Baltiisk

Baltiisk
Балтийск

Lidnanznam	Flag
Valdkund	Venäma
Eläjiden lugu (2023)	27,032 ristitud
Pind	49,1 km²
Telefonkod	+7−40 145-xx-xxx
Avtokod	39, 91
Aigvö	UTC+2 (MSK−1)

Baltiisk (ven.: Балти́йск, saks.: Baltijsk, pol'š.: Bałtyjsk; edel 1946. vot — Pillau, mugažo saksan kelel, ven.: Пилла́у) om Venäman lidn Kaliningradan agjan päivlaskmas. Se om Venäman kaikiš päivlaskmaižemb lidn, Baltiiskan lidnümbrikon (vll 2008−2018 rajonan) administrativine keskuz da pala, Venäman Baltijan laivišton päsodameribaz.

Eländpunktan aluz om pandud vl 1626. Se sai lidnan statusad vl 1725. Toižen mail'man sodan Rusked Armii anasti lidnad šturman jäl'ghe vn 1945 25. päiväl sulakud. Oli sauptud lidnaks nevondkundaližen aigan, nügüd' om avaitud verazmalaižile.

Baltiisk šingotase järedal meriportal i kivivoin vendal, laivankohendusel^[1], sömedheotandoil da turizmal.

Lidn sijadase Baltijan meren suvižel randal, Baltiiskan sal'men randoil, Baltiiskan čirakon pohjoižes, 10 m ü.m.t. keskmäižel korktusel.

Matkad Kaliningradhasai om nell'kümne kilometrad pohjoižhe orhal, 50 km avtotedme vai raudtedme. Lähembaižed lidnad oma Primorsk üks'toštkümnes kilometras pohjoižpäivnouzmha orhal, raudtel vai avtol i Svetlii 14 km päivnouzmha orhal (lahten kal't) vai 32 km avtotedme.

Klimat om ven meren kontinentaližen röunal. Voden keskmäine lämuz om +8,6 C°, kezakun-sügüz'kun +15..+19 C°, tal'vkun-uhokun −1..+1 C°. Ekstremumad oma −26 C° i +34 C°. Paneb sadegid 670 mm vodes, enamba elokus (75 mm), vähemba uhokus-sulakus (32..39 mm kus). Meriveden lämuz sase +16..+19 Cel'sijan gradushasai kezakus-sügüz'kus.

Baltiiskan lidnankund oli olmas vll 2008−2018. Kaik kaks' žilod mülüiba lidnankundha Baltiiskan ližaks: Lunino (492 rist. vl 2010) i Beregovoje (13 rist. vl 2010).

Lidnankundan tobmuden pämez' oli Baltiisk-lidnan Deputatoiden nevondkundan ezimez'. Sen jäl'gmäižed ezimehed oliba Vasilii Bilančuk (kül'mku 2016 — viluku 2019) i Ivan Kirbai (radoi vn 2016) kül'mkuhusai. Vasilii Bilančuk oli nevondkundan likvidacižen laudkundan ohjandajan vn 2019 vilukus-redukus. Lidnankundan Administracijan pämehed oliba Jevgenii Lebedev (uhoku 2017 — tal'vku 2018), Valerii Ustinov (radoi vn 2017 uhokuhusai). Sergei Jackov radab lidnan Administracijan likvidacižen laudkundan ohjandajan vn 2018 tal'vkuspäi tähäsai (heinku 2024).

Vn 2010 Venäman rahvahanlugemižen mödhe lidnan eläjiden lugu oli 32 697 ristitud, lidnankundan — 33 202 ristitud, rajonan ühesa kümnendest, vn 2021 lidnan — 26 796 ristitud. Vl 2017 kaik 33 181 ristitud elihe lidnas i 33 659 ristitud kaikes lidnankundas. Vll 2002−2020 lidnan ristitišt vajehtihe 32..33 tuh. eläjid röunoiš (kaikiš suremb oli 33 576 rist. vl 2009 i 33 658 rist. vl 2020).

Rahvahad (lidnan eläjad, enamba 0,4 % vl 2010, ozutadud rahvahudenke): venälaižed — 85,8 %, ukrainalaižed — 5,9 %, vaugedvenälaižed — 4,2 %, totarlaižed — 0,7 %, litvalaižed — 0,4 %, saksalaižed — 0,4 %, toižed rahvahad — 2,6 %.

Ortodoksižen hristanuskondan nell' pühäpertid^[2] oma saudud lidnas: ph. Jurgijan meripäjumalanpert', ph. Aleksandr Nevalaižen päjumalanpert' (vspäi 2011) i jumalanpert', ph. Dimitrii Donalaižen časoun'.

Lapsiden opendusen aluzkundad oma kuz' nimitadud i nomeruidud päivkodid (nomer 1, 4, 5, 6, 14, 16, niišpäi koume oma kahtenke adresanke), koume keskškolad (nomer 4, 5, 6), licei (nomer 1), gimnazii (nomer 7), lapsiden sädamižen pert', čomamahtoiden škol I.S. Bahan nimed, Baltiec-sportškol, norišton kul'turkeskuz. Professionaližen opendusen aluzkundad ratas lähembaižiš lidnoiš.

• 
  Laivišton oficeriden pert' (2017. voz' vai sen aigemba)
• 
  Ph. Jurgijan meripäjumalanpert' (vspäi 1991 — ortodoksine hristanuskond), vn 2017 nägu
• 
  Laivad meriportas vl 2021
• 
  Baltijan laivišton muzei (2017)
• 
  Baltiisk-päraudtestancijan sauvuz vl 2017

1. ↑ Baltiiskan 33. laivankohendusen tegimen sait (33срз.рф). (ven.)
2. ↑ Baltiiskan pühäpertid sobory.ru-saital. (ven.)

• Lidnümbrikon tobmuden sait (baltijsk.gov39.ru). (ven.)

Baltiisk Vikiaitas