İçeriğe atla

Kadı Burhâneddin Devleti

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kadı Burhaneddin Ahmed Devleti, Eretna Devleti'nin topraklarında, Oğuzların Salur boyundan olan Vezir Kadı Burhaneddin Ahmed'in kendi adıyla 1381 yılında kurduğu devlettir. Devletin merkezi Sivas'tır.[1]

Kadı Burhâneddin Ahmet Devleti
1381-1398
Kadı Burhâneddin Devleti'nin en geniş sınırları
Kadı Burhâneddin Devleti'nin en geniş sınırları
TürBeylik
BaşkentSivas
Yaygın dil(ler)Türkçe Farsça Azerice
Etnik gruplar
Türkler
Liderler
• Kadı
Burhâneddin Ahmet
• 
Alâeddin Ali
Tarihçe 
• Kuruluşu
1381
• Dağılışı
1398
Öncüller
Ardıllar
Eretna Beyliği
Osmanlı İmparatorluğu

Kadı Burhaneddin kısa zamanda Orta Anadolu'ya hâkim olmuş, ancak izlediği yayılma politikası yüzünden Karakoyunlu, Akkoyunlu ve Osmanlılarla ilişkileri bozulmuştur. Akkoyunlularla yaptığı mücadele sırasında Kadı Burhaneddin, Akkoyunlu hükümdarı Kara Yülük Osman Bey tarafından öldürüldü. Yerine geçen oğlu Alâeddin Ali, Timur tehlikesi karşısında şehir halkının da isteğiyle 1398 yılında Sivas'ı Osmanlılara teslim etti. Sivas Valiliğine, Yıldırım Bayezid'in oğlu Mehmed Çelebi getirilmiş böylece Kadı Burhaneddin Devleti son bulmuştur.

Eretna veziri olan Kadı Burhâneddin, 1381'de Eretna Devletinden ayrılarak kendi devletini kurar. Kadı Burhâneddin, Sivas'ı kendine merkez olarak ayarlar.

Devleti kurduğunu çevresindeki Osmanlı, Memlük ve Karakoyunlu ülkelerine ilan eden Kadı Burhanettin, kendi ayrıldığı Eretna Devleti'ni tamamen fetih eder. Ardından Kadı Burhanettin, sahip olduğu topraklara camiiler ve okullar yaparak halkının bilime, dine ve edebiyata yönlendirmeye gayret eder. Kendine bir divan yazdırarak çevresindeki ülkelere okutur. Lakin ileriki yıllarda bir güce kapılan Kadı Burhanettin, tüm Anadolu'nun hakimiyetini almak ister ve Osmanlı İmparatorluğu ile arasında bir savaş çıkar. Kırkdilim Muharebesi olarak tarihe gelen bu çarpışmada Kadı Burhanettin galip gelir ve Osmanlı'nın bazı kaleleri ve şehirleri Kadı Burhanettin Ahmet'in egemenliğine girdi.

  1. ^ Abdülkerim Özaydın Kadı Burhâneddin'nin bu gücü Akkoyunlu hükümdarı Kara Yülük Osman Bey, "Kadı Burhâneddin Devleti", TDV Diyanet İslam Ansiklopedisi, Ankara 2001, c. XXIV, s. 76-77