İçeriğe atla

Gülnar

Kontrol Edilmiş
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Gülnar
İlçe
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlMersin
Coğrafi bölgeAkdeniz Bölgesi
İdare
 • KaymakamYusuf Ziya Yaktı
 • Belediye başkanıFatih Önge (MHP)
Yüzölçümü
 • Toplam1669 km²
Rakım950 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam25.865
 • Kır
-
 • Şehir
25.296
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu33700
İl alan kodu0324
İl plaka kodu33
Resmî site
Belediye

Gülnar, Mersin ilinin bir ilçesidir. Toros Dağlarının 950 m yüksekliğinde Taşeli Platosu'nda kurulmuştur. Akdeniz'e 32 km uzaklıktadır.

Tarihçe

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gülnar'ın geçmişi Hititler'e kadar dayanmaktadır. Sonraları bölgeye Asurlular'ın hakim olmuşlardır. Kısa sürelerle de İran ve Mısırlılar'ın egemenliğinde kalan Gülnar, daha sonra Antik Romalılar'ın yönetimine girmiştir. Gülnar'ın bugünkü halkı, 1230 yılında Orta Asya Balkaş gölü kıyısındaki Gülnar'dan göç ederek bu çevreye yerleşen Türkmenlerdir. Anayurtlarından zorunlu olarak göç etmek zorunda kalan göçerlerin ataları, Gülnar Hatun önderliğinde büyük savaşlar ve uğraşlar vererek, Mersin (İçel) bölgesine gelerek yerleşirler. Göçerler, yerleştikleri bu yere, Orta Asya'dan geldikleri yörenin adı olan ve aynı zamanda kendilerine Orta Asya'dan gelmelerine önderlik ederek, ulusu için canını feda eden liderleri Gülnar Hatun'un ismini vererek şimdiki Gülnar kazasının yerleşimcileri ve kurucuları olmuşlardır.[kaynak belirtilmeli]

1461 yılında Gülnar, Silifke ve Mut ile birlikte Fatih Sultan Mehmet'in komutanlarından Gedik Ahmet Paşa tarafından Osmanlı yönetimine katılmıştır. 1900'lü yıllarda Adana valilik, Silifke mutasarrıflık, Gilindire (Aydıncık) ilçe, Zeyne (Sütlüce) bucak merkezi iken Gülnar, Yörüklerin alım satım yaptıkları (bir adı da Anaypazarı olan) bir köydür. Gilindire'den (Aydıncık'tan) yaz aylarında Gülnar yaylasına çıkan ilçe yöneticileri, Gülnar'ın ilçe olmasını istediler. 3 Haziran 1916 tarihinde yapılan bir törenle Gülnar, resmen ilçe olmuştur.[kaynak belirtilmeli]

Coğrafi yapı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gülnar; doğuda Silifke, batıda Anamur ve Bozyazı, kuzeyde Mut, kuzeybatıda Karaman, güneyde Aydıncık ilçesi ile çevrilidir. Gülnar Akdeniz'e kıyısı olan bir ilçedir. Mersin'in güneybatısında Mersin merkeze 150 km uzaklıkta, Taşeli Platosu üzerinde yer alır.[kaynak belirtilmeli]

Nüfus

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Toplam Şehir Kır
1927[1] 19.455 640 18.815
1935[2] 23.034 1.029 22.005
1940[3] 23.538 1.280 22.258
1945[4] 25.409 1.228 24.181
1950[5] 28.730 2.807 25.923
1955[6] 29.732 3.100 26.632
1960[7] 32.692 3.920 28.772
1965[8] 36.373 4.983 31.390
1970[9] 36.570 5.072 31.498
1975[10] 41.945 6.344 35.601
1980[11] 42.668 6.837 35.831
1985[12] 44.897 7.511 37.386
1990[13][a] 33.714 7.550 26.164
2000[14] 38.292 10.503 27.789
2007[15] 33.785 11.021 22.764
2008[16] 30.304 8.826 21.478
2009[17] 30.441 8.357 22.084
2010[18] 28.551 8.078 20.473
2011[19] 27.450 7.841 19.609
2012[20] 26.433 7.504 18.929
2013[21] 26.451 26.451 veri yok
2014[22] 26.029 26.029 veri yok
2015[23] 25.452 25.452 veri yok
2016[23] 25.300 25.300 veri yok
2017[23] 24.848 24.848 veri yok
2018[23] 25.865 25.865 veri yok
2019[23] 25.420 25.420 veri yok
2020[23] 25.296 25.296 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Eğitim ve sağlık

[değiştir | kaynağı değiştir]

Okuryazar oranı %97'dir. İlçe merkezinde Mersin Üniversitesi'ne bağlı meslek yüksek okulu, genel lise, Anadolu lisesi, imam hatip lisesi, çok programlı lise ve ticaret lisesi, pratik kız sanat okulu; Sütlüce kasabasında 1 çok programlı lise, 3 ilköğretim okulu; diğer köy ve kasabalarda ise toplam 25 ilköğretim okulu bulunmaktadır. Bu okullarda toplam 1454 öğrenci ve 271 öğretmen ile eğitim ve öğretim hizmetleri verilmektedir.

İlçe merkezinde 1 devlet hastanesi, 1 sağlık ocağı ve ona bağlı 8 sağlık evi ile; köy ve kasabalarda, 8 sağlık ocağı ve 4 sağlık evi ile verilmektedir.

Ekonomi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yüzölçümü 166.900 hektar olan ilçede, tarım alanı 35.110 hektardır. Orman ve fundalık alan 84.809 hektar, çayır ve mera alanı 130 hektar, tarım dışı arazi 46.851 hektardır. Tarıma elverişli olan arazide tarla tarımı, bağcılık, meyvecilik ve sebzecilik yapılmaktadır. Dağlık bölgelerde tahıllardan buğday ve nohut ekilir; bağcılık da önemli bir geçim kaynağıdır. Son yıllarda elma, armut ve şeftali de yetiştirilmektedir. Sulak alanlarda turfanda sebzecilik ve seracılık yapılmaktadır. Gülnar halkı geçimini çoğunlukla tarımdan sağlar. Köylerde "ıstar" ve "çulhalık" denilen dokuma tezgâhlarında, yöreye özgü halı, kilim, çul, çuval, heybe, bez gibi çeşitli dokumalar imal edilir (dokunur).

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Aydıncık ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  2. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  3. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  4. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  5. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  6. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  7. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  8. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  21. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  22. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  23. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Gülnar Nüfusu - Mersin". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Mersin Gülnar Nüfusu". nufusune.com. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Gülnar&oldid=33739730" sayfasından alınmıştır