İçeriğe atla

Marvel Sinematik Evreni

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Marvel Sinematik Evreni
Marvel Sinematik Evreni resmî logosu
YaratıcıMarvel Studios
OrijinABD
Film ve televizyon
DizilerTelevizyon ve Streaming platformlarında yayımlanan diziler.
Diğer
Film sayısı34
İlk filmIron Man (2008)
Son filmDeadpool & Wolverine (2024)

Marvel Sinematik Evreni (kısaca MCU), Marvel Comics yayınlarında görünen karakterlere dayanan ve Marvel Studios tarafından üretilen süper kahraman filmlerine ilişkin hikâyenin geçtiği yer, bir Amerikan medya imtiyazı ve paylaşılan kurgusal bir evrendir. İmtiyaz, çizgi romanlar, filmler, kısa filmler, televizyon dizileri ve dijital dizileri içerir. Ortak evren, çizgi romanlardaki orijinal Marvel Evreni gibi almaşık kurgu yapısıyla ortak olay örgüsü ögeleri, ortamlar, oyuncular ve karakterlerle oluşturuldu.

İlk MSE filmi Iron Man (2008) olup imtiyazın birinci evresini başlattı, evre almaşık kurgu Yenilmezler (2012) filmiyle sonuçlandı. İkinci evre Iron Man 3 (2013) filmiyle başlayıp 2015'te piyasaya çıkan almaşık kurgu Yenilmezler: Ultron Çağı ve ardından çıkan Karınca Adam ile tamamlandı. Üçüncü evre, Kaptan Amerika: Kahramanların Savaşı'yla başladı ve Örümcek-Adam: Evden Uzakta filmiyle sona erdi. Serinin ilk üç aşaması toplu olarak "The Infinity Saga" olarak bilinmektedir. Dördüncü evre, Black Widow (2021) filmiyle başlamıştır ve Black Panther: Yaşasın Wakanda (2022) filmi ile sona ermiştir. Beşinci evre, Ant-Man ve Wasp: Quantumania filmi ile başlamıştır ve devam etmektedir.[1]

Marvel Television, ABC kanalında 2013 yılında yayımlanan Agents of S.H.I.E.L.D. dizisiyle birlikte evreni televizyon dizilerine de genişletmiş oldu. Bu diziyi takiben evren 2015'te Daredevil ile Netflix, 2017'de Runaways dizisi ile Hulu, 2018'de Cloak & Dagger dizisiyle Freeform video izleme platformlarına da geçti. Marvel Television ek olarak Agents of S.H.I.E.L.D.: Slingshot internet dizisini de üretti. Marvel Studios'un video izleme platformlarında üretime geçişi Disney+ anlaşmasıyla gerçekleşti. Disney+'ta yayımlanacak bağlantılı şovlar, 2021'de dördüncü evrenin ilk dizisi olan WandaVision ile başlamış ve Hulu'daki Helstrom dizisiyle bir arada devam etmiştir.

Bütün filmler ve televizyon dizilerinin pek çoğu için film müziği albümleri ve filmlerde duyulan mevcut müzikleri içeren derleme albümleri yayımlandı. MSE, Marvel Comics tarafından yayımlanan bağlantılı çizgi romanları içerirken, Marvel Studios Marvel One-Shots adlı bir dizi video filmi formatında kısa film ve WHIH Newsfront isimli sahte haber programıyla filmleri ve evren için bir viral pazarlama kampanyası üretti.

İmtiyaz ticari olarak başarılı oldu ve genel olarak olumlu eleştiriler aldı, ancak bazı eleştirmenler bazı filmlerin ve televizyon dizilerinin daha geniş bir evrende geçmesi gerektiği için sorunlu olduğunu tespit etti. Bu imtiyaz, çizgi roman karakteri uyarlama hakları olan diğer film ve televizyon stüdyolarına, benzer ortak evrenler yaratmaya çalışmak için ilham verdi. MSE, paylaşılan evrenin dışında, eğlence parkları, video oyunları, reklamlar, sergiler gibi çeşitli başka medyaların da odak noktası oldu.

The Infinity Saga tarihçesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk olarak 2008 tarihinde Demir Adam filmiyle serüvenine başlayan Marvel Sinematik Evreni, sonradan Hulk, Thor, Black Widow, Hawkeye ve Kaptan Amerika gibi bir süper kahraman grubunun ortaya çıkmasını sağladı.[2][3] 2012 tarihinde 1. Evre'nin bitiş filmi olan Yenilmezler filminde tüm süper kahramanlar bir araya gelmiştir. Ağustos 2014'te yayımlanan Galaksinin Koruyucuları filminde ise ilk kez Yenilmezler ortaya çıkmamıştır.[4] 2019'da vizyona giren Avengers: Endgame'de ise evrenin tüm süper kahramanları tekrar bir araya gelmiştir.[5] 22 Nisan 2019 tarihinde Marvel Studios başkanı ve sinema evreninin kurucusu Kevin Feige, 3 evreyi kapsayan 23 Marvel filmine verdiği resmî adın The Infinity Saga olduğunu açıklamıştır.[6]

The Infinity Saga filmleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
1. Evre
Sıralama Türkçe ismi Orijinal isim Yönetmen Senaryo Prodüksiyon Çıkış Tarihi
1 Iron Man Iron Man Jon Favreau Matt Holloway, Art Marcum, Mark Fergus ve Hawk Ostby Avi Arad ve Kevin Feige  ABD 2 Mayıs 2008 (2008-05-02)
2 The Incredible Hulk The Incredible Hulk Louis Leterrier Zak Penn, Edward Norton ve Louis Leterrier Avi Arad, Gale Anne Hurd ve Kevin Feige  ABD 13 Haziran 2008 (2008-06-13)
3 Iron Man 2 Iron Man 2 Jon Favreau Justin Theroux Kevin Feige  ABD 7 Mayıs 2010 (2010-05-07)
4 Thor Thor Kenneth Branagh Mark Protosevich, Ashley Miller ve Zack Stentz  ABD 6 Mayıs 2011 (2011-05-06)
5 İlk Yenilmez: Kaptan Amerika Captain America: The First Avenger Joe Johnston Christopher Markus ve Stephen McFeely  ABD 22 Mayıs 2011 (2011-05-22)
6 Yenilmezler The Avengers Joss Whedon Zak Penn ve Joss Whedon  ABD 4 Mayıs 2012 (2012-05-04)
2. Evre
7 Iron Man 3 Iron Man 3 Shane Black Shane Black ve Drew Pearce Kevin Feige  ABD 3 Mayıs 2013 (2013-05-03)
8 Thor: Karanlık Dünya Thor: The Dark World Alan Taylor Don Payne, Robert Rodat, Christopher Markus ve Stephen McFeely Kenneth Branagh ve Kevin Feige  ABD 8 Kasım 2013 (2013-11-08)
9 Kaptan Amerika: Kış Askeri Captain America: The Winter Soldier Anthony Russo ve Joe Russo Christopher Markus ve Stephen McFeely Kevin Feige  ABD 4 Nisan 2014 (2014-04-04)
10 Galaksinin Koruyucuları Guardians of the Galaxy James Gunn James Gunn ve Nicole Perlman  ABD 1 Ağustos 2014 (2014-08-01)
11 Yenilmezler: Ultron Çağı Avengers: Age of Ultron Joss Whedon  ABD 1 Mayıs 2015 (2015-05-01)
12 Ant-Man Ant-Man Peyton Reed Adam McKay, Paul Rudd, Edgar Wright ve Joe Cornish  ABD 17 Temmuz 2015 (2015-07-17)
3. Evre
13 Kaptan Amerika: Kahramanların Savaşı Captain America: Civil War Anthony Russo ve Joe Russo Christopher Markus ve Stephen McFeely Kevin Feige  ABD 6 Mayıs 2016 (2016-05-06)
14 Doktor Strange Doctor Strange Scott Derrickson Scott Derrickson, C. Robert Cargill ve Jon Spaihts  ABD 4 Kasım 2016 (2016-11-04)
15 Galaksinin Koruyucuları 2 Guardians of the Galaxy Vol. 2 James Gunn  ABD 5 Mayıs 2017 (2017-05-05)
16 Örümcek-Adam: Eve Dönüş Spider-Man: Homecoming Jon Watts Jon Watts, Jonathan Goldstein, John Francis Daley, Christopher Ford, Chris McKenna ve Erik Sommers Kevin Feige ve Amy Pascal  ABD 7 Temmuz 2017 (2017-07-07)
17 Thor: Ragnarok Thor: Ragnarok Taika Waititi Christopher Yost, Craig Kyle ve Stephany Folsom Kevin Feige  ABD 3 Kasım 2017 (2017-11-03)
18 Black Panther Black Panther Ryan Coogler Joe Robert Cole ve Ryan Coogler  ABD 13 Şubat 2018 (2018-02-13)
19 Avengers: Sonsuzluk Savaşı Avengers: Infinity War Anthony Russo ve Joe Russo Christopher Markus ve Stephen McFeely  ABD 27 Nisan 2018 (2018-04-27)
20 Ant-Man ve Wasp Ant-Man and the Wasp Peyton Reed Chris McKenna, Erik Sommers, Andrew Barrer, Paul Rudd ve Gabriel Ferrari  ABD 6 Mayıs 2018 (2018-05-06)
21 Captain Marvel Captain Marvel Anna Boden ve Ryan Fleck Meg LeFauve, Nicole Perlman ve Geneva Robertson  ABD 8 Mart 2019 (2019-03-08)
22 Avengers: Endgame Avengers: Endgame Anthony Russo ve Joe Russo Christopher Markus ve Stephen McFeely  ABD 26 Nisan 2019 (2019-04-26)
23 Örümcek-Adam: Evden Uzakta Spider-Man: Far From Home Jon Watts Chris McKenna ve Erik Sommers Kevin Feige ve Amy Pascal  ABD 2 Temmuz 2019 (2019-07-02)

The Multiverse Saga filmleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
4. Evre
Sıralama Türkçe ismi Orijinal isim Yönetmen Senaryo Prodüksiyon Çıkış Tarihi
24 Black Widow Black Widow Cate Shortland Eric Pearson Kevin Feige  ABD 9 Temmuz 2021 (2021-07-09)
25 Shang-Chi ve On Halka Efsanesi Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings Destin Daniel Cretton David Callaham Kevin Feige  ABD 3 Eylül 2021
26 Eternals Eternals Chloé Zhao Matthew K. Firpo ve Ryan Firpo Kevin Feige  ABD 5 Kasım 2021
27 Örümcek-Adam: Eve Dönüş Yok Spider-Man: No Way Home Jon Watts Chris McKenna ve Erik Sommers Kevin Feige ve Amy Pascal  ABD 17 Aralık 2021
28 Doktor Strange: Çoklu Evren Çılgınlığında Doctor Strange in the Multiverse of Madness Sam Raimi Michael Waldron ve Jade Halley Bartlett Kevin Feige  ABD 6 Mayıs 2022
29 Thor: Aşk ve Gök Gürültüsü Thor: Love and Thunder Taika Waititi Taika Waititi ve Jennifer Kaytin Robinson Kevin Feige  ABD 8 Temmuz 2022
30 Black Panther: Yaşasın Wakanda Black Panther: Wakanda Forever Ryan Coogler Ryan Coogler ve Joe Robert Cole Kevin Feige  ABD 11 Kasım 2022
5. Evre
31 Ant-Man ve Wasp: Quantumania Ant Man and The Wasp: Quantumania Peyton Reed Jeff Loveness Kevin Feige  ABD 17 Şubat 2023
32 Galaksinin Koruyucuları 3 Guardians of the Galaxy Vol. 3 James Gunn  ABD 5 Mayıs 2023
33 The Marvels The Marvels Nia DaCosta Megan McDonnell  ABD 10 Kasım 2023
34 Deadpool & Wolverine Deadpool & Wolverine Shawn Levy Ryan Reynolds, Rhett Reese, Paul Wernick ve Zeb Wells  ABD 26 Temmuz 2024

Yakında gelecek filmler

[değiştir | kaynağı değiştir]
5. Evre
Sıralama Türkçe ismi Orijinal isim Yönetmen Senaryo Prodüksiyon Çıkış Tarihi
35 Captain America: Brave New World Captain America: Brave New World Julius Onah Malcolm Spellman ve Dalan Musson Kevin Feige  ABD 14 Şubat 2025
36 Thunderbolts Thunderbolts Jake Schreier Eric Pearson  ABD 2 Mayıs 2025
37 Blade Blade Bassam Tariq Stacy Osei-Kuffour  ABD 7 Kasım 2025
6. Evre
38 Fantastic Four Fantastic Four Duyurulacak Duyurulacak Kevin Feige  ABD 25 Temmuz 2025
39 Avengers: Doomsday Avengers: Doomsday Duyurulacak Duyurulacak  ABD 1 Mayıs 2026
40 Avengers: Secret Wars Avengers: Secret Wars Duyurulacak Duyurulacak  ABD 7 Mayıs 2027

Dizilerin tarihçesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu evrenle ilgili üretilmiş televizyon dizileri de vardır.[7] Marvel Sinematik Evreni'nde yayımlanan filmlerle paralel gitmiştir. ABC kanalında Agents of S.H.I.E.L.D., Agent Carter ve son olarak da Inhumans dizisi yayımlanmıştır. Netflix platformunda Daredevil, Jessica Jones, Luke Cage, Iron Fist, mini dizi olan The Defenders ve son olarak da 2017 yılının Kasım ayında The Punisher adlı altı dizi yayımlandı. Hulu streaming platformunda ise Runaways ve Helstrom dizileri yayımlanmaya devam etmektedir. Freeform kanalında ise Cloak & Dagger yayımlanmıştır. Son olarak 21 Temmuz 2019 tarihinde San Diego Comic-Con International'da 12 Kasım 2019'da faaliyete başlayacak Disney+ streaming platformunda Marvel Sinematik Evreni 4. Evre filmleriyle paralel gideceği açıklanan The Falcon and the Winter Soldier, WandaVision, Loki, Hawkeye ve What If...? adında beş Marvel dizisinin yayımlanacağı duyurulmuştur.[8][9][10] 23 Ağustos 2019 tarihinde Marvel, Ms. Marvel, Moon Knight ve She-Hulk adında üç dizinin daha Disney+ platformunda yayımlanacağını duyurmuştur.[11]

Marvel Television Serileri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Dizi Sezon Bölümler İlk bölüm Son bölüm Dizi sorumlusu Durum
Marvel's Runaways 1 10 21 Kasım 2017 (2017-11-21) 9 Ocak 2018 (2018-01-09) Josh Schwartz ve Stephanie Savage Yayımlandı
2 13 21 Aralık 2018 (2018-12-21)
3 10 13 Aralık 2019 (2019-12-13)
Marvel's Helstrom 1 10 16 Ocak 2020 (2020-01-16) Paul Zbyszewski
Dizi Sezon Bölümler İlk bölüm Son bölüm Dizi sorumlusu Durum
Marvel's Agents of S.H.I.E.L.D. 1 22 24 Eylül 2013 (2013-09-24) 13 Mayıs 2014 (2014-05-13) Jed Whedon, Maurissa Tancharoen ve Jeffrey Bell Yayınlandı
2 22 23 Eylül 2014 (2014-09-23) 12 Mayıs 2015 (2015-05-12)
3 22 29 Eylül 2015 (2015-09-29) 17 Mayıs 2016 (2016-05-17)
4 22 20 Eylül 2016 (2016-09-20) 16 Mayıs 2017 (2017-05-16)
5 22 1 Aralık 2017 (2017-12-01) 18 Mayıs 2018 (2018-05-18)
6 13 10 Mayıs 2019 (2019-05-10) 2 Ağustos 2019 (2019-08-02)
7 13 27 Haziran 2020 (2020-06-27)[12][13] 12 Ağustos 2020[14]
Agent Carter 1 8 6 Ocak 2015 (2015-01-06) 24 Şubat 2015 (2015-02-24) Tara Butters, Michele Fazekas ve Chris Dingess
2 10 19 Ocak 2016 (2016-01-19) 1 Mart 2016 (2016-03-01)
Marvel's Inhumans 1 8 29 Eylül 2017 (2017-09-29) 10 Kasım 2017 (2017-11-10) Scott Buck

Netflix dizileri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Dizi Sezon Bölümler Yayın Tarihi Dizi Sorumlusu Durum
Marvel's Daredevil 1 13 10 Nisan 2015 (2015-04-10) Steven S. DeKnight Yayınlandı
2 13 18 Mart 2016 (2016-03-18) Doug Petrie ve Marco Ramirez
3 13 19 Ekim 2018 (2018-10-19) Erik Oleson
Marvel's Jessica Jones 1 13 20 Kasım 2015 (2015-11-20) Melissa Rosenberg
2 13 8 Mart 2018 (2018-03-08)
3 13 14 Haziran 2019 (2019-06-14)
Marvel's Luke Cage 1 13 30 Eylül 2016 (2016-09-30) Cheo Hodari Coker
2 13 22 Haziran 2018 (2018-06-22)
Marvel's Iron Fist 1 13 17 Mart 2017 (2017-03-17) Scott Buck
2 10 7 Eylül 2018 (2018-09-07) M. Raven Metzner
Marvel's The Defenders 1 8 18 Ağustos 2017 (2017-08-18) Marco Ramirez
Marvel's The Punisher 1 13 17 Kasım 2017 (2017-11-17) Steve Lightfoot
2 13 18 Ocak 2019 (2019-01-18)

Freeform dizileri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Dizi Sezon Bölümler İlk bölüm Son bölüm Dizi sorumlusu Durum
Marvel's Cloak & Dagger 1 10 7 Haziran 2018 (2018-06-07) 2 Ağustos 2018 (2018-08-02) Joe Pokaski Yayımlandı
2 10 4 Nisan 2019 (2019-04-04) 30 Mayıs 2019 (2019-05-30)

Disney+ dizileri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Dizi Sezon Bölümler İlk bölüm Son bölüm Dizi sorumlusu Durum
4. Evre
WandaVision 1 9 15 Ocak 2021 5 Mart 2021 Jac Schaeffer Yayımlandı
The Falcon and the Winter Soldier 1 6 19 Mart 2021 23 Nisan 2021 Malcolm Spellman
Loki 1 6 9 Haziran 2021 15 Temmuz 2021 Michael Waldron
Varsayalım...? 1 9 11 Ağustos 2021 6 Ekim 2021 Bryan Andrews
Hawkeye 1 6 24 Kasım 2021 22 Aralık 2021 Jonathan Igla
Moon Knight 1 6 30 Mart 2022 4 Mayıs 2022 Jeremy Slater
Ms. Marvel 1 6 8 Haziran 2022 13 Temmuz 2022 Bisha K. Ali
I Am Groot 1 5 10 Ağustos 2022 10 Ağustos 2022 Kirsten Lepore
She-Hulk: Attorney at Law 1 9 18 Ağustos 2022 13 Ekim 2022 Jessica Gao
Werewolf by Night Özel 7 Ekim 2022 Michael Giacchino
The Guardians of the Galaxy Holiday Special Özel 25 Kasım 2022 James Gunn
5. Evre
Secret Invasion 1 6 21 Haziran 2023 26 Temmuz 2023 Thomas Bezucha ve Ali Selim Yayımlandı
Varsayalım...? 2 9 Aralık 2023 Duyurulacak Bryan Andrews Yayımlandı
Loki 2 6 6 Ekim 2023 9 Kasım 2023 Justin Benson ve Aaron Moorhead Yayımlandı
Echo 1 6 9 Ocak 9 Ocak Sydney Freeland ve Catriona McKenzie Yayımlandı
Ironheart 1 6 2024 Duyurulacak Sam Bailey ve Angela Barnes
Agatha All Along 1 Duyurulacak 2024'ün sonu Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak
Daredevil: Born Again 1 18 Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak
Gelecek
Marvel Zombies 1 Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak
Spider-Man Freshman Year 1 Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak
Spider-Man Sophomore Year 2 Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak
İsimsiz Nova serisi 1 Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak
İsimsiz Wakanda serisi 1 Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak
Varsayalım...? 3 Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak
Wonder-Man 1 Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak Duyurulacak

Oyuncu kadrosu ve karakterler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Marvel Studios' Phases 5 and 6: Everything We Learned at Comic-Con About the Multiverse Saga". 18 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2024. 
  2. ^ "Marvel Sinematik Dünyasının Evreleri!". 21 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2019. 
  3. ^ "The Essential Marvel Cinematic Universe Guide: Phase One". 21 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2019. 
  4. ^ "Phase Two: Marvel's Guardians of the Galaxy". 21 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2019. 
  5. ^ "All 36 Characters In Avengers: Endgame's Final Battle". 2 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2019. 
  6. ^ "MCU Timeline Shifts as 'Spider Man: Far From Home' Confirmed as Phase Three Finale, Not 'Endgame'". 24 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2019. 
  7. ^ "Marvel TV Shows, Series, & Programs". 28 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2019. 
  8. ^ "Disney Plus'ın abonelik fiyatı belli oldu". 18 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2019. 
  9. ^ "Marvel announces new slate. Here's when those superhero flicks and TV shows are coming". 24 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2019. 
  10. ^ "Disney+ Full List Of Programming: Streaming Service's Series, Movies, Specials & More". 12 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2019. 
  11. ^ "Marvel Unveils 3 New Disney+ Shows Including 'She-Hulk' and 'Moon Knight'". 23 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2019. 
  12. ^ "'Marvel's Agents Of S.H.I.E.L.D.' To End After Season 7 On ABC – Comic-Con". 18 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020. 
  13. ^ "'Agents of SHIELD' 7. Sezonun Ardından Ekrana Veda Ediyor". 2 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020. 
  14. ^ "The End is at Hand". 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2020. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]