İçeriğe atla

Aleksandra Elbakyan

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Alexandra Elbakyan
Elbakyan 2010 yılında Harvard Üniversitesi'nde.
Doğum6 Kasım 1988 (36 yaşında)
Almatı, KSSC, SSCB
EğitimSatbayev Kazak Ulusal Teknik Üniversitesi
Kariyeri
DalıNöromühendislik

Alexandra Asanovna Elbakyan (Rusça: Алекса́ндра Аса́новна Элбакя́н[1]:6 Kasım 1988) Kazak yüksek lisans öğrencisi,[2] bilgisayar programcısı, saklanmakta olan internet korsanı,[3] ve Sci-Hub adlı internet sitesinin kurucusu.[4][5] Nature dergisi tarafından 2016 yılında bilimde ilk 10 önemli kişiden biri olarak gösterilmiş,[6] ve Ars Technica tarafından Aaron Swartz ile kıyaslanmıştır.[7]

Biyografi

[değiştir | kaynağı değiştir]

1988'de Kazakistanın Almatı kentinde doğdu.[8][9] Ermeni, Slav ve Asya kökenlidir.[10] Elbakyan Astana Üniversitesindeki çalışmalarında yazılım kırma becerilerini geliştirdi. Moskova'da bilgisayar güvenliği alanında bir yıl çalıştı, 2010 yılında beyin-bilgisayar arayüzü projesinde çalışması adına Freiburg'a geçmesi için para aldı ve Transhümanizm konusunda geliştirmelerde bulundu, yaz stajında Georgia Teknoloji Enstitüsü'nde "Sinir Bilimleri ve Bilinç" konusunda çalıştı.[11][12][13] Bilgi güvenliği konusunda uzmanlaşarak 2009 yılında Kazak Ulusal Teknoloji Üniversitesi'nden bilgisayar bilimi alanında Bachelor of Science unvanını aldı.[14][15]

2011'de Kazakistan'a döndü ve kimine göre fedakarlık, kimine göre ise büyük bir suç olarak nitelendirilen Sci-Hub'a başladı.[16] Yayıncı Elsevier'in ABD'de açtığı dava sonrasında, iade riski nedeniyle halen saklanmakta;[17] Elsevier ona karşı 15 milyon dolarlık bir tedbir kararı aldırdı.[18] 2016 yılındaki bir röportaja göre, nörobilim araştırması beklemeye alındı, ancak açıklanmayan bir yerde, "küçük özel bir üniversitede" bilim tarihi yüksek lisans programına girdi. Tezi, "bilimsel iletişim" alnına odaklanmıştır.[16]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Элбакян Александра Асановна / RUNET-ID". runet-id.com. 7 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2017. 
  2. ^ Rosenwald, Michael S. (30 Mart 2016). "This student put 50 million stolen research articles online. And they're free". The Washington Post. 20 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2017. The 27-year-old graduate student from Kazakhstan is operating a searchable online database of nearly 50 million stolen scholarly journal articles, shattering the $10 billion-per-year paywall of academic publishers. Elbakyan has kept herself beyond the reach of a federal judge who late last year issued an injunction against her site, noting that damages could total $150,000 per article — a sum that Applied and Computational Harmonic Analysis, a journal in her database, could help calculate. But she is not hiding from responsibility. 
  3. ^ Rosenwald, Michael S. "Meet the woman who put 50 million stolen articles online so you can read them for free". Independent. 5 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2017. 
  4. ^ "Transcript and translation of Sci-Hub presentation". University of North Texas. 14 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2017. We have a recent addition to our lineup of speakers that we’ll start off the day with: Alexandra Elbakyan. As many of you know, Alexandra is a Kazakhstani graduate student, computer programmer, and the creator of the controversial Sci-Hub site. 
  5. ^ Dylla, H. Frederick (21 Mart 2016). "No need for researchers to break the law to access scientific publications". Physics Today. doi:10.1063/PT.5.2031. ISSN 0031-9228. 28 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2017. 
  6. ^ "Nature's 10 Ten people who mattered this year". SpringerNature. 12 Mart 2016. doi:10.1038/540507a. 25 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2016. In 2009, when she was a graduate student working on her final-year research project in Almaty, Kazakhstan, Elbakyan became frustrated at being unable to read many scholarly papers because she couldn’t afford them... 
  7. ^ Kravets, David (3 Nisan 2016). "A spiritual successor to Aaron Swartz is angering publishers all over again". Ars Technica. Condé Nast. 23 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2016. Just as Swartz did, this hacker is freeing tens of millions of research articles from paywalls, metaphorically hoisting a middle finger to the academic publishing industry, which, by the way, has again reacted with labels like "hacker" and "criminal." Meet Alexandra Elbakyan, the developer of Sci-Hub, a Pirate Bay-like site for the science nerd. It's a portal that offers free and searchable access "to most publishers, especially well-known ones." 
  8. ^ "Alexandra Elbakyan" (Rusça). 7 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2016. 
  9. ^ Coralie Trinh Thi (2016). "Alexandra Elbakyan: la pirate scientifique" (Fransızca). 11 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2017. Née en 1988 au Kazakhstan, elle est fascinée par « les livres de science soviétiques, qui expliquent scientifiquement tous les miracles attribués aux dieux ou à la magie ». Elle étudie les neurosciences à Astana et son université n’a pas les moyens de payer l’abonnement aux publications des éditeurs scientifiques. Pour son projet de recherche (l’interactivité cerveau-machine), elle aurait dû acheter chaque article autour de 30 dollars – un prix faramineux quand on sait qu’il faut consulter des dizaines ou des centaines d’articles. Elle n’a qu’une solution : les pirater. 
  10. ^ "Alexandra Elbakyan". 19 Şubat 2016. 1 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2016. 
  11. ^ "People". Georgia Institute of Technology. 11 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2017. Alexandra Elbakyan [...] Summer 2010 [...] Programming and data analysis 
  12. ^ Gameiro, Denise Neves (4 Haziran 2016). "This 27-year-old Woman is Shaking up the Scientific Publishing Industry". Labiotech.eu. 11 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2017. Alexandra Elbakyan, a 27-year-old researcher from Kazakhstan, started out with the same issues. While she was studying ‘Neuroscience and Consciousness’ in labs at Georgia Tech (US) and University of Freiburg (Germany), she was forced to pirate papers for herself and other researchers. 
  13. ^ Peet, Lisa (25 Ağustos 2016). "Sci-Hub Controversy Triggers Publishers' Critique of Librarian". Library Journal. 11 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2017. Elbakyan, a software developer and neurotechnology researcher, created Sci-Hub originally out of frustration over lack of access to scholarly material in her native Kazakhstan. After studying neuroscience and transhumanism (a futurist movement positing that the human species can evolve through technology) at Albert-Ludwigs University in Freiburg, Germany, and the Georgia Institute of Technology, Elbakyan returned to Kazakhstan, where Internet access was limited, article purchase fees steep, and interlibrary loan periods long. She often located pirated journal articles through online content access communities, and helped procure them for her fellow students; eventually she decided to automate the process and launched Sci-Hub. 
  14. ^ Elbakyan, Alexandra (27 Ocak 2015). "Brain-Computer Interfacing, Consciousness, and the Global Brain: Towards the Technological Enlightenment". 11 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2017. Alexandra Elbakyan is a neurotechnology researcher and advocate, and a software developer. Alexandra holds a BS in CS from Kazakh National Technical University in Almaty, Kazakhstan, specializing in information security. During the last year of her study, she worked on a security system that would recognize individuals by their brainwaves. After obtaining her BS she worked for a while with the Human Media Interaction Group at the University of Twente on the mind-controlled game Bacteria Hunt. Later she joined the Human Higher Nervous Activity Lab dedicated to the study of consciousness. Currently she is working in The Brain Machine Interfacing Initiative at Albert-Ludwigs-University Freiburg on the development of ECoG-based hand prostheses 
  15. ^ "Bacteria Hunt:A multimodal, multiparadigm BCI game" (PDF). University of Twente. s. 22. 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2017. Alexandra A. Elbakyan graduated from KazNTU with a bachelor's degree in IT in June 2009. She conducted a study regarding person identification by EEG in her final year thesis. She is going to continue her research in brain-computer interfaces and brain implants 
  16. ^ a b Bohannon, John (29 Nisan 2016). "The frustrated science student behind Sci-Hub". Science. 352 (6285). doi:10.1126/science.aaf5675. 18 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2017. 
  17. ^ Bohannon, John (29 Nisan 2016). "Who's downloading pirated papers? Everyone". Science. 352 (6285). ss. 508-512. doi:10.1126/science.aaf5664. 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2017. Elbakyan also answered nearly every question I had about her operation of the website, interaction with users, and even her personal life. Among the few things she would not disclose is her current location, because she is at risk of financial ruin, extradition, and imprisonment because of a lawsuit launched by Elsevier last year. 
  18. ^ Buranyi, Stephen (27 Haziran 2017). "Is the staggeringly profitable business of scientific publishing bad for science?". The Guardian. 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2017. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Aleksandra_Elbakyan&oldid=32192809" sayfasından alınmıştır