gir
Qiyofa
Morfologik va sintaktik xususiyatlari
[tahrirlash]gir
Aytilishi
[tahrirlash]Etimologiyasi
[tahrirlash]f. l— yumaloq; doyra, aylana
Maʼnoviy xususiyatlari
[tahrirlash]Maʼnosi
[tahrirlash]Aylana, doyra. ◆ Besh-olti bola jam boʻlib, bir uy ichiga yerni aylana qilib chizdi. Bu — gir. T. Murod, „Qoʻshiq“ .
- Gir aylana Aylanasiga, atrof-tevarak-ni oʻrab olgan. ◆ Azimboyvachchaning tashqari hovlisi gir ashtna gʻishtin imorat. S. Ahmad, „Hukm“ . Gir aylanmoq 1) doyra yasab aylanmoq; tevaragida, atrofida aylanmoq. ◆ Gulsum keng doirani gir aylanib, zavq va shayek, bilan chalinayotgan childirma hamda chapaklar sado-siga beriliboʻynar edi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . ◆ Xonaga kirib qolgan bir yoʻlpashsha gir aylanib, samolyotdek vantllardi. Mirmuhsin, „Nuqra; 2) atroflab, davra olib joylash-moq“ . ◆ Bir toʻyda, katta mehmonxonani gir aylanib oʻtirgan mehmonlar oʻrtasida suv sepganday jimlik hukm surardi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . Gir atrof Tevarak-atrof, hamma yoq. ◆ Gir atrof shaftoli. te Jumaniyoz gir atrofga yugurib, tatn qoʻliga kesak oldi. S. Siyoyev, „Avaz“ . Gir urmoq (yoki tashlamoq) Bir tomonga ogʻib, aylanib turmoq, shox tash-lamoq (uchayotgan varrak haqida). ◆ Gir shoxurdi araz/tgan varragi. Gʻ. Gʻulom . Boshi gir ay-lanmoq Boshi gangimoq. ◆ Achchiq, oʻtkir tama-kidan boshi gir aylanib, koʻzlari yoshlandi-da, yoʻtala-yoʻtala yurib ketdi. Oybek, „Nur qidirib“ .
Sinonimlari
[tahrirlash]Antonimlari
[tahrirlash]ГИР. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.