anea
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Tayon-bodje latén « annellus » (minme sinse), çou ki dene on mot avou l’ cawete « -ea », racuzinåve avou .
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /a.ˈnja/ /a.ˈɲa/ /a.ˈnɛː/ /ɔ.ˈnɛː/ /ɛ.ˈnɛː/ (betchfessî ea); ; li voyale do prumî pî candje avå les accints come li cene d' «agnea» et d' «flayea».
- prononçaedje zero-cnoxheu : /a.ˈnja/
- Ricepeures : a·nea
Sustantif
[candjî]singulî | pluriyal |
---|---|
anea | aneas |
anea omrin
- rond d' fier, di keuve, di bwès. Elle a rmetou des aneas a ses gordenes.
- bague (k' on mete e s' doet).
- Ses belès manires, si lokince,
L’ anea d’ ôr ki rlûjhéve e s’ doet,
Mi fjhît croere k’ on tél pôvriteus,
Diveut esse ossu ritche k’ on prince — Joseph Vrindts, ”Vîx Lîge” (1901), p.70, “L’Onai d’ôr” (fråze rifondowe). - Les coines del gade rilujhént come des féns noûs aneas d' keuve (J. Gelinne).
- Ses belès manires, si lokince,
- sôre di bague k' i gn a sol bodje di sacwants åbussons, et ki provént do displacaedje do tchapea cwand l' åbusson crexhe.
- Po ricnoxhe les tchampions des bwès, todi bén rloukî s' il ont èn anea !
Ratourneures
[candjî]- anea d' clés : anea wice ki les clés pindèt F. trousseau de clefs.
- coûsse ås aneas : djeu k' on saye di dispinde, tot corant tant k' on pout d' aneas pindous après des crotchets.
- djeu d' anea : djeu wice k' on saye di hiner des aneas d' bwès so ene plantche avou des clås, des couteas plantés, u après des botayes.
- anea d' torea : (mot d' acleveu) rond d' fier k' on mete å nez des gayets po s' endè polou rinde mwaisse.
- anea d' chore : (mot d' batlî) rond d' fier ki rastént l' chore.
- lever l' anea : (mot d' verî) si djoker d' ovrer (gn aveut èn anea d' fier dins les pots des verîs, et cwand l' pot esteut vude, i cwitént l' verreye, tot rpoirtant leu pot avou l' anea).
- rl a: leyî ouve.
- A-anea : A-bole (å)
- anea d' waibes : (mot d' éndjolisse) waibes Etrernete raloyeyes direk ene a l' ôte, k' on pout catoû-naivyî dsu. #:Vinoz catoû-naivyî so l' anea des waibes waloncåzantes. Ingl. webring.
- mete e s' doet èn anea trop stroet
Omofoneye possibe
[candjî]- /aɲa/ agnea
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Li mot n’ est nén dins : R13