İçeriğe atla

Edward Witten

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Edward Witten
Edward Witten
Doğum26 Ağustos 1951 (73 yaşında)
Maryland, ABD
Ödüller1990 Fields Madalyası
Kariyeri
DalıFizikçi, Matematikçi
Çalıştığı kurumlarPrinceton Üniversitesi

Edward Witten (26 Ağustos 1951) Amerikalı teorik fizikçi ve İleri Araştırmalar Enstitüsü'nde profesör. Süpersicim Teorisi'nde dünyanın önde gelen araştırmacılarından. Teorik fiziğe geniş katkılar yaptı ve matematiğin gelişimine katkılarından dolayı 1990'da Fields Madalyası ile ödüllendirildi. 1995'te, Güney Kaliforniya Üniversitesi'ndeki bir konferansta M-teorisinin varlığını ileri sürdü ve M-teorisini daha önce gözlenen birtakım ikilikleri açıklamak için kullanması sicim teorisi'nde ikinci süpersicim devrimi olarak adlandırılan yeni bir araştırmayı harekete geçirdi.

Doğumu ve eğitimi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Edward Witten, İsveç'in Göteborg kentindeki Chalmers tekniska högskola'da bir konuşma yapıyor.

Edward Witten, Maryland eyaletinin Baltimore kentinde, Yahudi bir ailede Lorainne W. Witten ve kütleçekimi ve genel görelilik alanlarında uzman olan fizikçi Louis Witten'ın oğlu olarak doğdu. Lisans derecesini Brandels Üniversitesi'nden tarih alanında aldı. Gazeteci olmak istedi ve The New Repuclic ve The Nation gazetelerinde makalelerini yayımladı. Kısa bir süre için George McGovern'in başkanlık kampanyasında çalıştı. Sonra akademi'ye döndü ve 1976'da, 2004 yılında Nobel Fizik Ödülü'nü alan David Gross'un danışmanlığında doktorasını tamamlamadan önce Uygulamalı Matematik bölümüne kaydoldu.

Akademik kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Doktorasını tamamladıktan sonra Harvard Üniversitesi'nde konuk araştırmacı ve Princeton Üniversite'sinde profesör olarak görev yaptı. 1980'den 1987'ye kadar Princeton Üniversite'sinde fizik profesörüydü. Ayrıca 1999'dan 2001'e kadar Caltech'te bulundu. New Jersey eyaletinin Priceton kentinde bulunan İleri Araştırmalar Enstitüsü'nde Matematiksel Fizik profesörü olarak çalışmalarına devam etmektedir.

Araştırmaları ve başarıları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Witten teorik fiziğe geniş katkılar yapmıştır. Kuantum alan teorisi ve sicim teorisi üzerine ve topoloji ve geometrinin bağlantılı alanlarında çalışmalarına devam etmektedir. Yaptığı katkıların bazıları şöyledir: Genel görelilikte pozitif enerji teoreminin spinorları içeren basitleştirilmiş bir kanıtı, süpersimetriyi Morse teorisiyle birleştiren çalışması, topolojik kuantum alan teorisi'ne başlangıcı ve bununla bağlantılı olarak ayna simetrisi ve süpersimetrik gauge teorileri ve M-teorisinin varlığı hakkındaki varsayımı.

Witten 1990'da Uluslararası Matematik Birliği tarafından Fields Madalyası'yla ödüllendirildi ve bu ödülü alan ilk fizikçi oldu. Sir Michael Atiyah Witten için, “Kesinlikle fizikçi olmasına karşın matematiğe olan hakimliğine çok az matematikçi rakip olabilir... Ve o matematikçileri yeni ve derin matematiksel teoremlere yol açan fiziksel bir kavramın parlak bir uygulamasıyla tekrar şaşırttı... çağdaş matematikte derin bir etki bıraktı. Onun ellerinde fizik matematik için tekrar zengin bir ilham ve kavrayış kaynağı oluyor.” diyor.

Witten halen Gauge teorisi ve Langlands Geometrisi arasındaki olası bağlantılar üzerinde çalışıyor.

Kişisel hayatı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Princeton Üniversitesi'nde fizik profesörü olan Chiara Nappi ile evli. Kardeşi Matt Witten L.A Law ve House gibi çoğu popüler TV dizisinde senarist ve yapımcı.

Witten; MacArthur Grant (1982), Fields Madalyası (1990), Ulusal Bilim Madalyası (2002), Pisagor Ödülü (Croton, 2005) ve Crafoord Ödülü'nü (2008) içeren birçok ödülle onurlandırıldı. Ayrıca Papa XVI Benedictus Witten'ı Pontifical Bilimler Akademisi'ne atadı. Ayrıca 2004 yılında TIME dergisinin en etkili 100 insan listesinde yer aldı. 2000 yılında matematik dalında Nemmers Ödülü'nü aldı.

Witten hayatta olan fizikçiler arasında en yüksek h index'e sahip.