Νερουλάς

Ο νερουλάς ή νεροκόπος ήταν πλανόδιος πωλητής νερού και αναλάμβανε την τροφοδότηση των σπιτιών, σε πόλεις ή χωριά, που δεν είχαν δική τους προμήθεια.

Σύμφωνα με τον σύμβουλο πολιτισμικής διαχείρισης Ηλία Μπουντούρη, αν και από την αρχαιότητα, λιγοστά αστικά κέντρα υδροδοτούντο επαρκώς -κάποιες μάλιστα περιοχές είχαν αναπτύξει θαυμάσια για την εποχή δίκτυα υδροδότησης αρκετές χιλιάδες χρόνια πρωτύτερα- εν τούτοις η υπόλοιπη χώρα κουβαλούσε το πόσιμο νερό με το κανάτι. Ο διανομέας νερού με το πανάρχαιο αυτό επάγγελμα, άλλοτε ως νερουλάς κι άλλοτε ως υδρονομέας, ως νεροκόπος ή και ως σουκατζής (su το νερό στα τούρκικα), είχε αναλάβει τον επικερδή μα πολύ δύσκολο ρόλο της μεταφοράς του πόσιμου νερού με ασκούς, με κανάτια, με γκιούμια, με τενεκέδες ή με ξύλινα βαρέλια, τα οποία κουβαλούσαν γαϊδουράκια, σπανίως μουλάρια, στη συνέχεια κάρα και έπειτα μηχανοκίνητα υδροφόρα ή και τρίκυκλα.^[1]

Στην Αθήνα, το αρχαίο υδραγωγείο που κατασκεύασε ο Τύραννος Πεισίστρατος περίπου το 530 π.Χ. είχε ήδη καταστραφεί αρκετούς αιώνες πριν, εκείνο που κατασκευάστηκε από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό γύρω στο 140 μ.Χ. υπέστη μεγάλες ζημιές κατά την επανάσταση του 1821, ενώ τα μικρότερα υδραγωγεία και οι 55 δημοτικές βρύσες ούτε καν επαρκούσαν για τις ανάγκες των Αθηναίων.^[2] Έτσι, οι νερουλάδες αναλάμβαναν την τροφοδότησή τους με νερό που προμηθεύονταν από τις πηγές της Πάρνηθας και του Υμηττού, με αμοιβή 1 δεκάρα τον τενεκέ. Υπήρχε συνήθως ένας νερουλάς σε κάθε γειτονιά και είχε σταθερή πελατεία. Ο Σπύρος Λούης, καθώς και ο πατέρας του, ασκούσαν αυτό το επάγγελμα στο Μαρούσι.

Όλα αυτά ως το 1924, όταν η ULEN^[3], μεγάλη αμερικάνικη εταιρεία, υπογράφει σύμβαση με το Ελληνικό Δημόσιο και την Τράπεζα Αθηνών και αναλαμβάνει την κατασκευή της τεχνητής λίμνης και του φράγματος του Μαραθώνα, καθώς και την υδροδότηση της Πρωτεύουσας.^[4] Μετά από τη λήξη της σύμβασης, η Αθήνα υδροδοτείται από τηνΕΕΥ^[3] (1974-1980), ενώ σήμερα από την ΕΥΔΑΠ.