Pumunta sa nilalaman

E (kana)

Mula sa Wikipedia, ang malayang ensiklopedya

Hiragana

Katakana
Transliterasyon e
Hiragana Man'yōgana:
Katakana Man'yōgana
Pagbaybay sa kana 英語のエ
(Eigo no "e")
Kodigong Morse -・---
Braille ⠋
Unicode U+3048, U+30A8
kana gojūon
wa ra ya ma ha na ta sa ka a
sokuon wi ri mi hi ni chi shi ki i
dakuten n ru yu mu fu nu tsu su ku u
chōonpu we re me he ne te se ke e
wo ro yo mo ho no to so ko o

Sa sulat Hapones, ang e ( sa hiragana at sa katakana) ay nasa sa ikaapat na puwesto, sa gitna ng at , sa modernong sistemang Gojūon (五十音) ng pagtitipon ng kana. Sa Iroha, nasa ika-34 na puwesto ito, sa gitna ng at . Sa talahanayan sa kanan (nakaayos ayon sa mga kolum, mula kanan pakaliwa), ang え ay nasa unang kolum (あ行, "kolum A") at ang ikaapat na hilera (え段, "hanay E"). Kumakatawan itong dalawa sa [e].

Anyo Rōmaji Hiragana Katakana
Karaniwang a/i/u/e/o
(あ行 a-gyō)
e
ei

ee ē

えい, えぃ
ええ, えぇ
えー
エイ, エィ
エエ, エェ
エー

Hinango ang え at エ sa man'yōgana, mula sa kanjing 衣 at 江, ayon sa pagkakabanggit.

Nakapasok ang makalumang kanang ゑ (we), pati na rin ang mga maraming di-pasimulang paglitaw ng kanang へ (he), sa modernong wikang Hapones bilang え. Binibigkas na ngayon ang direksiyonal na katagang へ bilang "e", bagaman hindi nakasulat bilang え. Ikumpara ito sa は (ha) at を (wo), na binibigkas na "wa" at "o" kapag ginamit sila bilang mga pambalarilang kataga.

Ginagamit ang mga pinaliit na bersyon ng kana (ぇ, ェ) upang ipahayag ang mga morang banyaga sa wikang Hapones, tulad ng ヴェ(ve). Sa ilang Okinawenseng sistema ng pagsulat, pinagsasama rin ang maliit na ぇ sa mga kanang く ( ku ) at ふ (fu o hu) upang makabuo ng mga digrapong くぇ kwe at ふ ぇhwe.

Transliterasyon

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Sa mga sistemang Hepburn, Kunrei-shiki at Nihon-shiki para sa romanisasyon, parehong isinasatitik ang え at bilang "e". Sa sistemang Polivanov ng sirilisasyon, isinasatitik ang mga kana bilang "э".

Paano sulatin

[baguhin | baguhin ang wikitext]
Stroke order in writing え
Pagsulat ng え
Stroke order in writing エ
Pagsulat ng エ
Stroke order sa pagsusulat え
Stroke order sa pagsusulat え

Sinusulat ang hiragana na え sa dalawang hagod:

  1. Sa tuktok, isang maikling diyagonal na hagod na nagpapatuloy pababa at pakanan.
  2. Sa ibaba, isang paghagod na binubuo ng isang pahalang na linya, isang hisiling nagpapatuloy pababa at pakaliwa, at isang pakanang paghagod na kahawig ng tilda (~).
Stroke order sa pagsulat エ
Stroke order sa pagsulat エ

Sinusulat ang katakana na エ sa tatlong hagod:

  1. Sa itaas, isang pahalang na hagod mula kaliwa pakanan.
  2. Isang pababang patayong hagod na nagsisimula sa gitna ng unang paghagod.
  3. Sa ibaba, isang pahalang na paghagod na kahilera ng unang paghagod, at kumokonekta sa pangalawa. Kadalasan, medyo mas mahaba itong hagod kaysa sa una.

Ito rin ang paraan upang sulatin ang Lating letra na "I" (ngunit hindi magkamukha ang tamang hugis ng malaking titik sa mas maliit na titik na "l" sa sulat Latin).

Mga iba pang representasyon

[baguhin | baguhin ang wikitext]

Buong representasyon sa Braille

[baguhin | baguhin ang wikitext]
え / エ sa Brayleng Hapones
え / エ

e

えい / エー

ē/ei

⠋ (braille pattern dots-124) ⠋ (braille pattern dots-124)⠒ (braille pattern dots-25)

Pagkokodipika sa kompyuter

[baguhin | baguhin ang wikitext]
Titik
Pangalang unicode HIRAGANA LETTER E KATAKANA LETTER E HALFWIDTH KATAKANA LETTER E CIRCLED KATAKANA E
Pagsasakodigo decimal hex decimal hex decimal hex decimal hex
Unicode 12360 U+3048 12456 U+30A8 65396 U+FF74 13011 U+32D3
UTF-8 227 129 136 E3 81 88 227 130 168 E3 82 A8 239 189 180 EF BD B4 227 139 147 E3 8B 93
Numerikong karakter na reperensya え え エ エ エ エ ㋓ ㋓
Shift JIS[1] 130 166 82 A6 131 71 83 47 180 B4
EUC-JP[2] 164 168 A4 A8 165 168 A5 A8 142 180 8E B4
GB 18030[3] 164 168 A4 A8 165 168 A5 A8 132 0 84 31 97 36 129 0 81 39 D1 39
EUC-KR[4] / UHC[5] 170 168 AA A8 171 168 AB A8
Big5 (non-ETEN kana)[6] 198 172 C6 AC 199 64 C7 40
Big5 (ETEN / HKSCS)[7] 198 238 C6 EE 199 164 C7 A4
Titik
Pangalang unicode HIRAGANA LETTER SMALL E KATAKANA LETTER SMALL E HALFWIDTH KATAKANA LETTER SMALL E
Pagsasakodigo decimal hex decimal hex decimal hex
Unicode 12359 U+3047 12455 U+30A7 65386 U+FF6A
UTF-8 227 129 135 E3 81 87 227 130 167 E3 82 A7 239 189 170 EF BD AA
Numerikong karakter na reperensya ぇ ぇ ェ ェ ェ ェ
Shift JIS[1] 130 165 82 A5 131 70 83 46 170 AA
EUC-JP[2] 164 167 A4 A7 165 167 A5 A7 142 170 8E AA
GB 18030[3] 164 167 A4 A7 165 167 A5 A7 132 0 84 31 96 36
EUC-KR[4] / UHC[5] 170 167 AA A7 171 167 AB A7
Big5 (non-ETEN kana)[6] 198 171 C6 AB 198 254 C6 FE
Big5 (ETEN / HKSCS)[7] 198 237 C6 ED 199 163 C7 A3

Makaluma at hentaigana

[baguhin | baguhin ang wikitext]
Titik 𛀀 𛀁
Pangalang unicode KATAKANA LETTER ARCHAIC E HIRAGANA LETTER ARCHAIC YE
Pagsasakodigo decimal hex decimal hex
Unicode 110592 U+1B000 110593 U+1B001
UTF-8 240 155 128 128 F0 9B 80 80 240 155 128 129 F0 9B 80 81
UTF-16 55340 56320 D82C DC00 55340 56321 D82C DC01
Numerikong karakter na reperensya 𛀀 𛀀 𛀁 𛀁

Mga sanggunian

[baguhin | baguhin ang wikitext]
  1. 1.0 1.1 Unicode Consortium (2015-12-02) [1994-03-08]. "Shift-JIS to Unicode".
  2. 2.0 2.1 Unicode Consortium; IBM. "EUC-JP-2007". International Components for Unicode.
  3. 3.0 3.1 Standardization Administration of China (SAC) (2005-11-18). GB 18030-2005: Information Technology—Chinese coded character set.
  4. 4.0 4.1 Unicode Consortium; IBM. "IBM-970". International Components for Unicode.
  5. 5.0 5.1 Steele, Shawn (2000). "cp949 to Unicode table". Microsoft / Unicode Consortium.
  6. 6.0 6.1 Unicode Consortium (2015-12-02) [1994-02-11]. "BIG5 to Unicode table (complete)".
  7. 7.0 7.1 van Kesteren, Anne. "big5". Encoding Standard. WHATWG.