ตำราทองคำ

ริซาละห์ ซะฮะบียะห์(ตำราทองคำ) คือตำราที่เกี่ยวกับเรื่องรา���สุขภาพและการรักษาโรค ซึ่งมาจากท่านอิมามริฎอ(อฺ) อิมามท่านที่แปดของบรรดาชีอะห์ ตำราดังกล่าวถูกเขียนจากการร้องขอของคอลีฟะห์ในยุคสมัยนั้น คือ มะอฺมูน ตำราดังกล่าวถือเป็นแหล่งข้อมูลทรงคุณค่าเกี่ยวกับแพทย์ และถูกเรียกว่าริซาละห์ ซะฮะบียะห์(หมายถึง การบันทึกความรู้ทองคำ)เนื่องจากเขียนด้วยน้ำหมึกทองคำตามคำสั่งของมะอฺมูน^[1][2] ควรรู้ว่าสายรายงานของตำราฉบับนี้คือ มุฮัมหมัด อิบนิ ญุมฮูร อัมมี หรือ ฮุเซ็น อิบนิ มุฮัมหมัด นูฟิลี ซึ่งถูกยืนยันความน่าเชื่อถือในการรายงานเป็นที่เรียบร้อยแล้วโดย นะญาชี^[3]

หนังสือเล่มนี้ประกอบด้วยสาขาวิชาความรู้เช่น มิญชวิทยา จิตวิทยา เคมี พยาธิวิทยา ตามคำสั่งสอนที่อยู่ในตำราเล่มนี้มนุษย์จะมีสุขภาพที่ดีได้กับสิ่งเหล่านี้ คือ เลือด (blood) น้ำดีดำ (black bile) น้ำดีเหลือง (yellow bile) และเสมหะ (phlegm) ซึ่งมีบทบาทสำคัญต่อร่างกายของมนุษย์ ตับคืออวัยวะที่สำคัญ ในการดูแลรักษาและผลิตสิ่งที่มนุษย์มีความจำเป็นต่อมัน ท่านอิมามริฎอ(อฺ)ได้กล่าวถึงร่างกายว่า “ร่างกายเปรียบเสมือนระบบการปกครองหนึ่งที่ถูกปกครองโดยราชาและนั่นคือหัวใจ โดยมีเลือด ร่างกาย และสมองเป็นผู้อยู่ภายใต้บัญชา

ตำราฉบับนี้ถูกเขียนโดยท่านอิมามริฎอ(อฺ)ทายาท คนที่เจ็ดของท่านศาสดา(ศ็อลฯ) และอิมามท่านที่แปดของบรรดาชีอะห์สิบสองอิมาม ท่านเกิดเมื่อวันที่ ๑๑ ซุลเกาะอฺดะฮ์ ภายในบ้านของอิมามมูซากาเซ็ม(อิมามท่านที่เจ็ด) (อฺ) ณ เมืองมะดีนะ^[4] ท่านถูกเรียกตัวไปยังเมืองคุราซานโดยคอลีฟะฮ์มะอฺมูน ในที่สุดท่านถูกวางยาพิษโดยมะอฺมูนจนเสียชีวิต และถูกฝังอยู่ ณ เมืองมัชัด ปัจจุบันเมืองมัชฮัดเป็นหนึ่งในเมืองที่มีความสำคัญมากที่สุดและมีผู้คนมากมายจากทั่วโลกไปซียาเราะห์กุโบร์ของท่าน^[2][5]

สายรายงานของตำราฉบับนี้เป็นที่สงสัยในหมู่ผู้รู้ริญาลและฮาดิษ อาทิ ท่านอัลลามะฮ มัจลิซี^[6]

วังของคอลีฟะห์มะอฺมูนเป็นศูนย์กลางการค้นคว้าวิชาการและปรัชญา มีบรรดาผู้รู้จำนวนมากรวมตัวกันที่นั่น

หนึ่งในหัวข้อที่มีการวิจัยเกิดขึ้น คือเรื่องร่างกายของมนุษย์ ซึ่งมีนักวิทยาศาสตร์มากมายเข้าร่วมด้วย อาทิ Jabril ibn Bukhtishu และ Masawaiyh ครั้งหนึ่งผู้เข้าร่วมได้ทำการถกเถียงเกี่ยวกับโครงสร้างของมนุษย์ และประเภทของอาหารต่าง ๆ ในระหว่างนั้นท่านอิมามริฎอ(อฺ)ทำเพียงนิ่งเงียบ จากนั้นมะอฺมูนจึงขอให้อิมามแสดงความรู้ของตนเกี่ยวกับเรื่องนี้ ท่านอิมาม(อฺ)จึงกล่าวตอบว่า

นอกเหนือจากวิชาความรู้ต่าง ๆ ได้รับจากบรรพบุรุษของฉัน และหลังจากที่ฉันได้ทำการทดลองเองจนมีความรู้ไปยังทุกสิ่งอย่างอย่างถูกต้องลึกซึ่งจนไม่สามารถมีผู้ใดมองข้ามได้ ฉันจึงต้องแบ่งให้เป็นส่วนที่เท่าเทียมกัน และต้องเรียบเรียงนำเสนอให้ทุกคนได้รับรู้

หลังจากเหตุการณ์ดังกล่าวมะอฺมูนเรียกร้องให้ท่านอิมามริฎอ(อฺ)ให้ทำตามที่ตนขอ คือเขียนตำราเกี่ยวกับร่างกายของมนุษย์ ท่านอิมามริฎอ(อฺ)จึงเขียนตำรานี้ขึ้น และเพราะความสำคัญของเรื่องนี้มะอฺมูนมีคำสั่งให้ทำการบันทึกด้วยทองคำจึงเป็นที่มาของชื่อ “ริซาละห์ ซะฮะบียะห์”(ตำราทองคำ)

เนื้อหาของหนังสือ

ในเริ่มต้นท่านอิมามริฎอ(อฺ)ได้เปรียบร่างกายของมนุษย์เหมือนประเทศหนึ่งซึ่งมีหัวใจเป็นผู้ปกครอง และเส้นเลือดเป็นคือผู้บริหาร และส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย คือส่วนที่อยู่ภายใต้การปกครองของหัวใจ มือและขาทั้งสอง ตา ปาก ลิ้น สองหู คือมิตรสหาย ท้องและหน้าอกคือขุมทรัพย์ จากนั้นท่านอธิบายถึงแนวทางและขนาดที่ถูกต้องในการกินการดื่ม ท่านยังคงชี้ให้เห็นถึงหนทางในการป้องกันโรคต่าง ๆ ที่จะเข้าสู่ร่างกายของมนุษย์ ที่เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงของดิน ฟ้า อากาศ มนุษย์ควรจะพักผ่อนอย่างไร ควรดูแลสุขภาพของช่องปากและฟันอย่างไร