Uranyum-toryum serisi
Uranyum-Toryum Serisi Uranyum-seri ilişkisi olarak da adlandırılır ve mağara çökeli ya da mercan gibi kalsiyum karbonat materyallerin yaşını saptamak için yaygın olarak kullanılan radyometrik ilişkilendirme tekniğidir.[1]
Rubidyum-stronsiyum, uranyum-kurşun ilişkilendirmesi gibi yaygın olarak kullanılan diğer radyometrik ilişkilendirme tekniklerinden farklı olarak, uranyum-toryum tekniği bozulmuş ürünlerin sabitlik süresini ölçmez. Bunun yerine, bir örneklem içerisinde, -234 radyoaktif uranyum kaynağının ve -230 radyoaktif izotop toryumunun arasında hangi derecede sürekli olarak yenilenmiş yaşı hesaplar. Toryum dünya yüzeyine yakın olarak çıkarılan sularda çözülemez, bu yüzden bu sularda yetişen materyaller genellikle toryum içermez. Aksine, uranyum doğal sularda bir bakıma çözülebilir, bu yüzden bu sularda yetişen ya da çökelti sonucu oluşan herhangi bir materyal uranyum izleri taşır, genellikle kilo bazında milyarda bir kısım ile milyonda bir kısım arasındadır. Bu şekilde bir materyalin oluşumundan sonar zaman geçtikçe örneklemdeki 245.000 in yarı yaşında olan -234 uranyum, -230 toryuma doğru azalır. Toryum -230 un kendisi 75,000 yıl yaşın yarısı kadar radyoaktiftir, bu sebeple; belirsizce hesaplama yerine (uranyum-kurşun ilişkisi örneğinde olduğu gibi), toryum -230 radyoaktif kaynağı olan uranyum -234 ile zaman dengesi içinde ilerler.Zaman dengesinde, toryum -230 un bir örnek içerisindeki yıllık miktar üretilen toryum -230 miktarına eşittir ki bu da aynı zamanda, aynı örneklem içerisindeki yıllık uranyum -234 miktarına eşittir. Uranyum toryum ilişkisi, toryum -230 ve uranyum -234 ün yarı yaşı olarak bildiğimiz doğrulukta ve bir örneklemde toryum -230 ve uranyum -234 oranını ölçebildiğimiz kesinlikte olan toryum -230 un yarı yaşı olarak tanımlanan 500,000 yılın üzerinde bir yaş limitine sahiptir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Davis, Owen. "Uranium-Thorium Dating". Biogeography ECOL 438/538 Spring 05. Department of Geosciences, University of Arizona. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2015.
- Schwarcz, Henry P. (Ocak 1989). "Uranium series dating of Quaternary deposits". Quaternary International. Cilt 1. ss. 7-17. doi:10.1016/1040-6182(89)90005-0.
- Shakhashiri, Bassam Z. "Uranium". Chemical of the Week on scifun.org. University of Wisconsin-Madison Chemistry Department. 14 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2015.
https://en.wikipedia.org/wiki/Uranium-thorium_dating 27 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.