Xem mã nguồn của Người Do Thái Sephardi

Bạn không được quyền sửa đổi trang này, vì lý do sau:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

The block was made by ‪EPIC‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Start of block: 08:48, ngày 2 tháng 7 năm 2024
Expiry of block: 08:48, ngày 2 tháng 7 năm 2025

Your current IP address is 206.189.44.186. The blocked range is 206.189.32.0/20.

Xin hãy cung cấp tất cả các thông tin trên vào thư yêu cầu của bạn. Nếu bạn bị cấm do sự nhầm lẫn, bạn có thể xem thêm thông tin và hướng dẫn tại quy định toàn cục Không cho phép các proxy mở.

Để thảo luận về vụ cấm này, xin vui lòng yêu cầu kiểm tra lại tại Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Bạn vẫn có thể xem và chép xuống mã nguồn của trang này:

{{Expand English}}[[Tập tin:הרב בנימין ראבד.jpg|nhỏ|Một sư phụ người do thái Sephardi]]
'''Người Do Thái Sephardi''', còn có tên khác là '''''Sephardim''''', {{Efn|{{lang-he|סְפָרַדִּים}}, <small>Modern Hebrew: ''Sefaraddim''</small>, <small>[[Tiberian Hebrew|Tiberian]]: Səp̄āraddîm</small>, also {{Script/Hebrew|יְהוּדֵי סְפָרַד}}, ''Ye'hude Sepharad'', lit. "The Jews of Spain", {{lang-es|Judíos sefardíes}} (or sefarditas), {{lang-pt|Judeus sefarditas}}}} hay được xem là '''Người Do Thái gốc Tây Ban Nha''' theo định nghĩa của nhà nghiên cứu tân thời,<ref>{{Chú thích web|url=https://www.myjewishlearning.com/jewish-and/latino-hispanic-or-sephardic/|tựa đề=Latino, Hispanic or Sephardic? A Sephardi Jew explains some commonly confused terms|tác giả=Aroeste|tên=Sarah|ngày=ngày 13 tháng 12 năm 2018|website=My Jewish Learning|nhà xuất bản=My Jewish Learning}}</ref> sắc dân Do Thái này nguồn gốc ở [[Bán đảo Iberia]] ([[Tây Ban Nh]]) và [[Bồ Đào Nha]] ngày nay). Tên gọi "Sephardim" còn dùng để chỉ các cộng đồng Do Thái phương Đông ở khu vực [[Tây Á]] và [[Bắc Phi]].

Người Do Thái Sephardi đa số được trục xuất bay khỏi Bán đảo Iberia vào cuối thế kỷ 15, họ vẫn gìn giữ và bảo tồn được bản sắc dân tộc Do Thái [[Bắc Phi|độc đáo khi đến xứ Bắc Phi]], ảnh hưởng của người do thái lan toả tại các quốc gia như [[Maroc]], [[Algérie|Algeria]], [[Tunisia]], [[Libya]] và [[Ai Cập]]; [[Đông Nam Âu|Đông]] Nam, [[Nam Âu]], [[Pháp]], [[Ý]], [[Hy Lạp]], [[Bulgaria]], Bắc Macedonia, [[Tây Á]], [[Thổ Nhĩ Kỳ]], [[Liban|Lebanon]], [[Syria]], [[Iraq]], [[Iran]]; [[châu Mỹ]] (mặc dù người Do Thái Sephardi với dân số lùn hơn so với người Do Thái Ashkenazi); và nơi nào người do thái đặt chân đến thì sẽ có ảnh hưởng của họ.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.britannica.com/topic/Sephardi|tựa đề=Sephardi People|website=Britannica.com|nhà xuất bản=Britannica}}</ref>

Năm 1496, vua xứ Bồ Đào Nha [[Manuel I của Bồ Đào Nha|Manuel I]] đã ra lệnh trục xuất tống cổ người Do Thái và người Hồi giáo ra khỏi tổ quốc dấu yêu của ngài.<ref>{{Chú thích web|url=http://ensina.rtp.pt/artigo/expulsao-dos-judeus-de-portugal/|tựa đề=Expulsão dos judeus de Portugal (Expulsion of Jews from Portugal)|tác giả=Fernandes|tên=Maria Júlia|ngày=1996|nhà xuất bản=[[Radio and Television of Portugal|RTP]]|ngôn ngữ=pt|ngày truy cập=ngày 26 tháng 7 năm 2018}}</ref> Thiên lệnh này buột người do thái phải cải đạo, hoặc phải chạy loạn, hoặc bị kết án tử hình. Vào năm 2015, cả Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha cải tiến luật mới mang tính nhân văn hơn cho phép con cháu của người Do Thái Sephardi được quay về mẫu quốc và nhập quốc tịch Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha nếu những người này có đủ bằng chứng để chứng minh tổ tiên gốc gác Do Thái Sephardi.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.sephardicbrotherhood.com/spanish-portuguese-citizenship|tựa đề=Spanish & Portuguese Citizenship|website=sephardicbrotherhood|ngôn ngữ=en|ngày truy cập=2020-11-29}}</ref> Ân xá hồi hương nhận ân huệ quốc tịch mẫu quốc Tây Ban Nha cho dòng dõi người Do Thái Sephardi đã hết hạn 2019, nhưng quốc tịch Bồ Đào Nha vẫn còn hiệu lực.

Trong lịch sử, dân tộc Do Thái Sephardi và con cháu của họ sử dụng một ngôn ngư lai trộn với các từ vựng của [[tiếng Tây Ban Nha]] kết hợp lai tạo với [[tiếng Bồ Đào Nha]], hay còn được gọi là tiếng Ladino.

== Định hình danh từ ==
Danh từ Sephardi có nghĩa là "Tây Ban Nha" hoặc "Hispanic", gốc rễ từ tiếng Sepharad, là một địa danh được nhắc tới trong cuộn Kinh thánh của người do thái.<ref name="1-20">[[Obadiah]], [http://bible.cc/obadiah/1-20.htm 1–20]: ''And the captivity of this host of the children of Israel shall possess that of the [[Canaan]]ites, even unto [[Sarepta|Zarephath]]; and the captivity of Jerusalem, which is in Sepharad, shall possess the cities of the south''.</ref> Trong kinh thánh thì khu vực Sepharad ám chỉ tới Tây Ban Nha.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.jewishvirtuallibrary.org/sephardim|tựa đề=Sephardim|website=www.jewishvirtuallibrary.org|ngày truy cập=2021-05-11}}</ref>

== Di truyền học ==
[[Tập tin:הרב חיים שלמה דיסקין.jpg|nhỏ|Một ông lão người do thái Sephardi]]
Thành viên của cộng đồng người Do Thái Sephardic có máu mủ gần gũi trong gien di truyền với tộc người Do Thái Ashkenazi và các nghiên cứu gene di truyền đã kết luận ra cả hai chủng tộc này có chung một [[Levant|tổ tiên lai giống giữ chủng Levant vùng Trung Đông]]  và chủng tộc người Nam Âu.<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.nytimes.com/2010/06/10/science/10jews.html|title=Studies Show Jews' Genetic Similarity|date=ngày 10 tháng 6 năm 2010|work=The New York Times}}</ref> Vì người do thái Sephardi có nguồn gốc ở lưu vực Địa Trung Hải và họ kết hôn lấy người cùng tộc rất nhiều, do vậy họ có tỷ lệ cao về lỗi DNA dẫn đến việc người Do Thái Sephardi dễ mắc các [[bệnh di truyền]] tật nguyền hiểm nghèo cực kỳ cao. Tuy nhiên, tộc người này không có các bệnh di truyền độc đáo, vì các bệnh trong nhóm này không nhất thiết chỉ phổ biến riêng biệt đối với người Do Thái Sephardic, nhưng những bệnh này thậm chí còn phổ biến ở những quốc gia mà tộc do thái Sephardic ở chung đụng.<ref>Talia Bloch [http://www.forward.com/articles/112426/ The Other Jewish Genetic Diseases] ''The Jewish Daily Forward'' ngày 28 tháng 8 năm 2009</ref> Những căn bệnh tai ương gien di truyền DNA phổ biến bao gồm:

* [[Bệnh tan máu bẩm sinh]]
* Cơn sốt Địa Trung Hải quen thuộc
* Thiếu hụt glucose-6-phosphate dehydrogenase và [[hội chứng Gilbert]]
* Bệnh dự trữ glycogen loại III
* Bệnh Machado-Joseph

== Danh sách những người Do Thái đoạt giải Nobel ==

* 1906 - [[Henri Moissan]], Hóa học
* 1911 - [[Tobias Michael Carel Asser|Tobias Asser]], Hòa bình
* 1922 - [[Niels Bohr]], Vật lý
* 1958 - [[Boris Leonidovich Pasternak|Boris Pasternak]], Văn học
* 1959 - [[Emilio G. Segrè]], {{Sfn|Segrè|1993|pp=2–3}} Vật lý
* 1968 - [[René Cassin]],<ref>{{Chú thích web|url=http://www.brandeis.edu/tauber/events/CassinMoyn.pdf|tựa đề=Info|website=www.brandeis.edu}}</ref> Hòa bình
* 1969 - Salvador Luria,<ref>{{Chú thích web|url=http://www.directessays.com/viewpaper/78978.html|tựa đề=Archived copy|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20131015183907/http://www.directessays.com/viewpaper/78978.html|ngày lưu trữ=ngày 15 tháng 10 năm 2013|ngày truy cập=2013-02-11}}</ref> Y học
* 1980 - [[Baruj Benacerraf]], Thuốc
* 1981 - [[Elias Canetti]],<ref name="litenc">{{Chú thích tạp chí|last=Lorenz|first=Dagmar C. G.|date=ngày 17 tháng 4 năm 2004|title=Elias Canetti|url=http://www.litencyc.com/php/speople.php?rec=true&UID=725|journal=Literary Encyclopedia|publisher=The Literary Dictionary Company Limited|issn=1747-678X|access-date = ngày 13 tháng 10 năm 2009}}</ref> Văn học
* 1985 - [[Franco Modigliani]], Kinh tế học
* 1986 - [[Rita Levi-Montalcini]],<ref>{{Chú thích báo|url=https://www.economist.com/news/obituary/21569019-rita-levi-montalcini-biologist-died-december-30th-aged-103-rita-levi-montalcini|title=Rita Levi-Montalcini|date = ngày 5 tháng 1 năm 2013 |work=The Economist|access-date = ngày 15 tháng 10 năm 2018 |publisher=Economist.com}}</ref> Y học
* 1997 - [[Claude Cohen-Tannoudji]],<ref>{{Chú thích sách|title=Nobel Prize Winners in Physics|last=Arun Agarwal|date=15 Nov 2005|page=298}}</ref> Vật lý
* 2012 - [[Serge Haroche]],<ref>{{Chú thích web|url=http://www.ejpress.org/article/news/62250|tựa đề=French Jew wins 2012 Nobel Prize in Physics along with American colleague|ngày=2012-10-09|nhà xuất bản=European Jewish Press|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20171003225536/http://www.ejpress.org/article/news/62250|ngày lưu trữ=2017-10-03|ngày truy cập=2013-01-12}}</ref> Vật lý
* 2014 - [[Patrick Modiano]],<ref>Mario Modiano: [http://www.themodianos.gr/The_Story.pdf ''Hamehune Modillano. '']</ref> Văn học

== Xem thêm ==

* [[Người Do Thái Ashkenazi]]
* [[Sự chia rẽ dân tộc Do Thái]]

== Ghi chú ==
<references group="lower-alpha" />

== Tham khảo ==
{{tham khảo|30em}}

== Thư mục ==

* Ashtor, Eliyahu, ''The Jews of Moslem Spain, Vol. 2'', Philadelphia: Jewish Publication Society of America (1979)
* Assis, Yom Tov, ''The Jews of Spain: From Settlement to Expulsion'', Jerusalem: Hebrew University of Jerusalem|The Hebrew University of Jerusalem (1988)
* Baer, Yitzhak. ''A History of the Jews of Christian Spain''. 2 vols. Jewish Publication Society of America (1966).
* Bowers, W. P. "Jewish Communities in Spain in the Time of Paul the Apostle" in ''Journal of Theological Studies'' Vol. 26 Part 2, October 1975, pp.&nbsp;395–402
* Carasso, Lucienne. "Growing Up Jewish in Alexandria: The Story of a Sephardic Family's Exodus from Egypt". New York, 2014. {{ISBN|1500446351}}.
* Dan, Joseph, "The Epic of a Millennium: Judeo-Spanish Culture's Confrontation" in ''Judaism'' Vol. 41, No. 2, Spring 1992
* Gampel, Benjamin R., "Jews, Christians, and Muslims in Medieval Iberia: ''Convivencia'' through the Eyes of Sephardic Jews," in ''Convivencia: Jews, Muslims, and Christians in Medieval Spain'', ed. Vivian B. Mann, Thomas F. Glick, and Jerrilynn D. Dodds, New York: George Braziller, Inc. (1992)
* Groh, Arnold A. "Searching for Sephardic History in Berlin", in ''Semana Sepharad: The Lectures. Studies on Sephardic History'', ed. Serels, M. Mitchell, New York: Jacob E. Safra Institute of Sephardic Studies (2001).
* Kaplan, Yosef, ''An Alternative Path to Modernity: The Sephardi Diaspora in Western Europe''. Brill Publishers (2000). {{ISBN|90-04-11742-3}}
* Katz, Solomon, ''Monographs of the Mediaeval Academy of America No. 12: The Jews in the Visigothic and Frankish Kingdoms of Spain and Gaul'', Cambridge, Massachusetts: The Mediaeval Society of America (1937)
* Kedourie, Elie, editor. ''Spain and the Jews: The Sephardi Experience 1492 and After''. Thames & Hudson (1992).
* Levie, Tirtsah, ''Poverty and Welfare Among the Portuguese Jews in Early Modern Amsterdam'', Liverpool: Liverpool University Press, 2012.
* Raphael, Chaim, The Sephardi Story: A Celebration of Jewish History London: Valentine Mitchell & Co. Ltd. (1991)
* Rauschenbach, Sina, ''The Sephardic Atlantic. Colonial Histories and Postcolonial Perspectives.'' New York: Palgrave Macmillan, 2019.
* Rauschenbach, Sina, ''Sephardim and Ashkenazim. Jewish-Jewish Encounters in History and Literature.'' Berlin: De Gruyter, 2020 (forthcoming).
* Sarna, Nahum M., "Hebrew and Bible Studies in Medieval Spain" in Sephardi Heritage, Vol. 1 ed. R. D. Barnett, New York: Ktav Publishing House, Inc. (1971)
* Sassoon, Solomon David, "The Spiritual Heritage of the Sephardim," in The Sephardi Heritage, Vol. 1 ed. R. D. Barnett, New York: Ktav Publishing House Inc. (1971)
* {{chú thích sách|url=https://archive.org/details/mindalwaysinmoti00segr|title=A Mind Always in Motion: the Autobiography of Emilio Segrè|last=Segrè|first=Emilio|publisher=University of California Press|year=1993|isbn=978-0-520-07627-3|location=Berkeley, California|oclc=25629433}} [http://publishing.cdlib.org/ucpressebooks/view?docId=ft700007rb Free Online – UC Press E-Books Collection]
* Stein, Gloria Sananes, ''Marguerite: Journey of a Sephardic Woman'', Morgantown, PA: Masthof Press, 1997.
* Stillman, Norman, "Aspects of Jewish Life in Islamic Spain" in Aspects of Jewish Culture in the Middle Ages ed. Paul E. Szarmach, Albany: State University of New York Press (1979)
* Swetschinski, Daniel. ''Reluctant Cosmopolitans: The Portuguese Jews of Seventeenth-Century Amsterdam''. Litmann Library of Jewish Civilization, (2000)
* Zolitor, Jeff, "The Jews of Sepharad" Philadelphia: Congress of Secular Jewish Organizations (CSJO) (1997) ("[https://web.archive.org/web/20070814081055/http://www.csjo.org/pages/essays/essaysephard.htm The Jews of Sepharad]" reprinted with permission on CSJO website.)
* "The Kahal Zur Israel Synagogue, Recife, Brazil". Database of Jewish communities. Archived from the original on ngày 24 tháng 11 năm 2007. Truy cập 2008-06-28.
* "History of the Jewish community of Recife". Database of Jewish communities. Archived from the original on 2008-01-04. Truy cập 2008-06-28.
* "Synagogue in Brazilian town Recife considered oldest in the Americas". Reuters. 2008-11-12. Archived from the original on ngày 30 tháng 5 năm 2012. Truy cập 2008-06-29. https://www.reuters.com/article/us-brazil-synagogue/oldest-synagogue-in-americas-draws-tourists-to-brazil-idUSN2520146120071112

== Liên kết ngoài ==
Phả hệ:

* [http://www.sefardies.org/ Sefardies.org Gia phả Sephardic và trang web chính thức ở Tây Ban Nha]
* [http://www.sephardicgen.com/ Phả hệ Sephardic]
* [http://www.sephardicgen.com/databases/databases.html Nhiều cơ sở dữ liệu có thể tìm kiếm cho phả hệ Sephardic]
* [http://www.sephardicgen.com/databases/indexSrchFrm.html Chỉ mục tổng hợp của họ Sephardic]
* [http://www.sephardicgen.com/bibliographies.htm Thư mục mở rộng cho Gia phả Sephardim và Sephardic]
* [https://web.archive.org/web/20031011102805/http://www.sephardim.com/html/translated_names.html Tên Sephardic được dịch sang tiếng Anh]

Di truyền:

* [http://www.nature.com/doifinder/10.1038/ejhg.2011.200 Chữ ký riêng biệt trong DNA ty thể haplogroup T]

Lịch sử và cộng đồng:

* [http://www.sefarad.org/ Viện Sephardic Châu Âu] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210126134248/http://www.sefarad.org/ |date=2021-01-26 }}
* [https://web.archive.org/web/20070427153402/http://www.isef.org/ Tổ chức Giáo dục Sephardic Quốc tế]
* [https://web.archive.org/web/20090626064213/http://www.sephardicjournal.org/ Tạp chí Sephardic quốc tế]
* [http://www.outofspain.com/ Tài liệu giáo dục Sephardic cho trẻ em]
* [http://www.sephardiccouncil.org/ Hội đồng Lãnh đạo Sephardic Quốc tế]
* [http://www.radiosefarad.com/ Radio Sefarad] một đài phát thanh internet từ Madrid; bao gồm Huellas, một chương trình hàng tuần dành cho những người tìm kiếm nguồn gốc của họ Sephardic của họ
* [http://www.sephardim.org/ Người Do Thái Sephardic ở Jamaica]
* [http://www.salom.com.tr/ Báo Sephardi Şalom của Thổ Nhĩ Kỳ]
* [https://web.archive.org/web/20070221050100/http://www.sephardicdate.com/ Dự án hẹn hò Sephardic]
* [https://web.archive.org/web/20070914064935/http://www.toplumpostasi.net/index.php/cat/1/col/85/art/956/PageName/Ana_sayfa Từ Andalusian Orangeries đến Anatolia]
* [https://web.archive.org/web/20080626024922/http://www.americansephardifederation.org/PDF/sources/ASF_Timeline.pdf Lịch sử Do Thái Sephardic - Bán đảo Iberia] (Liên bang Sephardi thuộc Mỹ)
* [https://web.archive.org/web/20080423025551/http://www.radiojai.com.ar/OnLine/notiDetalle.asp?id_Noticia=28363 Pascua Marrana.] [https://web.archive.org/web/20080423025551/http://www.radiojai.com.ar/OnLine/notiDetalle.asp?id_Noticia=28363 Họ Rojas / Shajor / black sefardim]
* [http://digifindingaids.cjh.org/?pID=365459 Hiệp hội lịch sử người Do Thái Hoa Kỳ, Cơ quan lưu trữ New England]
* [http://sefarad.revistas.csic.es/ Sefarad], Tạp chí Nghiên cứu về [http://www.filol.csic.es/ Hebraic, Sephardim và Trung Đông, ILC] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081217035031/http://www.filol.csic.es/ |date = ngày 17 tháng 12 năm 2008}}, CSIC (các bài báo khoa học bằng tiếng Tây Ban Nha, tiếng Anh và các ngôn ngữ khác)
* [https://www.hebrewsynagogue.org/ Giáo đường Do Thái], (Giáo đường Do Thái được coi là cơ quan tư vấn về các vấn đề liên quan đến thực hành tôn giáo và được nhiều cơ quan tham khảo ý kiến rộng rãi)

Triết học:

* [https://web.archive.org/web/20101026084718/http://www.josefaurstudies.org/_Sephardim_in_the_Nineteenth_Century_New_Directions_and_Old_Values_by_Jose_Faur.pdf Sepharadim trong thế kỷ 19: Hướng đi mới và giá trị cũ] của Jose Faur, phác thảo những phản ứng tích cực nhưng theo chủ nghĩa truyền thống đối với hiện đại điển hình của cộng đồng người Do Thái Sepharadi
* [https://web.archive.org/web/20101026084705/http://www.josefaurstudies.org/_Sephardic_Thinking_and_the_Enlightment_by_Jose_Faur.pdf Tư tưởng Sepharadi trong sự hiện diện của Khai sáng châu Âu] của Jose Faur, xác định sự khác biệt trong phản ứng đối với sự Khai sáng châu Âu giữa các cộng đồng Sepharadi và Ashkenazi
* [https://web.archive.org/web/20110726210636/http://www.josefaurstudies.org/_Anti_Semitism_in_the_Sepharadi_Mind_by_Jose_Faur.pdf Chủ nghĩa bài Do Thái trong Tâm trí Sepharadi] của Jose Faur, mô tả phản ứng văn hóa của Sepharadim đối với chủ nghĩa bài Do Thái
* [http://www.jcpa.org/dje/articles3/sephardic.htm Có thể phục hồi Do Thái giáo Sephardic không?]
* [http://www.jcpa.org/dje/articles2/sephtol.htm Tính cách đặc biệt của sự khoan dung Sephardic]

Âm nhạc và phụng vụ:

* [http://sephardifolklit.illinois.edu/FLSJ Văn học dân gian của người Do Thái Sephardic] Có thể tìm kiếm kho lưu trữ các bản ghi âm của các bản ballad Sephardic và các tài liệu truyền miệng khác được thu thập từ những người cung cấp thông tin trên khắp thế giới, từ những năm 1950 đến những năm 1990, bởi Giáo sư Samuel Armistead và các đồng nghiệp của ông, do Giáo sư Bruce Rosenstock duy trì.
* [http://www.pizmonim.com/ Dự án Sephardic Pizmonim] - Âm nhạc của Cộng đồng Sephardic Trung Đông.
* [http://www.danielhalfon.com/ Trang web Daniel Halfon] của một công dân sinh ra ở Anh và là người dẫn đầu về truyền thống phụng vụ của người Do Thái Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha
* [http://www.archivio-torah.it/audio/tefillot/canti%20scoletta/ Phụng vụ của Giáo đường Do Thái Tây Ban Nha ở Rôma] do Rev. Alberto Funaro
* [http://www.isaacazose.com/ Trang web Isaac Azose] của một cantor từ Seattle, WA, Hoa Kỳ, công cụ bảo tồn truyền thống phụng vụ Sephardic của Rhodes
* [http://www.downhomeradioshow.com/2006/11/songs-of-the-sephardic-jewish-women-of-morocco/ Các bài hát của Chương trình phát thanh Internet của Phụ nữ Do Thái Sephardic ở Ma-rốc] có các bản ghi âm hiện trường của Phụ nữ Do Thái Sephardic ở Tangier & Tetuan, 1954 với nội dung bài hát được dịch sang tiếng Anh.
* [https://web.archive.org/web/20110908140444/http://www.vagabond.bg/jewishbulgaria/ Hướng dẫn về Bulgaria của người Do Thái, được xuất bản bởi Vagabond Media, Sofia, 2011]
* [http://www.classicalacarte.net/Fiches/9809.htm Diaspora Sefardi - Jordi Savall, Hespèrion XXI - Alia Vox AV9809]

[[Thể loại:Chủ đề Do Thái Sephardi]]
[[Thể loại:Do Thái ở châu Âu]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc Do Thái]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở Hoa Kỳ]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở Vương quốc Liên hiệp Anh]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở Thổ Nhĩ Kỳ]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở Tunisia]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở România]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở Tây Ban Nha]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở Bồ Đào Nha]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở Maroc]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở Israel]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở Hy Lạp]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở Pháp]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở Canada]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở Bosna và Hercegovina]]

Các bản mẫu dùng trong trang này:

Bản mẫu:Ambox (xem mã nguồn) (hạn chế cho thành viên xác nhận mở rộng)
Bản mẫu:Bắt đầu phần ẩn (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Chú thích báo (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Chú thích sách (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Chú thích tạp chí (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Chú thích web (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Column-width (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:DMCA (sửa đổi)
Bản mẫu:Dated maintenance category (sửa đổi)
Bản mẫu:Efn (sửa đổi)
Bản mẫu:Expand English (sửa đổi)
Bản mẫu:Expand language (sửa đổi)
Bản mẫu:FULLROOTPAGENAME (xem mã nguồn) (hạn chế cho thành viên xác nhận mở rộng)
Bản mẫu:Hidden (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Hết phần ẩn (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Hộp thông báo (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Hộp ẩn (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:ISBN (sửa đổi)
Bản mẫu:Lang-es (sửa đổi)
Bản mẫu:Lang-he (sửa đổi)
Bản mẫu:Lang-pt (sửa đổi)
Bản mẫu:Main other (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Mw lang (sửa đổi)
Bản mẫu:Mở rộng ngôn ngữ (sửa đổi)
Bản mẫu:Mở rộng tiếng Anh (sửa đổi)
Bản mẫu:Ns has subpages (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Script/Hebrew (sửa đổi)
Bản mẫu:Sfn (xem mã nguồn) (hạn chế cho thành viên xác nhận mở rộng)
Bản mẫu:Tham khảo (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Tham khảo/styles.css (sửa đổi)
Bản mẫu:Tl (xem mã nguồn) (bị khóa)
Bản mẫu:Webarchive (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Bản mẫu:Wikidata sitelink (sửa đổi)
Mô đun:Arguments (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Check for unknown parameters (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Check isxn (sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1 (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Citation/CS1/COinS (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Configuration (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Date validation (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Identifiers (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Utilities (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Citation/CS1/Whitelist (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Citation/CS1/styles.css (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Footnotes (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Footnotes/anchor id list (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Footnotes/anchor id list/data (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Footnotes/whitelist (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Lang (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Lang/ISO 639 synonyms (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Lang/data (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/ISO 639-3 (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/iana languages (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/iana regions (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/iana scripts (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/iana suppressed scripts (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/iana variants (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/data/wp languages (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Language/name/data (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Message box (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Message box/configuration (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Mw lang (sửa đổi)
Mô đun:Ns has subpages (xem mã nguồn) (bị khóa)
Mô đun:Unsubst (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Webarchive (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Webarchive/data (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Wikidata (xem mã nguồn) (hạn chế cho phép kỹ thuật viên bản mẫu sửa đổi)
Mô đun:Yesno (xem mã nguồn) (bị khóa)

Trở lại Người Do Thái Sephardi.

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/wiki/Người_Do_Thái_Sephardi”