Juraj Baraković

Juraj Baraković
Zadardagi Baraković haykali
Tavalludi	1548-yil Zadar
Vafoti	1628-yil 1-avgust Rim
Kasbi	Shoir
Mashhur ishlari	Vila slovinka (1613)

Juraj Baraković (xorvatcha talaffuzi: jûraj barǎːkoʋit͡ɕ; 1548-yil – 1-avgust 1628-yil) – xorvatiyalik uygʻonish davri shoiri^[1].

Juraj Baraković 1548-yilda Rtina tumanining Plemići qishlogʻida tugʻilgan^[2]. U „Jarula“ va „Draga, rapska pastirica“ kabi bir nechta mashhur asarlar yozgan. Umumiy asarlari 13 ta kitobdan iborat hisoblanadi. 1613-yilda Venetsiyada yozgan „Vila slovinka“ asari unga eng katta mashhurlikni olib kelgan.

Juraj Baraković sheʼriyatining asosiy qismi Zadar shon-sharafiga bagʻishlangan boʻlib, oʻz hamkasbi Petar Zoranić bilan bir qatorda Xorvatiya adabiyotida sezilarli iz qoldira olgan. Uning Zadar shon-shuhrati haqida yozilgan „Vila slovinka“ asarida ikkita alohida eʼtiborga loyiq xususiyati bor. Sakkizinchi kitobda oʻn bitta sakkiz boʻgʻinli sonetlar sanab oʻtilgan boʻlib, ular Ranjinaning „Miscellany“ asarida ham anonim tarzda yozilgan bir nechta sonetlar bilan bir qatorda Xorvatiya sheʼriyatida 2000-yilgacha boʻlgan yagona sonetlar hisoblangan. Xuddi shu kitobda Margarita ona haqidagi mukammal stilize qilingan bugarshchica mavjud boʻlib, u asrlar davomida oʻquvchilarni ham, filologlarni ham hayratda qoldirib kelmoqda hamda bu Barakovich Petar Gektorovich namunasi boʻyicha oʻz ijodiga kiritilgan xalq qoʻshigʻimi yoki oʻzinikimi, haligacha toʻliq aniqlashtirilmagan. Ushbu qoʻshiq xalq sheʼriy baytlarining uslubiy xususiyatlariga moslashtirilgan qoʻshiq Juraj Barakovićning mohir poetik va badiiy dahosi bilan kuchaytirilgan asaridir. Juraj Barakovićning sheʼriyati uning slavyan gʻoyasining tarafdori ekanligidan dalolat beradi. Sheʼrlaridan birida u slavyan nutqi hamma joyda – Sharqda ham, Gʻarbda ham eshitilishini yozadi.

Juraj Baraković 1628-yil 1-avgustda Italiyaning Rim shahrida vafot etgan. U hayotligida bu shaharga uch marta tashrif buyurgan edi^[2][3]. Uning qabri ustiga lotin yozuvi bilan yodgorlik oʻrnatilgan. Zadar shahrida esa byusti mavjud.