İçeriğe atla

Allan Lichtman

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Allan Lichtman
2024'te Litchman
DoğumAllan Jay Lichtman
4 Nisan 1947 (77 yaşında)
Brooklyn, New York, ABD
EğitimBrandeis Üniversitesi (BA)
Harvard Üniversitesi (PhD)
Önemli eser(ler)The Keys to the White House
Siyasi partiDemokratlar
EvlilikKaryn Strickler
Çocuk(lar)2
Akraba(lar)Ronnie Lichtman (kız kardeşi)

Allan Jay Lichtman (/ˈlɪktmən/; d. 4 Nisan 1947) Amerikalı tarihçi. 1973'ten beri Washington, D.C.'deki Amerikan Üniversitesi'nde ders vermektedir.

Lichtman, The Keys to the White House sistemini 1981 yılında Sovyet vatandaşı sismolog Vladimir Keilis-Borok ile birlikte oluşturmuştur. Sistem, görevdeki partinin başkan adayının bir sonraki seçimi kazanacağını ya da kaybedeceğini tahmin etmek için 13 doğru/yanlış kriteri kullanmaktadır.[1] Sistem ve Lichtman'ın buna dayalı tahminleri medyada geniş yer buldu.[2][3] Lichtman, sistemi kullanarak 1984'ten 2020'ye kadar seçimlerin sonucunu yüksek bir doğruluk derecesiyle tahmin etmesiyle tanınıyor.[4][5][6]

Lichtman 2006 yılında Maryland'den ABD Senatosu üyeliği için aday olmuş ve Demokrat Parti'de yapılan ön seçimi altıncı sırada tamamlamıştır. 2017 yılında, Donald Trump'ın azledilmesi için çeşitli argümanlar ortaya koyan The Case for Impeachment adlı kitabını yayınlamıştır.[7][8][9]

Erken dönem yaşamı ve eğitimi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Lichtman, New York'ta Brooklyn'in Brownsville mahallesinde doğdu. Stuyvesant Lisesi'nden mezun oldu. Yahudi bir ailenin çocuğudur.[10][11] Lisans derecesini 1967 yılında Brandeis Üniversitesi'nden tarih alanında alan Lichtman, Phi Beta Kappa ve magna cum laude dereceleriyle mezun olurken aynı zamanda atletizm ve güreş koşuları da yapmıştır. Lichtman, 1973 yılında Harvard Üniversitesi'nden yine tarih alanında Graduate Prize Fellow olarak doktorasını almıştır.[12]

Atletizm sporcusu olarak Lichtman, 1979 yılında USATF Masters Outdoor Şampiyonası'nda 30-35 yaş kategorisinde 3000 metre engelli koşu şampiyonluğunu kendi yaş grubundaki tek yarışmacı olarak kazandı. Ayrıca o yıl 1500 metrede koşarak 6. oldu.[13] 2024 yılında The New York Times ile birlikte, ABD başkanlık tahmin metodolojisini açıklarken master atletizm yarışmasında koşmayı canlandıran bir video hazırladı.[14]

Kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Öğretmenlik

[değiştir | kaynağı değiştir]
2010'da Allan Lichtman

Lichtman, 1973 yılında Amerikan Üniversitesi'nde ders vermeye başlamış ve 1980 yılında profesör olmuştur. 1992-93 akademik yılı için Yılın Akademisyeni/Öğretmeni ödülüne layık görülmüştür.[15]

1980'lerin başında, Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nde misafir profesör olarak Kaliforniya'da yaşarken, Lichtman Tic Tac Dough adlı yarışma programında 17 bölüm boyunca yer aldı. Programda 100.000 dolar kazandı.[16]

Yazarlık ve yorumculuk

[değiştir | kaynağı değiştir]

Lichtman, CNN, MSNBC ve Fox News gibi yayın kuruluşları ve televizyon kanalları için yorumculuk görevlerinde bulunmuştur.[17][18][19] En çok The Thirteen Keys to the Presidency ve The Keys to the White House adlı kitaplarında sunduğu “anahtarlar” sistemiyle tanınmaktadır. Bu sistem, Amerika Birleşik Devletleri başkanlığı seçiminin, başkanlığı elinde bulunduran partinin adayı tarafından kazanılıp kazanılmayacağını tahmin etmek için 13 tarihsel faktör kullanmaktadır.

Lichtman 2016'da Donald Trump'ın kazanacağı yönündeki “cesur” tahminiyle dikkatleri üzerine çekmişti; bazı eleştirmenler Trump'ın toplam oy sayılarında ikinci olması nedeniyle bu tahminin yanlış olduğunu söylese de Lichtman kimin başkan olacağı tahmini yaptığını ve doğru tahmin yaptığını söyledi.[6] Medyada 2016 yılı için yaptığı doğru tahminle geniş yankı uyandırmıştır.[4][5][20]

Anahtarlar, jeofizikçi Vladimir Keilis-Borok'un çalışmalarından uyarlanan istatistiksel yöntemler ve depremleri tahmin etmek için kanıtlanmamış yöntemler kullanılarak 1860'tan 1980'e kadar başkanlık seçim sonuçlarıyla olan korelasyonlarına göre seçilmiştir.[21][22]

Lichtman, 2000 seçimleri sırasında Florida'daki oy verme usulsüzlüklerine ilişkin soruşturmada ABD Sivil Haklar Komisyonu'na yardımcı olmuş ve oy verme sorunlarına ilişkin istatistiksel analizini sunmuştur. “Oy pusulası ret oranlarında büyük ırksal eşitsizlikler olduğu” sonucuna varmıştır.[23][24]

Lichtman ve Richard Breitman 2013 yılında Franklin D. Roosevelt'i, siyasi kısıtlamalara rağmen İkinci Dünya Savaşı sırasında Yahudilere yardım etmek için önemli çaba sarf eden, ülke içi öncelikleri ve antisemitik tepki korkusunu dengeleyen pragmatik bir lider olarak tasvir eden FDR and the Jews adlı kitabı yazmıştır.[25] Lichtman ve Breitman bu kitapla 2013 Ulusal Yahudi Kitap Ödülü'nü almıştır.[26]

Lichtman 2017 yılında The Case for Impeachment adlı kitabında Donald Trump'ın azledilmesi için çeşitli argümanlar ortaya koymuştur.[7][8][9] Financial Times kitaba olumlu bir eleştiri yazmıştır: “Lichtman'ın güçlü kitabı Trump soruşturmalarının henüz başında olduğumuzu hatırlatıyor.”[7] The Washington Post gazetesi kitabı “tüm tartışmanın ortaya çıkışını görmek çarpıcı” olarak nitelendirdi.[8] New York Journal of Books, “eğer bu yönetimin yarattığı her şeyle boğuşmaya çalışan bir Kongre üyesiyseniz” yorumuyla bu kitabı bir kaynak olarak tavsiye etti.[27] The Hill ise şöyle yazdı: “Lichtman yılın en önemli kitabını yazmış olabilir.”[28] CBC News'in görüşlerine başvurduğu hukuk akademisyenleri, Lichtman'ın azil öngörüsünün Cumhuriyetçilerin kontrolündeki Temsilciler Meclisi'nde pek olası olmadığını söyledi.[29] Ancak daha sonra Demokratların kontrolündeki Temsilciler Meclisi 18 Aralık 2019'da Trump'ı azletti ve Senato 5 Şubat 2020'de Trump'ı akladı.

2020 yılında Lichtman, ABD'deki silah şiddeti salgınını çözmenin tek yolunun İkinci Değişikliği yürürlükten kaldırmak olduğunu savunduğu Repeal the Second Amendment adlı kitabını yayınladı.[30][31]

Lichtman, 2023 itibariyle YouTube kanalında Lichtman Live adı verilen haftalık canlı yayınlara ev sahipliği yapmaktadır.[32][33]

2024 başkanlık seçimleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

2024'te yapılacak başkanlık seçimleri öncesinde Demokrat Parti temsilcileri, üyeleri, seçmenleri ve destekçileri tarafından Başkan Joe Biden'a “şansı daha yüksek” başka bir aday lehine yarıştan çekilmesi yönünde yapılan çağrıların arttığı bir dönemde Lichtman bu talebi “aptalca, yıkıcı bir kaçış” olarak nitelendirdi ve “uzmanları ve medyayı” Demokratları kaybedecekleri bir seçime “zorlamakla” suçladı. Biden'ın istifasını isteyenlerin seçim sonuçlarını tahmin etme konusunda “sıfır sicile” sahip olduklarını da sözlerine ekledi.[34][35][36] 21 Temmuz 2024'te Biden yarıştan çekildiğini ancak görev süresinin geri kalanında görev yapacağını açıkladı.[37] Başkan Yardımcısı Kamala Harris bir sonraki ay Demokratların başkan adayı olarak gösterildi. Lichtman 5 Eylül'de Harris'in seçimi kazanacağı tahmininde bulundu.[38]

Ödülleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Lichtman, Amerikan Üniversitesi'nden çok sayıda ödül almıştır. En önemli ödülleri arasında, 2011 yılında Seçkin Tarih Profesörü ve 1992-93 yılları için okuldaki en yüksek fakülte ödülü olan Üstün Akademisyen / Öğretmen seçildiği ödülleri yer almaktadır. Diğer onur ödülleri şunlardır:

  • Sherman Fairchild Seçkin Misafir Akademisyen Ödülü, Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü, 1980-81
  • En İyi Konuşmacı Ödülü, Uluslararası Platform Derneği Ulusal Kongresi, 1983, 1984, 1987
  • Teaching Company tarafından Amerika'nın “Süper Yıldız Öğretmenleri”nden biri olarak seçildi
  • Üstün Başarılı Akademisyen/Öğretmen, 1992-93
  • Ulusal Kitap Eleştirmenleri Birliği Ödülü, White Protestant Nation, the Rise of the American Conservative Movement, 2008[39]
  • Amerikan Üniversitesi'nde Seçkin Tarih Profesörü, 2011
  • Richard Breitman ile birlikte yazdığı “FDR and the Jews” ile 2013 Ulusal Yahudi Kitap Ödülü'nü kazandı

Eserleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Historians and the Living Past: The Theory and Practice of Historical Study (Arlington Heights, Ill.: Harlan Davidson, Inc., 1978; Valerie French ile)
  • Ecological Inference (With Laura Irwin Langbein, Sage Series In Quantitative Applications In The Social Sciences, 1978)
  • Your Family History: How to Use Oral History, Personal Family Archives, and Public Documents to Discover Your Heritage (New York: Random House, 1978)
  • Prejudice and the Old Politics: The Presidential Election of 1928 (Chapel Hill: University of North Carolina Press, 1979; Lexington Books, 2000)
  • Kin and Communities: Families In America (Düzenleyen Joan Challinor, Washington, D.C.: Smithsonian Yayınları, 1979)
  • The Thirteen Keys to the Presidency (Lanham: Madison Books, 1990, With Ken Decell) 978-0-8191-7008-8
  • The Keys to the White House, 1996 Edition (Lanham: Madison Books, 1996; yeniden basım, Lexington Books Baskısı, 2000) 978-0-7391-0179-7
  • White Protestant Nation: The Rise of the American Conservative Movement, (Ulusal Kitap Eleştirmenleri Birliği Ödülü kurgusal olmayan dalda finalist, 2008[39]) Grove/Atlantic Yayınları. 978-0-87113-984-9
  • FDR & the Jews, (Co-authored with Richard Breitman. Harvard Üniversitesi Yayınevi, 2013)[40][41][42]
  • The Case for Impeachment, HarperCollins, 2017, 0062696823
  • The Embattled Vote in America, Harvard Üniversitesi Yayınevi, 2018.
  • Repeal the Second Amendment: The Case for a Safer America, St. Martin's Yayınları, 2020, 9781250244406[43]
  • Thirteen Cracks: Repairing American Democracy after Trump, Rowman & Littlefield, 2021, 9781538156513

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "The Keys to the White House", Madison Books, 1996, 1568330618
  2. ^ Cillizza, Chris (31 Aralık 2016), "The professor who called the 2016 election was a giant Internet sensation", The Washington Post, 25 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 17 Ekim 2024 
  3. ^ Pitofsky, Marina (3 Ekim 2024). "Historian who predicted 9 of the last 10 elections says 2024 pick set off 'avalanche'". USA Today. 22 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2024. 
  4. ^ a b Padilla, Ramon (2 Ekim 2024). "Historian's election prediction system is (almost) always correct. Here's how it works". USA Today. 30 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2024. 
  5. ^ a b Medeiros, Lauren (7 Ekim 2020). "This Historian Has a Fool-Proof System for Predicting the Next President". brandeis.edu. Brandeis University. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2020. 
  6. ^ a b Edelman, Gilad (16 Ekim 2024). "The Man Who's Sure That Harris Will Win". The Atlantic (İngilizce). 15 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2024.  Geçersiz |url-erişimi=limited (yardım)
  7. ^ a b c Luce, Edward (20 Nisan 2017), "The case for impeaching Donald Trump", Financial Times, 11 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Haziran 2017  Geçersiz |url-erişimi=subscription (yardım)
  8. ^ a b c Lozada, Carlos (13 Nisan 2017), "The case for impeaching President Donald J. Trump. (Too soon?)", The Washington Post, 4 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Haziran 2017 
  9. ^ a b Willis, Jay (17 Nisan 2017), "The Trump Impeachment Is Coming Soon, Says Allan Lichtman", GQ magazine, 26 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Haziran 2017 
  10. ^ "Jewish Prof. who called every election since 1984 predicts Biden will win". The Jerusalem Post | JPost.com. 2 Kasım 2020. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ Lichtman, Allan; Vittert, Liberty; Meng, Xiao-Li (15 Temmuz 2020). "Post-Election Interview With Allan Lichtman". Harvard Data Science Review. 2 (4). doi:10.1162/99608f92.baaa8f68/989cfb74. 17 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2024 – hdsr.mitpress.mit.edu vasıtasıyla.  Geçersiz |doi-access=free (yardım)
  12. ^ "Curriculum Vitae: Allan J. Lichtman" (PDF). 31 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Mart 2018. 
  13. ^ "1979 USA Masters Outdoor Championships" (PDF). mastershistory.org. s. 3. 8 Eylül 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2024. 
  14. ^ "He Predicted Trump in 2016, Biden in 2020 and Now… | NYT Opinion". The New York Times. 5 Eylül 2024. 16 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2024. 
  15. ^ "Allan J. Lichtman". Sage Publishing. Erişim tarihi: 23 Ekim 2024. 
  16. ^ Breslev, Dia, "AU Prof Gets the 'Dough Lichtman Wins $100,000," American University Eagle, February 27, 1981.
  17. ^ "Fox News broadcast". Fox News. 24 Mart 2015. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2024. 
  18. ^ "MSNBC broadcast". NBC News. 18 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2024. 
  19. ^ "CNN broadcast". YouTube. 12 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Şablon:Dead YouTube link
  20. ^ Lichtman, Allan J. (5 Ağustos 2020). "He Predicted Trump's Win in 2016. Now He's Ready to Call 2020". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2020. 
  21. ^ "Information about the Keilis-Borok California Earthquake Prediction". 12 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2024. 
  22. ^ "The 13 Keys to the White House". 2 Haziran 2008. doi:10.1287/LYTX.2008.03.01. 
  23. ^ "Voting Irregularities in Florida During the 2000 Presidential Election". U.S. Commission on Civil Rights. June 2001. 23 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2006. 
  24. ^ "Supplemental Report on the Racial Impact of the Rejection of Ballots Cast in Florida's 2000 Presidential Election and in Response to the Statement of the Dissenting Commissioners and Report by Dr. John Lott Submitted to the United States Senate Committee on Rules in July 2001". U.S. Commission on Civil Rights. July 2001. 24 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2006. 
  25. ^ "Amazon.com". 10 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2024. 
  26. ^ "Harvard University Press: FDR and the Jews", Hup.Harvard.edu
  27. ^ Smilke Jr., Basil (17 Nisan 2017), "The Case for Impeachment", New York Journal of Books, 14 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Haziran 2017 
  28. ^ Budowsky, Brent (20 Nisan 2017), "How far is too far? The Trump impeachment debate begins now.", The Hill, 21 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Haziran 2017 
  29. ^ Kwong, Matt (18 Nisan 2017), "Analysis - 'Prediction prof' who called Trump's win now predicts his impeachment, but scholars aren't convinced", CBC News, 14 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Haziran 2017 
  30. ^ Lichtman, Allan J. (6 Ağustos 2019), "Repeal the Second Amendment to save Americans from gun violence'", The Hill, 17 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Kasım 2024 
  31. ^ Lichtman, Allan J. (24 Haziran 2022), "The Supreme Court and the Second Amendment hoax", New York Daily News, 5 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Kasım 2024 
  32. ^ "Channel:@AllanLichtmanYouTube". YouTube. 22 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2024. 
  33. ^ Lichtman, Allan (20 Temmuz 2023). "Twitter Post". Twitter. 22 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  34. ^ Wong, Scott; Vitali, Ali; Kaplan, Rebecca (19 Temmuz 2024). "13 more Democrats, including Pelosi allies, call for Biden to exit 2024 election". NBC News. 19 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2024. 
  35. ^ Irwin, Lauren (19 Temmuz 2024). "Major Democratic donor tells Biden to choose 'vanity or virtue'". The Hill. 19 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2024. 
  36. ^ "'Foolish, self-destructive escapade': History professor slams Democrats pushing for Biden to drop out". CNN. 21 Temmuz 2024. 21 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2024. 
  37. ^ "Biden abruptly changed his mind about staying in 2024 race on Sunday, source says". Reuters. 21 Temmuz 2024. 24 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2024. 
  38. ^ Tait, Robert (5 Eylül 2024). "Kamala Harris will win election, predicts leading historian Allan Lichtman". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. Erişim tarihi: 17 Eylül 2024. 
  39. ^ a b "National Book Critics Circle: 2008 Nonfiction Finalist White Protestant Nation, by Allan J. Lichtman – Critical Mass Blog". 19 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  40. ^ Schuessler, Jennifer (8 Mart 2013). "Book 'FDR and the Jews' Looks at Roosevelt-Holocaust Issues". The New York Times. 18 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2024. 
  41. ^ Zuckerman, Laurence (17 Temmuz 2013). "FDR's Jewish Problem". The Nation. 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2024. 
  42. ^ Oshinsky, David (5 Nisan 2013). "'FDR and the Jews,' by Richard Breitman and Allan J. Lichtman". The New York Times. 19 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2024. 
  43. ^ "Repeal the Second Amendement by Allan J. Lichtman". Kirkus Reviews (İngilizce). 4 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2024. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Allan Lichtman ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Allan_Lichtman&oldid=34237925" sayfasından alınmıştır