Çarlz Şerrinqton

Çarlz Şerrinqton
ing. Charles Scott Sherrington
Doğum tarixi	27 noyabr 1857(1857-11-27)[1][2][…]
Doğum yeri	London, İngiltərə, Böyük Britaniya və İrlandiya Birləşmiş Krallığı[5]
Vəfat tarixi	4 mart 1952(1952-03-04)[1][2][…] (94 yaşında)
Vəfat yeri	İstborn[d], İstborn borosu[d], Şərqi Susseks[d], Şərqi Susseks qraflığı[d], Birləşmiş Krallıq[5]
Dəfn yeri	İpsuiç
Elm sahələri	Neyrobiologiya, fiziologiya, Histologiya, Bakteriologiya, patologiya
İş yerləri	Maqdalin Kolleci[d], Liverpul Universiteti, London Kral Kolleci
Təhsili	Qonvil və Kayus Kolleci[d], Oksford Universiteti[3]
Üzvlüyü	Leopoldin Alman Milli Elmlər Akademiyası, London Kral Cəmiyyəti, SSRİ Elmlər Akademiyası, Peterburq Elmlər Akademiyası, İsveç Kral Elmlər Akademiyası, Papa Elmlər Akademiyası[4], Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyası, Rusiya Elmlər Akademiyası, ABŞ Milli Elmlər Akademiyası (1924–)
Mükafatları
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ser Çarlz Skott Şerrinqton (ing. Charles Scott Sherrington ; 27 noyabr 1857^[1][2][…], London^[5] – 4 mart 1952^[1][2][…], İstborn^[d], Şərqi Susseks qraflığı^[d][5]) — fiziologiya və neyrobiologiya sahəsində ingilis alimi. "Neyronların funksiyaları ilə bağlı kəşflərinə görə" 1932-ci ildə Fiziologiya və Tibb üzrə Nobel mükafatı laureatı (Edqar Edrian ilə birlikdə).

London Kral Cəmiyyətinin^[6] üzvü (1893) və prezidenti (1920-1925), Paris Elmlər Akademiyasının xarici üzvü (1945; 1923-cü ildən müxbir)^[7], Peterburq Elmlər Akademiyasının xarici müxbir üzvü (1915) .

Şerrinqton və Edrianın əsərlərinə əvvəl reflekslərin refleks qövsünün təcrid olunmuş fəaliyyətindən qaynaqlandığı düşünülürdü. Sinir sisteminin müəyyən liflərdən v�� ya zəif demarkasiya olunmuş hüceyrələrin vahid şəbəkəsi olduğuna inanan nəzəriyyə də dominant idi (sinir sisteminin strukturunun retikulyar nəzəriyyəsi); optik mikroskoplar neyronlar arasında aydın sərhədləri aşkar etməyə imkan vermirdi^[8], xüsusən neyronların kontrastla boyanması üsulunun ixtirasından əvvəl. Şerrinqton bu nəzəriyyəni inandırıcı şəkildə təkzib etdi, neyrofiziologiyaya sinaptik əlaqə təsəvvürlərini daxil etdi və ilk dəfə (1897) “sinaps” termininin özündən istifadə etdi^[9]. O, həmçinin göstərdi ki, reflekslər, hətta şərtsizlər də təkcə refleks qövsünün fəaliyyətinin məhsulu deyil, bütövlükdə sinir sistemi tərəfindən tənzimlənir. O, antaqonist əzələlərin qarşılıqlı innervasiyasını nümayiş etdirdi - birləşdirici əzələnin motor mərkəzi (məsələn, fleksor) həyəcanlandıqda əzələlərdən birinin (məsələn, ekstensor) motor mərkəzinin inhibə edilməsini nümayiş etdirdi ^[10] . Əzələ innervasiya nümunələrini müəyyən edən geniş neyrohistoloji tədqiqatlar aparmışdır. Nobel mükafatı ilə bağlı təbrik nitqində Şerrinqtonun işi “sinir sisteminin fiziologiyasında yeni eranın açılması” kimi qeyd edilmişdir^[11].

• "İnsan və onun təbiəti" ( 1940 )
• "Sinir sisteminin inteqrativ fəaliyyəti", 1906 ^[12]
• İnsan öz təbiətində
• Brabantiusun təhqiqi və digər məsələlər
• Məməlilər fiziologiyası: Praktik təlimlər kursu

1. ↑ ^{1 2 3 4} Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
2. ↑ ^{1 2 3 4} Sir Charles Scott Sherrington // Encyclopædia Britannica (ing.).
3. ↑ ^{1 2} Mathematics Genealogy Project (ing.). 1997.
4. ↑ ^{1 2} www.pas.va (ing.).
5. ↑ ^{1 2 3 4} www.accademiadellescienze.it (it.).
6. ↑ Sherrington; Sir; Charles Scott (1857 - 1952) // London Kral Cəmiyyətinin saytı  (ing.)
7. ↑ Les membres du passé dont le nom commence par S Arxivləşdirilib 2020-08-06 at the Wayback Machine (fr.)
8. ↑ "Окрасивший нейроны". 2017-09-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-04.
9. ↑ Укротитель рефлексов | Политех (Политехнический музей)
10. ↑ "Реципрокная иннервация". 2017-09-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-11-04.
11. ↑ ШЕРРИНГТОН (Sherrington), Чарлз С. Arxivləşdirilib 2017-09-10 at the Wayback Machine // Лауреаты Нобелевской премии: Энциклопедия: Пер. с англ.– М.: Прогресс, 1992.
12. ↑ Книга основана на лекционном курсе, прочитанном в Йёле в 1904 году. В книге Шеррингтон указал на целенаправленный характер рефлексов. В этой книге Шеррингтон изложил теорию, согласно которой нервная система выступает в качестве центра, объединяющего различные части организма, и что рефлексы являются простейшей формой деятельности нервной системы, позволяя всему организму действовать согласованно для достижения цели.