Humayun

Humayun
Hoàng đế Ấn Độ
Hoàng đế Mogul
Trị vì	1530 - 1556
Tiền nhiệm	Babur
Kế nhiệm	Akbar
Thông tin chung
Sinh	17 tháng 3, 1508 Kabul
Mất	4 tháng 3, 1556 Delhi
An táng	Lăng mộ Humayun
Thê thiếp	Bega Begum Hamida Banu Begum Bigeh Begum Chand Bibi Haji Begum Mah-chuchak Miveh Jan Shahzadi Khanum
Hậu duệ	Akbar, con trai Mirza Muhammad Hakim, con trai Aqiqeh Begum, con gái Bakshi Hanu Begum, con gái Bakhtunissa Begum, con gái
Tên đầy đủ Al-Sultan al-'Azam wal Khaqan al-Mukarram, Jam-i-Sultanat-i-haqiqi wa Majazi, Sayyid al-Salatin, Abu'l Muzaffar Nasir ud-din Muhammad Humayun Padshah Ghazi, Zillu'llah
Triều đại	Mogul
Thân phụ	Babur
Thân mẫu	Mahama Begum
Tôn giáo	Hệ phái Sunni của Hồi giáo

Humayun (có tên khai sinh là Nasiruddin Humayun) (17 tháng 3 năm 1508 - 4 tháng 3 năm 1556) là vị hoàng đế thứ hai của đế quốc Mogul, đã trị vì trên các vùng đất hiện nay là Afghanistan, Pakistan và các phần của Bắc Ấn Độ từ năm 1530 đến 1540 rồi trở lại từ năm 1555 đến năm 1556.

Giống như vua cha Babur, Humayun cũng là ông vua tài ba, nhưng đáng tiếc là do quá đắm mình vào những trò vui thanh sắc nên đã mất vương quốc về tay một nhà quý tộc Afghanistan là Sher Shah Sur. Sher Shah đã thiết lập nhà Sur trên lãnh thổ cũ của Humayun, còn ông lại lặp lại số phận của cha, trở thành một kẻ lang thang không nhà cửa trên miền Tây Nam Á.^[1]

Nhưng rồi, được Ba Tư giúp đỡ, nhân lúc Sher Shah Sur mất, nhà Sur có nội loạn, Humayun đã cử binh tiến công Delhi, giành lại được đất nước và đuổi thế lực của nhà Sur trở về Afghanistan^[1]. Nhưng có lẽ Humayun cảm thấy mình không thể sống được lâu nữa, ông đã quyết định chọn người con trai Akbar làm Hoàng thái tử và cử quan tể tướng Bairam Khan làm quan nhiếp chính. Không lâu sau đó, cũng giống như cha, ông qua đời năm 1556 ở tuổi 48,^[1] để lại một đế quốc Mogul rộng gần 1 triệu km².

• The Reign of Humayun Lưu trữ 2012-01-17 tại Wayback Machine
• Humayun's Tomb
• Timurid Dynasty Genealogy

Bài viết liên quan đến Ấn Độ này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. x t s

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Humayun.