Hilandarska povelja Stefana Nemanje
Hilandarska povelja Stefana Nemanje je povelja iz 1198. ili 1199. godine, koju je tada već bivši srpski veliki župan Stefan Nemanja (1166-1196), kao monah Simeon, izdao svetogorskom manastiru Hilandaru, povodom osnivanja te monaške ustanove. Sačuvana je u originalu i nalazi se u riznici manastira Hilandara.[1][2]
Povelja je u kontekstu osnivanja, odnosno obnove Hilandara kao srpskog manastira imala izuzetan crkveni i kulturno-istorijski značaj.[3][4]
U povelji se između ostalog naglašava:
„ | Stoga po mnogoj svojoj i neizmernoj milosti i čovekoljublju darova našim pradedovima i našim dedovima da vladaju ovom zemljom srpskom, i Bog svakojako upravljaše na bolje ljudima, ne hoteći čovečje pogibli, i postavi me velikoga župana, narečenoga u svetom krštenju Stefana Nemanju | ” |
Nakon osnivačke povelje Stefana Nemanje, nastala je druga Hilandarska povelja, koju je između 1200. i 1202. godine ili nešto kasnije, između 1207. i 1208. godine istom manastiru dodelio njegov sin i naslednik, srpski veliki župan Stefan Nemanjić, potonji prvovenčani kralj.[5] Kasnije je izdato još nekoliko hilandarskih povelja, koje su tom manastiru dodeljivali potonji srpski vladari i velikaši.[6]
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Manastir Hilandar: Osnivačka povelja Stefana Nemanje
- ^ Povelja Stefana Nemanje manastiru Hilandaru
- ^ Blagojević 1998.
- ^ Marjanović-Dušanić 2000, str. 17-24.
- ^ Bubalo 2010, str. 233-241.
- ^ Bubalo 2001, str. 77-105.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- Blagojević, Miloš (1998). Srbija Nemanjića i Hilandar. Novi Sad: Društvo istoričara Južnobačkog i Sremskog okruga.
- Blagojević, Miloš (2006). Posedi manastira Hilandara na Kosovu i Metohiji (XII-XV vek): The Estates of Chilandar Monastery in Kosovo and Metohija (12th-15th centuries). Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva.
- Bubalo, Đorđe (2001). „Povelje Mare Branković i sinova joj Grgura, Đurđa i Lazara manastiru Hilandaru”. Prilozi za književnost, jezik, istoriju i folklor. 65-66 (1999-2000): 77—105.
- Bubalo, Đorđe (2010). „Kada je veliki župan Stefan Nemanjić izdao povelju manastiru Hilandaru?”. Stari srpski arhiv. 9: 233—241.
- Marjanović-Dušanić, Smilja (1997). Vladarska ideologija Nemanjića: Diplomatička studija. Beograd: Srpska književna zadruga.
- Marjanović-Dušanić, Smilja (2000). „Hilandar kao novi Sion Nemanjinog otačastva”. Osam vekova Hilandara: Istorija, duhovni život, književnost, umetnost i arhitektura. Beograd: SANU. str. 17—24.