Stara radnička kolonija

Kompleks Sokolana u Staroj radničkoj koloniji
Zgrada „Sokolana”
Opšte informacije
Mesto	Kragujevac
Opština	Grad Kragujevac
Država	Srbija
Vreme nastanka	1928.
Tip kulturnog dobra	prostorna kulturno-istorijska celina
Nadležna ustanova za zaštitu	Zavod za zaštitu spomenika kulture Kragujevac
www.kulturnonasledje.com

Stara radnička kolonija je naselje u Kragujevcu podignuto je na takozvanom Stanovljanskom polju tokom 1928. godine. Predstavlja nepokretno kulturno dobro kao prostorna kulturno-istorijska celina, odlukom Vlade Republike Srbije br. 633-9867/2013, od 22. novembra 2013. godine.^[1]

Naselje Stara radnička kolonija podignuto je od reparacije, koja je primljena od Nemačke, kao ratna odšteta, za materijalna razaranja Srbije u vreme Prvog svetskog rata 1914.1918 godine. Neposredne poslove vodili su Uprava Artiljerijskog tehničkog zavoda, Poglavarstvo grada, odnosno lokalna samouprava , Ministarstvo vojske i mornarice i Opštinski sud u Kragujevcu. Izgrađena su 384 stana - zidane zgrade i drvene kuće barake.^[2]

U zidanim zgradama stanovali su oficiri i viši službenici Vojno-tehničkog zavoda, a u barakama radnici Vojno-tehničkog zavoda i učitelji koji su radili u novoizgrađenoj osnovnoj školi u okviru naselja. Izgradnja naselja se povezuje sa ubrzanim prilivom stanovništva , ubrzanom rastu i razvoju grada koji se odvijao paralelno sa razvojem Vojno tehnčičkog zavoda i potrebom rešavanja problema stanovanja radničkih porodica.

Ovu prostornu kulturno-istorijsku celinu čine: Zgrada „Sokolana”, Dom upravnika Kolonije, Dom školskog nastojnika, Vatrogasni dom, Stambena baraka, Paviljon za promenadnu muziku i Kiosk. Spomenik Kralju Aleksandru Prvom Karađorđeviću postavljen je u savremeno doba na mestu gde se do 1938. godine nalazila njegova bista.

• Republički zavod za zaštitu spomenika kulture — Beograd
• Lista spomenika