο (Palazzo Vecchio). Αργότερα όλα τα πολύτιμα εκθέματα από τις συλλογές των Μεδίκων μεταφέρθηκαν εκεί.

Θεωρείται ο πρώτος χώρος στην ιστορία που πληρούσε τα πρότυπα μουσείου με αποτέλεσμα να λειτουργήσει σαν οδηγός για τα σύγχρονα κέντρα τέχνης των διαφόρων ιδρυμάτων. Ο περίπλοκος διάκοσμος της οκταγωνικής αίθουσας αντικατοπτρίζει μια αλληγορία του σύμπαντος, εκθέτοντας σε καίριες θέσεις τα τέσσερα στοιχεία: αέρας, γη, νερό, φωτιά:

• Ο ανεμοδείκτης στον φεγγίτη στην οροφή της αίθουσας, αναφέρεται στον αέρα.
• Ο θόλος που είναι καλυμμένος με κοχύλια και φίλντισι, αναφέρεται στον ουράνιο θόλο και κατ’ επέκταση στο νερό.
• Οι κόκκινες ταπισερί που καλύπτουν τους τοίχους, αναφέρονται στη φωτιά.
• Το δάπεδο που είναι από πέτρα και μάρμαρο, αναφέρεται στη γη.

Και όλα αυτά τα στοιχεία υποτάσσονται στην γνώση του ανθρώπινου όντος, το οποίο με την δεξιοτεχνία του τα μετατρέπει σε πολύτιμα αντικείμενα τέχνης. Στο κέντρο του δωματίου ήταν ένας οκταγωνικός ναΐσκος διακοσμημένος με πολύτιμους λίθους και χρυσό, ενώ στους τοίχους ήταν τοποθετημένοι οι καλύτεροι ζωγραφικοί πίνακες της εποχής. Τα γλυπτά της αρχαιότητας είχαν την δική τους θέση στο χώρο, καθώς υπήρχαν θήκες και ράφια για να εκτίθενται αρχαία κοσμήματα, πολύτιμοι λίθοι και καμέες.

Toν Ιούλιο του 1737 πεθαίνει ο Τζαν Γκαστόνε των Μεδίκων ( Gian Gastone de' Medici), τελευταίος στη σειρά της διαδοχής στη δυναστεία των Μεδίκων. Μένει μόνη κληρονόμος η αδελφή του Άννα Μαρία Λουΐζα (Λουδοβίκα) των Μεδίκων (Anna Maria Luisa ( Ludovica ) de 'Medici ). Τότε, όλα τα υπάρχοντα των Μεδίκων, συμπεριλαμβανομένων κτηρίων, χρημάτων, κοσμημάτων και συλλογών έργων τέχνης αλλά και εδαφών του πρώην Δουκάτου του Ουρμπίνο, περιέρχονται στην Άννα Μαρία Λουδοβίκα (Πριγκίπισσα του Παλατινάτου) . Η ιδία, ήταν λάτρης της τέχνης και βλέποντας την κατάσταση των άλλων Βασιλικών Οίκων, οι οποίοι έχουν ξεπουλήσει κυριολεκτικά όλους τους καλλιτεχνικούς και τους πολιτιστικούς θησαυρούς τους, δείχνει διορατικότητα και με μια αξιοσημείωτη πράξη της υπογράφει το γνωστό οικογενειακό σύμφωνο Patto di Famiglia σε συνεργασία με την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και τον Φραγκίσκο της Λωρραίνης. Σύμφωνα με αυτό υπάρχει απαράβατος όρος ότι όλη η προσωπική περιουσία των Μεδίκων, που παραχωρήθηκε από την ιδία στη δυναστεία της Λορένης, δεν θα μεταφερθεί ποτέ έξω από τη Φλωρεντία^[8]. Έτσι ξεκινά η ιστορία της Πινακοθήκης Ουφίτσι^[9] η οποία έγινε δημοσίως προσβάσιμη το 1769, αν και ήταν ανοιχτή για το κοινό, κατόπιν αίτησης, ήδη από το 16ο αιώνα. Μετά την ένωση της Ιταλίας το 1861, γλυπτά και άλλα έργα τέχνης μεταφέρθηκαν από το Ουφίτσι σε άλλα μουσεία της πόλης, με αποτέλεσμα να περιοριστεί η συλλογή της, κυρίως σε έργα ζωγραφικής. Το 1993, ορισμένες αίθουσες της πινακοθήκης υπέστησαν φθορά από έκρηξη βόμβας και ειδικότερα η αίθουσα Νιόβη.

Έργα της πινακοθήκης παρουσιάζονται στο λήμμα "Κατάλογος έργων του Ουφίτσι".

• "Galleria degli Uffizi" The Oxford Companion to Western Art. Ed. Hugh Brigstocke. Oxford University Press, 2001.

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Ουφίτσι

• Ιστοσελίδα για την πινακοθήκη Ουφίτσι