Rajko Mitić
Mitić, 1970'te Yugoslavya'nın teknik direktörlüğünde | |||||||||||||||||||||||||
Kişisel bilgileri | |||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Doğum tarihi | 19 Kasım 1922 | ||||||||||||||||||||||||
Doğum yeri |
Bela Palanka, Sırplar, Hırvatlar ve Slovenler Krallığı | ||||||||||||||||||||||||
Ölüm tarihi | 29 Mart 2008 (85 yaşında) | ||||||||||||||||||||||||
Ölüm yeri | Belgrad, Sırbistan | ||||||||||||||||||||||||
Mevkii | Forvet | ||||||||||||||||||||||||
Altyapı kariyeri | |||||||||||||||||||||||||
1937 | Košutnjak | ||||||||||||||||||||||||
1938-1940 | BSK Beograd | ||||||||||||||||||||||||
Profesyonel kariyeri* | |||||||||||||||||||||||||
Yıllar | Takım | Maç | (Gol) | ||||||||||||||||||||||
1940-1944 | BSK Beograd | ||||||||||||||||||||||||
1945-1958 | Kızılyıldız | 220 | (72) | ||||||||||||||||||||||
Millî takım kariyeri | |||||||||||||||||||||||||
1945 | Sırbistan | 3 | (2) | ||||||||||||||||||||||
1946–1957 | Yugoslavya | 59 | (32) | ||||||||||||||||||||||
Teknik direktörlük kariyeri | |||||||||||||||||||||||||
1966-1970 | Yugoslavya | ||||||||||||||||||||||||
Başarıları
| |||||||||||||||||||||||||
* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir. |
Rajko Mitić (Sırpça: Рајко Митић, Sırp-Hırvatça telaffuz: [rǎːjko mǐːtitɕ]; 19 Kasım 1922, Bela Palanka - 29 Mart 2008, Belgrad), eski Sırp asıllı Yugoslav millî futbolcu, teknik direktör, yönetici ve gazetecidir.
Futbol forveti olarak oynamış Mitić, Zvezdina zvezda ödülünü alan ilk beş oyuncudan biri olarak Kızılyıldız Belgrad tarihinin en önemli oyuncularından biri kabul edilir.
Aralık 2014'te, Sırbistan'ın ana stadyumu Kızılyıldız Stadyumu'nun adı resmen onun adıyla değiştirildi.
Kulüp kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Košutnjak ve BSK
[değiştir | kaynağı değiştir]Mitić, Kızıl Yıldız Belgrad'ın ilk başarılı oyuncusu olmadan önce kariyerine 1937'de Košutnjak futbol sahalarında başladı. Mayıs 1938'de BSK Belgrad'a transfer oldu ve burada 1938-1944 arasında oynadı. BSK adına o zamanın şampiyon altyapı takımının bir üyesi oldu. İki yıl sonra, 1940'ta, A takımda forvet olarak ilk maçına çıktı ve iki gol attı.
İkinci Dünya Savaşı Mitić'in futbol gelişimini durdurdu, ancak 1944'te gelecekteki Yugoslavya millî takımı oyuncuları Predrag Đajić ve Jovan Jezerkić ile birlikte savaştığı mühendis filosu altında oynamaya devam etti.
Kızılyıldız Belgrad
[değiştir | kaynağı değiştir]4 Mart 1945'te Kızılyıldız Belgrad'ın kurulmasından kısa bir süre sonra Mitić takımın kaptanı oldu ve 14 sezon boyunca kırmızı-beyazlı formayı giydi. Kızılyıldız formasıyla toplam 572 maçta 262 gol attı. 50'li yılların başındaki ünü Belgrad'ı aştı ve diğer şehir ve kasabalara da ulaştı.
Takımın kaptanı ve lideri olarak 5 lig şampiyonluğu (1951, 1953, 1956, 1957 ve 1959), 1945'te 1 Sırbistan Ulusal şampiyonluğu (toplamda 6 lig şampiyonluğu) ve 4 ulusal kupa şampiyonluğu (1948, 1949, 1949, 1950 ve 1958) kazandı. Ayrıca 1958'de Kızılyıldız'ın kazandığı iki kupadan ilki olarak bölgesel Mitropa Kupası'nı da kazandı. En güzel anılarından biri, ilk sırada yer alan Dinamo Zagreb'in son üç turda liderliği kaybetmesiyle dramatik bir bitişle kazanılan bir ilk Yugoslav şampiyonluğuydu. Bu, Kızılyıldız'ın 0,018 gibi bir gol oranıyla kazanmasına olanak sağladı. Diz menisküs ameliyatından sonra rehabilitasyona gitmek zorunda kaldığı 1947 dışında neredeyse hiçbir maçı kaçırmadı.
Kaptan olarak, en çok Kızılyıldız'ın 7 Nisan 1957'de Split'te Hajduk'a karşı oynadığı maçta 71. dakikada (skor 1-1'ken) sinirli Kızılyıldız taraftarından atılan bir taşın Bora Kostić'in kafasına çarpmasından sonra tüm takımı sahadan çekmesiyle hatırlamır. Yugoslavya Futbol Federasyonu disiplin kurulu, tüm Kızılyıldız oyuncularını (Vladimir Beara ve Kostić hariç) bir ay süreyle uzaklaştırdı. Kulüp karara itiraz etmedi ve Rajko Mitić, şok olmuş futbol kamuoyunda mümkün olan en olumlu izlenimi yarattı.
Adaletsiz oyuna çok karşı olan Mitić, asla rakibini formasından çekmedi veya rakiplerine bilerek çelme takmadı. Konu çekicilik ve beceriye geldiğinde zamanında çok daha iyi oyuncular vardı, ancak Rajko Mitić adamlılığıyla ve dürüst sportmenliği nedeniyle benzersizdi.
29 Kasım 1958'de, Kızılyıldız'ın Velež'e karşı 4-0'lıkci Kupa galibiyetinin ardından 36 yaşında resmî olarak futboldan emekli oldu.
Millî takım kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Mitić, Yugoslavya adına 59 maçta (34 maç kaptanlık yaptı) 32 gol attı.[1] Millî takımdaki ilk golünü 9 Mayıs 1946'da Prag'da Yugoslavya'nın Çekoslovakya'yı 2-0 mağlup ettiği ilk maçında attı. Millî takım kariyerinde üç hat-trick yaptı. İlki 1950'de Danimarka'ya (sonuç 5-1), ikincisi 1952'de Hindistan'a (10-1)[2] ve son olarak 1953'te Belgrad'da Galler'e karşı (5-2) yaptı.
1954'te Belgrad'da İngiltere'ye karşı millî takım formasıyla attığı en sevdiği golünü sık sık kendisine hatırlattığını söylerdi. Maçın son dakikalarında Mitić'in golüyle Yugoslavya 1-0 kazandı.
Londra 1948 ve Helsinki 1952 olmak üzere iki Olimpiyat turnuvasına katıldı[3] ve burada o dönemin birçok önemli oyuncusunun yer aldığı Yugoslavya kadrosuna kaptanlık yaptı. Her iki turnuvada da gümüş madalya kazandı. Sovyetler Birliği'ne karşı iki dramatik maç vardı (ikincisinde Mitić ilk golü attı ve 3-1'lik önemli bir galibiyetin yolunu açtı).[4] Ayrıca iki Dünya Kupası'na da katıldı (Brezilya 1950 ve İsviçre 1954), ancak bunların hiçbirinde hoşnut olmadı. Rio'da Maracana Stadyumu'nda Brezilya'ya karşı oynadığı maç öncesinde tünelden sahaya girerken aniden başını kaldırdı ve metal kapağa çarptı. Büyük kesik ve kanama nedeniyle tıbbi müdahaleye başvurmak zorunda kalan ve maçın ilk 20 dakikasında oynayamayan oyuncu, 3. dakikada Ademir'in golünü göremedi ve Brezilya'nın üstünlüğü devre arasında takım arkadaşları tarafından kendisine bilgi verildi. O günlerde oyuncu değişikliği olmadığı için takım handikaplıydı ve sonunda maçı 2-0 kaybetti.
Millî takımla 50. maçını 1954 Dünya Kupası'nda Batı Almanya'ya karşı (daha sonra Dünya Şampiyonu oldu) kutladı, ancak 2-0 mağlup oldu. Millî takımdaki son maçını 29 Kasım 1957'de Bükreş'te Romanya'ya karşı 35 yaşında bir forvet olarak oynadı. Maç 1-1 bitti.
Futbol sonrası kariyeri, ölümü ve efsanesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Mitić ve Aleksandar Tirnanić, Miljan Miljanić, Vujadin Boškov ve Branko Stanković'ten oluşan millî takım seçim komitesinin üyesi olduğu 1960'tan 1966'ya kadar Kızılyıldız'ın antrenör kadrosunda yer aldı . 1967'de millî takımın başantrenörlüğüne yükseldi ve 1970'e kadar bu görevde kaldı. Bir antrenör olarak en büyük başarısı, İtalya'da düzenlenen 1968 UEFA Avrupa Futbol Şampiyonası'nda millî takımın (Dragan Džajić sayesinde) gümüş madalya kazanmasıydı.
1983'te emekli olunca Kızılyıldız'da aktif gönüllü olarak çalıştı. Uzun süre takımın liderliğinde yer aldı (kulübün başkan yardımcısı olarak iki görev dâhil).
50'li yılların başında aktif bir oyuncu olmasına rağmen günlük Sport gazetesinde spor yazarlığı yapıyordu. Daha sonra emekliliğine kadar geçen uzun yıllar boyunca haftalık spor dergisi Tempo'da yazdı.
Kızılyıldız efsanesi Dragoslav Šekularac, Prvoslav Vujčić ile 2006'da yaptığı bir röportajda, Kızılyıldız'ın ilerleyen yıllarla Mitić'i unutmasını eleştirdi.[5]
Mitic 29 Mart 2008'de 85 yaşında öldü.[4] 2 Nisan 2008'de Belgrad Yeni Mezarlığı'ndaki aile mezarlığına defnedildi.[6]
Ölümüne kadar kendisinin ve sonraki nesillerin yıldız isimleriyle birlikte Gaziler Meclisi'nde faaliyet gösterdi. Mitić, Zvezdina zvezda ödülüne layık görülen 5 oyuncudan ilki olduğu için Kızılyıldız tarihinin en önemli oyuncularından biri olarak kabul edilir. Aralık 2014'te Belgrad'ın ana stadyumu Kızılyıldız Stadyumu resmî olarak onun adını aldı.[7]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Rajko Mitic - Goals in International Matches" [Rajko Mitic - Millî Maçlarda Golleri] (İngilizce). 8 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024.
- ^ Nag, Utathya (3 Şubat 2022). "Indian football at the Olympics: The complete history" [Olimpiyatlar'da Hint futbolu: Tam tarih]. olympics.com (İngilizce). The Olympics. 13 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2022.
- ^ "Rajko Mitić". Olympedia (İngilizce). 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2021.
- ^ a b B92 (30 Mart 2008). "Preminuo Rajko Mitić" (Sırpça). 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2019.
- ^ Prvoslav Vujčić, Urban Book Circle (1 Mayıs 2006). "Get out of here, I am Šekularac" [Defol git buradan, ben Šekularac'ım] (İngilizce). 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2013.
- ^ Blic (2 Nisan 2008). "Sahranjen Rajko Mitić" (Sırpça). 1 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2019.
- ^ B92 (21 Aralık 2014). "Stadion Zvezde – Rajko Mitić" (Sırpça). 19 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2019.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1922 doğumlular
- Erkek forvet futbolcular
- 1950 FIFA Dünya Kupası futbolcuları
- 1954 FIFA Dünya Kupası futbolcuları
- 2008 yılında ölenler
- 20. yüzyıl gazetecileri
- Yeni Belgrad Mezarlığı'na defnedilenler
- FK Partizan futbolcuları
- 1948 Yaz Olimpiyatları futbolcuları
- 1952 Yaz Olimpiyatları futbolcuları
- 1948 Yaz Olimpiyatları'nda madalya kazananlar
- 1952 Yaz Olimpiyatları'nda madalya kazananlar
- OFK Beograd futbolcuları
- Yugoslav Olimpiyat futbolcuları
- Olimpiyat madalyalı futbolcular
- Gümüş Olimpiyat madalyalı Yugoslav sporcular
- FK Crvena zvezda futbolcuları
- Sırp teknik direktörler
- Sırp gazeteciler
- Sırp erkek futbolcular
- Sırp spor yöneticileri
- 1968 Avrupa Futbol Şampiyonası teknik direktörleri
- Prva Liga (Yugoslavya) futbolcuları
- Yugoslav teknik direktörler
- Yugoslavya millî futbol takımı futbolcuları
- Yugoslav erkek futbolcular