Mandžursko osvajanje Kine

Istorija Kine
ANTIKA
Neolit c. 8500 – c. 2070 p. n. e.
Dinastija Sja c. 2070 – c. 1600 p. n. e.
Dinastija Šang c. 1600 – c. 1046 p. n. e.
Dinastija Džou c. 1046 – 256 p. n. e.
Zapadni Džou
Istočni Džou
Proleće i Jesen
Zaraćene države
CARSTVO
Dinastija Ćin 221–206 p. n. e.
Dinastija Han 206 p. n. e. – 220 n. e.
Zapadni Han
Dinastija Sin
Istočni Han
Tri kraljevstva 220–280
Vej, Šu i Vu
Dinastija Đin 265–420
Zapadni Đin
Istočni Đin	Šesnaest kraljevstava
Južne i Sjeverne dinastije 420–589
Dinastija Suej 581–618
Dinastija Tang 618–907
(Druga Džou dinastija 690–705)
Pet dinastija i deset kraljevstava 907–960	Dinastija Ljao 907–1125
Dinastija Sung 960–1279
Severni Sung		Zapadni Sja
Južni Sung	Đin
Dinastija Juan 1271–1368
Dinastija Ming 1368–1644
Dinastija Ćing 1644–1911
SAVREMENO DOBA
Republika Kina 1912–1949
Narodna Republika Kina 1949–sadašnjost	Republika Kina (Tajvan) 1949–sadašnjost
Srodni članci Kineska istoriografija Hronologija kineske istorije Dinastija u kineskoj istoriji Jezička istorija Istorija umetnosti Privredna istorija Istorija obrazovanja Istorija nauke i tehnologije Pravna istorija Medijska istorija Vojna istorija Pomorska istorija
Ova kutija: prikaži razgovor uredi

Mandžursko osvajanje Kine je bio konflikt između tada vladajuće dinastije Ming i dinastije Ćing, kao i drugih manjih grupa (dinastija Šun i dinastija Kši), koji je trajao od 1618. do 1683. godine, a završen je sa padom Minga i potpunog osvajanja Kine od strane Ćinga.

Ovaj period obeležen je velikim vojnim sukobima, ekonomskim krizama, klimatskim katastrofama i socijalnim nemirima koji su na kraju doveli do propasti dinastije Ming. Pobeda dinastije Ćing označila je početak novog političkog poretka i kulturne sinteze, budući da su Mandžurci preuzeli mnoge kineske institucije, ali i uspostavili svoj etnički identitet kao vladajuće klase.

Istovremeno, Ćing dinastija koristila je mešavinu vojne strategije, diplomatije i kulturne asimilacije kako bi potvrdila vlast nad ogromnim teritorijama. Završetak tranzicije iz jedne u drugu dinastiju 1683. godine predstavljao je početak trajne Ćing dominacije koja će oblikovati Kinu u narednim vekovima.

Prelazak iz dianstije Ming u Ćing je bio višegodišnji konflikt između:

1. Dinastije Ćing, osnovana od strane mandžurskog klana Aisin Gjoro na sjeveroistoku Kine
2. Dinastije Ming, osnovana od strane klana Džu
3. Raznih pobunjenika (vidi dinastija Šun i Kši)

Kan Kasnijeg Džina, Nurhači, je 1618. zatražio pravljennje dokumenta pod nazivom ”Sedam žalbi”, u kojem bi bile napisane sve žalbe i pritužbe koje je imao sa vladavinom Minga. Sam Nurhači, vladar Džuradža, je bio vazal Minga i koji je za seve smatrao da prestavlja carsku moć dinastije u svom regionu^[1], današnjih Ljaoning i Đilin pokrajina u Kini. Međutim, on je tu vezu prekinuo i osnovao Kasniju Džin dinastiju 1616. gde je te pre toga ujedinio sve Džurdže.

Mnoštvo pritužbi koje je Narhuči imao sa Mingom ticala su se moćnog, a i Ming sponzorisanog, Hu Lungou klana. Narhuči je od Minga zahtevao da mu plate danak u zamenu da povrati sve rečeno u ”Sedam žalbi”. Ovaj zahtev je efektivno bila objava rata, jer vladari Minga nikada ne bi platili danak bivšem vazalu. Ukratko nakon ovoga, Narhuči bi stvorio pobunu u Ljaoningu protiv Minga.

Istovremeno, dinastija je pokušavala da uguši razne seljčke pobune, koje su ugrozile samu sigurnost vladavine Minga. Kasnije je, tokom seljčkih pobuna, pao i sam Peking 24. aprila 1644. pod pobunjeničkom vojskom predvođenom Li Cinđenom, osnivačem Šuna. Ubrzo nakon toga poslednji car Minga, Ćongđen, se obesio na jedno soforsko drvo pod nazivom ”Cuihuai” izvan Zabranjenog grada. Nakon što je Li Cinđen započeo pobunu, mingski vojskovođa Vu Sanguj je promenio stranu i počeo se boriti za Ćing. Li Cinđen je potom poražen u bici kod Šangajskog prolaza od zajedničke strane Vu Sanguja i jednog mandžurskog princa Dorgona. U Peking se 6. jula onda ušle te zajednčke snage Vuja i Dorgona. Han Kinezi su tokom pobuna prepuručavali da Narhučijev naslednik, Huang Tai-đi, sebe proglasi carem. To je i učinio 1636. čime je i ustanovio novu Ćing dinastiju.

Pad dinastije Ming izazvan je kombinacijom različitih faktora. Neki istoričari i naučnici tvrde da je jedna od mogućih faktora mogla biti pojava malog ledenog doba^[2] koje je sa sobom donelo suše i glad, zajedno sa pogoršanjem odnosa između kraljevske porodice Ming i vojnog rukovodstva. Ostali faktori uključuju vojne ekspedicije, inflaciju, prirodne katastrofe i epidemije bolesti. Seljačka buna 1644. i salbi carevi dodatno su oslabili carstvo. Moć Minga je ipak opstala u južnoj Kini, ali je na kraju pala u ruke Ćingovih snaga.

Neki autori čak povezuju pad sa globalnim krizama koje utiču na druge imperije, poput Španije i Engleske. Trebalo je skoro 40 godina nakon pada Minga da se Kina ujedini pod vlašću Ćinga. Do sredine 1600-ih, jedanaest režima je tvrdilo da su autentični Ming.^[3] Dinastija Ćing je zvanično osnovana 1644., iako su borbe nastavljene sve do 1683.

Godine 1661. car Kangši se popeo na tron i pokrenuo Veliko oslobađanje 1662. da bi porazio preostale lojaliste Minga. Borio se protiv nekoliko pobuna, uključujući Pobunu triju feudalaca, predvođena Vu Sangujem u južnoj Kini. Godine 1662. Dženg Čengong je pobedio Holanđane i osnovao Kraljevinu Tungning na Tajvanu, koja je imala cilj da eventualno ujedini Kinu i vrati dinastiju Ming na vlast. Ona ipak pada pod Ćingom 1683., čime je završen poslednji značajan otpor od dinastije Ćing.

Sveukupno, pobeda Ćinga je uglavnom bila rezultat prebega vojske sa Ljaodonga na mandžursku stranu, gde je sama Ćing vojska imala malu ulogu u padu Minga.^[4][5]