Meryalar
 | |
| Toplam nüfus | |
|---|---|
soyu tükenmiş, ancak bazı insanlar kendilerini Meryan olarak tanımlamaya başladı | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
| Diller | |
| İlgili etnik gruplar | |
| Finler, Çirmişler |
Meryalar ya da Meryanlar (Rusça: Меря), Yukarı Volga bölgesinde ve Moskova'nın doğu bölgelerinde yaşamış eski bir kabiledir.[1][2] Meryanlar muhtemelen Muromalarla yakından ilişkili insanlardı, hatta Muroma'nın Meryan'ın bir lehçesi olduğu bile öne sürüldü.[3] Meryanlar, 13. yüzyılda Ruslara tarafından asimile edildiler.[4] Doğu Volhov Çudları'nın kültürel ve dilsel olarak Meryanlara çok yakın olduğu görülebilir.[5]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Meryanların, Tatarlara karşı savaşlarda Bulgarlarla birlikte savaştıkları görülür.[3] Merya, 10. yüzyılda toprakları Kiev Knezliği tarafından işgal edildikten sonra Doğu Slavlar tarafından asimile edilmeye başlandı.[6][7]
Meryanlar çoğunlukla nehir çevrelerinde yaşamaktaydılar ve günümüzde birçok nehir hidronimi Meryan kökenlidir.[8]
Meryanlar, Rus ulusunun gelişiminin önemli bir parçasıydı ve Novgorod Cumhuriyeti'nde önemli rol üstlenmişlerdi.[9]
Günümüzde
[değiştir | kaynağı değiştir]Eski Meryan topraklarında yaşayan bazı insanlar son zamanlarda kendilerini Meryan halkıyla olan genetik bağlardan esinlenerek "Meryan" olarak tanımlamaya başladılar.[4][10][11][12] 2010 yılında Neo-Meryan halkı hakkında bir film yapıldı.[13] Moskova'da bir "Meryan topluluğu" bulunmaktadır ve Moskova'da Meryan festivalleri gerçekleştirilmektedir.[4]
Dil
[değiştir | kaynağı değiştir]Merya dili günümüzde ölü bir dildir, ancak bazı insanlar Rus lehçelerindeki yer adlarına, onomastiklere ve kelimelere dayanarak Meryan dilini yeniden oluşturmaya çalışmışlardır. İlk rekonstrüksiyon 1985 yılında O. B. Tkaçenko tarafından yapıldı. Merya rekonstrüksiyonları ile ilgili en son kitap 2019 yılında yayınlandı.[14][15]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Меря // Отечественная история. История России с древнейших времен до 1917 года: Энциклопедия / Глав. ред. В. Л. Янин. — М.: Большая российская энциклопедия, 2000. — Т. 3. К—М. — С. 559—560.
- ^ Матвеев А. К. Субстратная топонимия русского Севера и мерянская проблема // Вопросы языкознания. — 1996. — № 1. — С. 3—23.
- ^ a b SOUTH-EASTERN CONTACT AREA OF FINNIC LANGUAGES IN THE LIGHT OF ONOMASTICS (helsinki.fi)
- ^ a b c Jukka. "UDMURTIAN VIHREÄT KUNNAAT" (PDF). 7 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Mart 2022.
- ^ Rahkonen 2011: 255.
- ^ Language Death and Language Maintenance. John Benjaminsf Publishing Company. 2000. s. A108. ISBN 978-90-272-4752-0. 11 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2022.
- ^ Toponimicheskyi slovar' Tsentral'noy Rossii (Rusça). 2002. ss. 211-2017.
- ^ Ahlqvist (1 Ocak 1998). "Merjalaiset - suurten järvien kansaa". Virittäjä (Fince). 102 (1): 24-24. ISSN 2242-8828. 26 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2022.
- ^ Language Death and Language Maintenance.
- ^ "Мерянское наследие России". www.merja.org. 11 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2021.
- ^ "Меря - Меряния - Залесская Русь - НОВОСТИ". www.merjamaa.ru. 18 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2021.
- ^ "МЕРЯ МИР | Мерянское Искусство, Сакрум, История, Мифология, Будущее" (Rusça). 30 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2021.
- ^ "Hiljaiset sielut (16) | YLE Teema | yle.fi". vintti.yle.fi. 8 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2021.
- ^ Rahkonen (2013). "Suomen etymologisesti läpinäkymätöntä vesistönimistöä [Etymologically opaque hydronyms of Finland]". Virittäjä (1). 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2022.
- ^ ”Allikas: Ткаченко О. Б., Мерянский язык, Kiova 1985.”