Sosialist revizionizm

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Alman sosial-demokrat Eduard Bernşteyn (1895)

Sosialist revizionizm — marksist hərəkat daxilində revizionizm qavramı, əsas marksist sələflərinin müxtəlif ideyalarının, prinsiplərinin və nəzəriyyələrinin yenidən nəzərdən keçirilməli olduğuna inanan bir düşüncə tərzidir, çox vaxt burjua sinfi ilə birlik kimi dəyişiklikləri əhatə edir.[1]

Termin tez-tez bu cür təftişlərin əsassız olduğuna inanan marksistlər tərəfindən marksizmi yumşaltmağa və ya onu parçalamağa çalışanları təmsil etmək üçün istifadə olunur. Revizionizm sözü daha çox böhtan atmaq deməkdir. Marksist ədəbiyyata görə bunun sapma və dönüklük adlandırıldığı da görülmüşdür.[2] Bir neçə "Marksist" özlərini Revizionist adlandırırlar. Bu termin və anlayışa qarşı duranlar çox vaxtı Xocaistlər və Marksist-leninistlər olur.

Revizionizm termini marksist nəzəriyyə daxilində bir çox fərqli kontekstdə istifadə olunur; 19-cu əsrin sonlarına doğru sosial demokrat yazıçılar Eduard Bernşteyn və Jan Jaures iddia edirdilər ki, Karl Marksın sosialist cəmiyyəti yaratmaq ideyalarına yenidən baxılmalıdır və sosializmə nail olmaq üçün güc tətbiq edilməməlidir.

Ənvər Xocanın siyasi praktikasını ehtiva edən Xocaizm, Soyuq Müharibə və Soyuq Müharibədən sonrakı dövrlərin ən görkəmli antirevizionist hərəkatıdır.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ Oxford English Dictionary Revisionism 1. "A policy first put forward in the 1890s by Edward Bernstein (1850–1932) advocating the introduction of socialism through evolution rather than revolution, in opposition to the orthodox view of Marxists; hence a term of abuse used within the communist world for an interpretation of Marxism which is felt to threaten the canonical policy." with the first use in English "1903 Social-Democrat VII. 84 (heading) Revisionism in Germany."
  2. ↑ Evrimsel Sosyalizm, Bir Eleştiri bir onaylama. Kavram yayınları. 1991.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Sosialist_revizionizm&oldid=7526253"