Гавай утрауларында ислам

Гавай утрауларында ислам
	Гавай утрауларында ислам
Дәүләт	Америка Кушма Штатлары
Административ-территориаль берәмлек	Һавайлар
	Гавай утрауларында ислам Викиҗыентыкта

Гавай утрауларында ислам (ингл. Islam in Hawaii, гарәп. الإسلام في غوام‎) ― азчылык дине, штат халкының (1 млн 455 мең кеше, 2021 елга) 0,5 % ын тәшкил итә, штатта ~6000 мөселман яши.

Тарих

Гавай утрауларында ислам дине рәсми рәвештә 1979 елда танылу ала, ул елда әлеге штатның Мөселман студентлары берләшмәсе (ингл. Muslim Students' Association of Hawaii, MSA) төзелә, гәрчә рәсми булмаган рәвештә бу оешма 1968 елдан ук гамәлдә булса да. Гавай мөселман студентлары ассоциациясе башта Маноадагы Гавай университеты(ингл.)татар. студентларыннан торган. Алар дөньяның төрле почмакларыннан: Һиндстан, Пакистан, Әфганстан, Индонезия, Малайзия һәм Якын Көнчыгыштан килгән. Мөселман студентлары берләшмәсе (MSA) – Гавайларның мөселман халкын тәкъдим итүче беренче оешма була^[1].

Мөхәммәд Әсәд Хан (Mohammad Asad Khan) – мөселман студентлары ассоциациясенә нигез салучыларның берсе ^[1].

Гавай утрауларында Ислам динен яңа кабул итүчеләрнең күпчелеге – хәрби хезмәткәрләр.

Мәчет

Мөселман студентлары төркеме баштарак, 1979―1980 елларда, Гавай штатының административ үзәге Гонолулуның торак районы булган Маноада(ингл.)татар. мәчет өчен бина сатып алганчы, бер коттеджда намаз укый торган була^[2]. Мәчет бинасы Маноадагы Гавай университеты янәшәсендә урнашкан ^[1]. 1992 елда Америка мөселманнарына ярдәм итү төркеме үткәргән тикшеренү мәгълүматлары буенча, бу вакытта Гавайларда бер генә мәчет тә булмый ^[3].

2001 ел башында Маноа мәчетендә җомга намазына 200 кеше килүе, Рамазан ифтары азагында 700 кеше, ә мәчетнең үзендә 2000 кеше булуы турында искә алына ^[4].

2011 елда Гавайларның мөселман ассоциациясе (ингл. Muslim Association of Hawaii) Согуд Гарәбстаны принцы Абдулазиз бән Фәхәд Әл-Фейсалдан (Abdulaziz Bin Fahad Al-Faisal) акчалата ярдәм алуы турында билгеле була ^[5].

Мәчет имамы – Исмаил Әлшәех (Ismail El sheikh), тумышы белән Каһирәдән (Мисыр). Гавайларның мөселман ассоциациясе президенты �� Хәким Уансафи (Hakim Ouansafi), Мароккодан ^[6].

Ислам көнен билгеләү

2009 елның маенда Гавай утрауларының закон чыгаручылары, «ислам дөньясының дини, фәнни, мәдәни һәм сәнгать өлкәләрендәге зур өлешен» тану максатында, агымдагы елның 24 сентябрен дәүләт тарафыннан билгеләнгән истәлекле көн – «Ислам көне» итеп билгеләү өчен тавыш бирә ^[7]. Резолюция штат Сенатында 22 уңай, 3 каршы тавыш белән хуплау таба ^[8] ^[9].

Ислам сәнгате

1937 елда Дорис Дьюк(ингл.)татар. төзегән Шангри Ла (Shangri La) йорты 2500дән артык ислам сәнгате әсәрен, шулай ук бинаның үзендә кулланылган ислам архитектурасы үрнәкләрен саклау урыны булып тора ^[10] ^[11].

Мәгариф

Штатның төп мәчете урнашкан Маноадагы Гавай университетының(ингл.)татар. фәлсәфә факультеты ислам белеме өлкәсендә бакалавр дәрәҗәсе алу турында сертификат тәкъдим итә ^[12].

Сылтамалар

Darwich-Gatto, Mona {{{башлык}}} // Institute for the Study of Islam in the Modern World Review (ISIM Review). — № 15.
The Muslim Association of Hawai’i – The History of the Muslim Association of Hawai’i. 2014-10-01 тикшерелгән.
Muslim Association of Hawaii (Гавайларның мөселман ассоциациясе)
Мусульманская Ассоциация Гавайев.

Искәрмәләр

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 The Muslim Association of Hawai’i – The History of the Muslim Association of Hawai’i (January 16, 2012). March 16, 2017 тикшерелгән.
↑ Muslim Association of Hawaii. The History of the Muslim Association of Hawai'i 2010 елның 24 июнь көнендә архивланган.. Last Updated Sunday, July 20, 2008
↑ Aminah Mohammad-Arif. Salaam America: South Asian Muslims in New York. Anthem Press, 2002.
↑ Mary Adamski. View from the Pew: Manoa mosque welcomes visitors of all faiths. March 24, 2001
↑ Hakim “Islam Day” Ouansafi to Direct Hawaii Public Housing Agency (December 15, 2011). March 16, 2017 тикшерелгән.
↑ Andrew Walden. Hakim “Islam Day” Ouansafi to Direct Hawaii Public Housing Agency. Hawaii Free Press, 15.12.2011(ингл.)
↑ Susan Essoyan. Islam Day draws heat for isles (May 15, 2009).
↑ Kelly Chernenkoff. Hawaii Lawmakers Pass Bill to Create 'Islam Day'. Fox News.com (Associated Press). May 06, 2009
↑ Associated Press. Hawaii lawmakers create 'Islam Day' (May 6, 2009).
↑ About Shangri La. Honolulu Museum of Art. әлеге чыганактан 2014-10-01 архивланды. 2014-10-01 тикшерелгән.
↑ Hijazi. Vibrant Muslim community in Hawaii (2012-09-14). 17 май 2018 тикшерелде.
↑ Philosophy. University of Hawaii at Manoa. 2014-10-01 тикшерелгән.

[islam2012-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 The Muslim Association of Hawai’i – The History of the Muslim Association of Hawai’i (January 16, 2012). March 16, 2017 тикшерелгән.

[2] Muslim Association of Hawaii. The History of the Muslim Association of Hawai'i 2010 елның 24 июнь көнендә архивланган.. Last Updated Sunday, July 20, 2008

[3] Aminah Mohammad-Arif. Salaam America: South Asian Muslims in New York. Anthem Press, 2002.

[4] Mary Adamski. View from the Pew: Manoa mosque welcomes visitors of all faiths. March 24, 2001

[Walden2011-5] Hakim “Islam Day” Ouansafi to Direct Hawaii Public Housing Agency (December 15, 2011). March 16, 2017 тикшерелгән.

[6] Andrew Walden. Hakim “Islam Day” Ouansafi to Direct Hawaii Public Housing Agency. Hawaii Free Press, 15.12.2011(ингл.)

[7] Susan Essoyan. Islam Day draws heat for isles (May 15, 2009).

[8] Kelly Chernenkoff. Hawaii Lawmakers Pass Bill to Create 'Islam Day'. Fox News.com (Associated Press). May 06, 2009

[9] Associated Press. Hawaii lawmakers create 'Islam Day' (May 6, 2009).

[10] About Shangri La. Honolulu Museum of Art. әлеге чыганактан 2014-10-01 архивланды. 2014-10-01 тикшерелгән.

[11] Hijazi. Vibrant Muslim community in Hawaii (2012-09-14). 17 май 2018 тикшерелде.

[12] Philosophy. University of Hawaii at Manoa. 2014-10-01 тикшерелгән.

[1]