Babi Yar

Babi Yar Katliamı
Babi Yar Katliamı
II. Dünya Savaşı
	Katliamın ardından Almanya tarafından toplu mezarı kapatmak için kullanılan Sovyet savaş esirleri, 1 Ekim 1941
Bölge	Kiev, Ukrayna SSC
Koordinatlar	50°28′17″K 30°26′56″D / 50.47139°K 30.44889°D
Tarih	29–30 Eylül 1941
Hedef	Yahudiler, Romanlar, Sovyet savaş esirleri
Ölü	İlk iki günlük katliamda 33.771 Yahudi (29'u hayatta kaldı) Daha sonraki tarihlerde 100.000-150.000 Yahudi, Sovyet savaş esiri ve Romanlar
İşleyenler	Einsatzgruppen, Ordnungspolizei taburları, Ukrayna Yardımcı Polisi, Wehrmacht

Babi Yar (Ukraynaca: Бабин Яр, Babyn Yar; Rusça: Бабий Яр, Babiy Yar), Holokost kapsamında 1941 yılında Nazi askerleri tarafından Ukrayna Kiev'de 33.771 Yahudinin 2 gün içerisinde katledilmesiyle tarihe Babi Yar Katliamı geçmiştir. Kiev'deki tüm Yahudilerin öldürülmesi kararı, askeri vali Binbaşı Kurt Eberhard, Güney Ordu Grubu Polis Komutanı SS-Obergruppenführer Friedrich Jeckeln ve Einsatzgruppe C Komutanı Otto Rasch tarafından alınmıştır. Einsatzgruppen C'nin alt birimi olan Sonderkommando 4a, Wehrmacht tarafından desteklenen Ukrayna Yardımcı Polisi ile SD ve Asayiş Polisi taburlarının yardımıyla emirleri yerine getirdi.^[1]^[2]^[3] Sonderkommando 4a ve Alman Asayiş Polisi'nin 45. Taburu çekimleri gerçekleştirdi. Alman Düzen Polisinin 303. Taburuna bağlı askerler bu sırada infaz alanının dış çevresini korumaktaydı.^[4]^[5]^[6]^[7]

Einsatzgruppen tarafından 29-30 Eylül 1941 günleri 33.771 Yahudi,^[8] bütün Alman işgali süresince ise 100-150 bin kişi öldürüldü. Katliam, Sovyetler Birliği'ne karşı yürütülen savaş sırasında Nazi rejimi tarafından gerçekleştirilen en büyük toplu katliamdı ^[9] ve o tarihe kadar "Holokost tarihindeki tek seferdeki en büyük katliam" olarak adlandırıldı.^[10] Bu katliam, daha sonra Ekim 1941'de 50.000'den fazla Yahudi'nin (Alman ve Rumen birlikleri tarafından gerçekleştirilen) Odessa Katliamı ile geçildi.

Babi Yar'da vurulan Sovyetlere ait vatandaşlar için resmî bir anıt 1976 yılında dikildi. Katledilen yahudiler için olan anıt, 1991'de Babi Yar parkına yerleştirildi.

Rus şair Yevgeni Yevtuşenko'nun "Babiy Yar" isimli şiiri ve Dimitri Şostakoviç'in 13. Senfoni'sinin 1. bölümü "Babi Yar" bu katliama ithaf edilmiştir.

Babi Yar Katliamı ansına dikilmiş olan anıt, Şubat 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgali esnasında Kiev Televizyon Kulesi'ni bombalayan Rus ordusu tarafından yanlışlıkla bombalandığı iddia edildi.^[11] Fakat olay yerine giden İsrailli bir gazeteci haberin doğruluğunu teyit edemedi.^[12]

Film

Babi Yar, Jeff Kanew, 2003. Fragman19 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Babi Yar ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Babiy Yar filmi25 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Yahudi Mirası Müzesi

Kaynakça

^ Karel C. Berkhoff (2008). Babi Yar Massacre. The Shoah in Ukraine: History, Testimony, Memorialization. Indiana University Press. s. 303. ISBN 978-0253001597. Erişim tarihi: 23 Şubat 2013.
^ "Holocaust in Kiev and the Tragedy of Babi Yar | www.yadvashem.org". historical-background3.html (İngilizce). 4 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2019.
^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :0 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ "Military Tribunal Volume IV "The Einsatzgruppen Case"" (PDF). Library of Congress (İngilizce). 28 Aralık 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
^ Kruglov, Aleksandr Iosifovič (2011). Круглов А. Трагедия Бабьего Яра в немецких документах. Днепропетровск: Центр «Ткума»; ЧП «Лира ЛТД», 2011. – 140 с [Kruglov A. The tragedy of Babi Yar in German documents. – Dnepropetrovsk: Center "Tkuma"; PE "Lira LTD", 2011. 140 p.] (PDF). Ткума. ISBN 978-966-383-346-0. 9 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
^ "Трагедія Бабиного Яру крізь призму архівних документів Служби безпеки України / Т.О. Євстаф'єва // Архіви України. 2011. № 5. С. 137–158. Бібліогр.: 76 назв. укр." [The tragedy of Babyn Yar through the prism of archival documents of the Security Service of Ukraine / Т.О. Evstafieva // Archives of Ukraine. 2011. № 5. 137–158. Bibliography: 76 titles. ukr.] (PDF). 17 Nisan 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
^ "Бабин Яр: масове убивство і пам′ять про нього. Матеріали міжнародної наукової конференції 24–25 жовтня 2011 р., м. Київ / В. Нахманович, А. Подольський, М. Тяглий. Український центр вивчення історії Голокосту; Громадський комітет для вшанування пам'яті жертв Бабиного Яру. – К., 2012. – 256 с" [Babyn Yar: mass murder and memory. Proceedings of the International Scientific Conference October 24–25, 2011, Kyiv / V. Nakhmanovych, A. Podolsky, M. Tyagly. Ukrainian Center for Holocaust History Studies; Public Committee to Commemorate the Victims of Babyn Yar. K., 2012. 256 p.] (PDF). 14 Şubat 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
^ Russo, Marsel (9 Ocak 2008). "Babi Yar". Şalom. 14 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2015.
^ Wolfram Wette (2006). The Wehrmacht: History, Myth, Reality. Harvard University Press. s. 112. ISBN 9780674022133.
^ Lower, Wendy (2007). "From Berlin to Babi Yar. The Nazi War Against the Jews, 1941–1944" (PDF). Journal of Religion & Society. The Kripke Center, Towson University. 9. hdl:10504/64569. ISSN 1522-5658. 5 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013. "Archived copy" (PDF). 5 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2007.
^ "Rusya'nın adını anmadan Kiev'deki Holokost anıtı saldırısını kınadı"". 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2022.
^ Ben-Yishai, Ron (2 Mart 2022). "Babi Yar memorial said to be undamaged by Russian missile strike". Ynetnews (İngilizce). 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.

Avrupa tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Ukrayna ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Katliam ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[Berkhoff-2-1] Karel C. Berkhoff (2008). Babi Yar Massacre. The Shoah in Ukraine: History, Testimony, Memorialization. Indiana University Press. s. 303. ISBN 978-0253001597. Erişim tarihi: 23 Şubat 2013.

[2] "Holocaust in Kiev and the Tragedy of Babi Yar | www.yadvashem.org". historical-background3.html (İngilizce). 4 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2019.

[:0-3] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :0 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[MtVol4-4] "Military Tribunal Volume IV "The Einsatzgruppen Case"" (PDF). Library of Congress (İngilizce). 28 Aralık 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.

[Kruglov-5] Kruglov, Aleksandr Iosifovič (2011). Круглов А. Трагедия Бабьего Яра в немецких документах. Днепропетровск: Центр «Ткума»; ЧП «Лира ЛТД», 2011. – 140 с [Kruglov A. The tragedy of Babi Yar in German documents. – Dnepropetrovsk: Center "Tkuma"; PE "Lira LTD", 2011. 140 p.] (PDF). Ткума. ISBN 978-966-383-346-0. 9 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.

[Evstafieva-6] "Трагедія Бабиного Яру крізь призму архівних документів Служби безпеки України / Т.О. Євстаф'єва // Архіви України. 2011. № 5. С. 137–158. Бібліогр.: 76 назв. укр." [The tragedy of Babyn Yar through the prism of archival documents of the Security Service of Ukraine / Т.О. Evstafieva // Archives of Ukraine. 2011. № 5. 137–158. Bibliography: 76 titles. ukr.] (PDF). 17 Nisan 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.

[ProcISC-7] "Бабин Яр: масове убивство і пам′ять про нього. Матеріали міжнародної наукової конференції 24–25 жовтня 2011 р., м. Київ / В. Нахманович, А. Подольський, М. Тяглий. Український центр вивчення історії Голокосту; Громадський комітет для вшанування пам'яті жертв Бабиного Яру. – К., 2012. – 256 с" [Babyn Yar: mass murder and memory. Proceedings of the International Scientific Conference October 24–25, 2011, Kyiv / V. Nakhmanovych, A. Podolsky, M. Tyagly. Ukrainian Center for Holocaust History Studies; Public Committee to Commemorate the Victims of Babyn Yar. K., 2012. 256 p.] (PDF). 14 Şubat 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.

[8] Russo, Marsel (9 Ocak 2008). "Babi Yar". Şalom. 14 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2015.

[9] Wolfram Wette (2006). The Wehrmacht: History, Myth, Reality. Harvard University Press. s. 112. ISBN 9780674022133.

[Lower-10] Lower, Wendy (2007). "From Berlin to Babi Yar. The Nazi War Against the Jews, 1941–1944" (PDF). Journal of Religion & Society. The Kripke Center, Towson University. 9. hdl:10504/64569. ISSN 1522-5658. 5 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2013. "Archived copy" (PDF). 5 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2007.

[11] "Rusya'nın adını anmadan Kiev'deki Holokost anıtı saldırısını kınadı"". 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2022.

[12] Ben-Yishai, Ron (2 Mart 2022). "Babi Yar memorial said to be undamaged by Russian missile strike". Ynetnews (İngilizce). 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.

[1]