AKP zemlje
Organizacija afričkih, karipskih i pacifičkih zemalja | |
---|---|
Skraćenica | AKP |
Datum osnivanja | 6. juna 1975. (potpisan sporazum u Džordžtaunu) |
Sedište | Brisel, Belgija |
Službeni jezici | engleski i francuski |
Generalni sekretar | Žorž Rebelo Pinto Čikoti Angola |
Veb-sajt | acp.int |
Afrička, karipska i pacifička grupa zemalja (AKP zemlje) je grupa država u Africi, na Karibima i na Pacifiku koja je stvorena potpisivanjem Džordžtaunskog sporazuma 1975. godine. U decembru 2019. je Savet ministara AKP zemalja odobrio reviziju Džordžtaunskog sporazuma kojom je ime organizacije promenjeno u Organizacija afričkih, karipskih i pacifičkih zemalja[1]. Glavni ciljevi ove organizacije su održivi razvoj i smanjenje siromaštva u zemljama članicama, kao i njihova veća integracija u svetsku ekonomiju. Sve države članice, osim Kube, su potpisnicie Sporazuma iz Kotonua sa Evropskom unijom.
Sporazum u Kotonuu (potpisan u Kotonuu, Benin, u junu 2000. godine) je naslednik Konvencije iz Lomea. Jedna od glavnih razlika između ova dva sporazuma je što se partnerstvo između dve organizacije sada proširuje i na nove aktere poput civilnog društva, privatnog sektora, lokalnih vlasti i sindikata. Oni će biti uključeni u konsultacije i planiranje nacionalnih razvojnih strategija, pod uslovom pristupa finansijskim resursima i uključivanja u implementaciju programa.
Mnoge male ostrvske države u razvoju su članice AKP zemalja. Četvrta konvencija iz Lomea je revidirana 1995. na Mauricijusu i prema njoj se od tada posvećuje posebna pažnja ovim zemljama.
Sedište ove organizacije se nalazi u belgijskoj prestonici Briselu, a njen trenutni generalni sekretar je Žorž Rebelo Pinto Čikoti iz Angole.
Od 15. oktobra 1981. godine ima status posmatrača u Ujedinjenim nacijama.
Države članice
[uredi | uredi izvor]Zapadnoafrička grupa (EKOVAS i Mauritanija)
[uredi | uredi izvor]- Benin
- Burkina Faso
- Zelenortska Ostrva
- Obala Slonovače
- Gambija
- Gana
- Gvineja
- Gvineja Bisao
- Liberija
- Mali
- Mauritanija
- Niger
- Nigerija
- Senegal
- Sijera Leone
- Togo
- Kamerun
- Centralnoafrička Republika
- Čad
- Demokratska Republika Kongo
- Republika Kongo
- Ekvatorijalna Gvineja
- Gabon
- Sao Tome i Prinsipe
Grupa Istočnoafričke zajednice
[uredi | uredi izvor]Istočna i južnoafrička grupa
[uredi | uredi izvor]- Komori
- Džibuti
- Eritreja
- Etiopija
- Madagaskar
- Malavi
- Mauricijus
- Sejšeli
- Somalija
- Sudan
- Zambija
- Zimbabve
- Antigva i Barbuda
- Bahame
- Barbados
- Belize
- Kuba
- Dominika
- Dominikanska Republika
- Grenada
- Gvajana
- Haiti
- Jamajka
- Sent Kits i Nevis
- Sveta Lucija
- Sent Vinsent i Grenadini
- Surinam
- Trinidad i Tobago
Sve države Karipske zajednice pregovaraju preko Karipskog foruma o Sporazumu o ekonomskom partnerstvu sa Evropskom unijom. U ovim pregovorima učestvuje i Dominikanska Republika koja nije članica Karipske zajednice.
- Fidži
- Kiribati
- Maršalska Ostrva
- Savezne Države Mikronezije
- Nauru
- Palau
- Papua Nova Gvineja
- Samoa
- Solomonova Ostrva
- Istočni Timor
- Tonga
- Tuvalu
- Vanuatu
- Kukova Ostrva (teritorija Novog Zelanda)
- Nijue (teritorija Novog Zelanda)
Sve razvijene države članice Pacifičkog ostrvskog foruma zajedno sa Istočnim Timorom pregovaraju o Pacifičkom sporazumu o ekonomskom partnerstvu sa Evropskom unijom.
U ovom regionu se nalaze prekomorske teritorije Evropske unije, Grenland i Sen Pjer i Mikelon, koje nisu članice AKP zemalja.
U ovom regionu se nalaze britanske prekomorske teritorije, Sveta Jelena i Folklandska Ostrva, koje nisu članice AKP zemalja, ali Sveta Jelena ima veoma razvijene odnose sa Grupom Južnoafričke razvojne zajednice AKP zemalja.
Nenaseljene teritorije
[uredi | uredi izvor]Nenaseljene britansko-evropske prekomorske teritorije ne učestvuju u regionalnim inicijativama. To su:
- Britanska teritorija Indijskog okeana (teritorija Velike Britanije i Severne Irske), nalazi se u Indijskom okeanu
- Francuske južne i antarktičke zemlje (teritorija Francuske), nalazi se u Indijskom okeanu
- Južna Džordžija i Južna Sendvička ostrva (teritorija Velike Britanije i Severne Irske), nalazi se u Južnom Antlatiku;
- Britanska Antarktička Teritorija (teritorija Velike Britanije i Severne Irske), nalazi se blizu Južnog Atlantika
Posebne oznake
[uredi | uredi izvor]Sporazum iz Kotonua prepoznaje specifične izazove sa kojima su suočene manje razvijene zemlje, zemlje koje su kontinentalne i ostrvske u svom ekonomskom razvoju. Stoga je tim zemljama odobren povoljniji tretman od ostalih zemalja članica AKP-a. Tekst Sporazuma iz Kotonua ažuriran je 2005. i 2010. godine, ali liste se nisu promenile, uprkos činjenici da se stvarna lista najsiromašnijih nivoa stanovništva menja, kako je definisano od strane Ujedinjenih nacija: Zelenortska Republika je stekla status najmanje razvijene zemlje u decembru 2007, dok je Senegal taj status stekao 2001. godine, a Istočni Timor 2003. godine. Sledeće liste ne bi trebalo u potpunosti da se smatraju stvarnim spiskovima namanjih država AKP-a i ostrva (nekoliko ostrva nije navedeno).
Aneks VI Sporazuma iz Kotonua sadrži sledeće spiskove:
Najmanje razvijene države AKP-a
[uredi | uredi izvor]- Angola
- Benin
- Burkina Faso
- Burundi
- Zelenortska Ostrva
- Centralnoafrička Republika
- Čad
- Komori
- Demokratska Republika Kongo
- Džibuti
- Ekvatorijalna Gvineja
- Eritreja
- Etiopija
- Gambija
- Gvineja
- Gvineja Bisao
- Haiti
- Kiribati
- Lesoto
- Liberija
- Madagaskar
- Malavi
- Mali
- Mauritanija
- Mozambik
- Niger
- Ruanda
- Samoa
- Sao Tome i Prinsipe
- Sijera Leone
- Solomonova Ostrva
- Somalija
- Sudan
- Tanzanija
- Tuvalu
- Togo
- Uganda
- Vanuatu
- Zambija
Najmanje razvijene prekookeanske evropske teritorije su: Angvila, Majot, Montserat, Sveta Jelena, Ostrva Terks i Kejkos, Valis i Futuna i Sen Pjer i Mikelon.
- Bocvana
- Burkina Faso
- Burundi
- Centralnoafrička Republika
- Čad
- Etiopija
- Lesoto
- Malavi
- Mali
- Niger
- Ruanda
- Esvatini
- Uganda
- Zambija
- Zimbabve
- Antigva i Barbuda
- Bahame
- Barbados
- Zelenortska Ostrva
- Komori
- Kuba
- Dominika
- Dominikanska Republika
- Fidži
- Grenada
- Haiti
- Jamajka
- Kiribati
- Madagaskar
- Mauricijus
- Nauru
- Papua Nova Gvineja
- Sent Kits i Nevis
- Sveta Lucija
- Sent Vinsent i Grenadini
- Samoa
- Sao Tome i Prinsipe
- Sejšeli
- Solomonova Ostrva
- Tonga
- Trinidad i Tobago
- Tuvalu
- Vanuatu
Reference
[uredi | uredi izvor]- http://dx.doi.org/10.18697/ajfand.84.blfb1017
- http://ec.europa.eu/trade/issues/bilateral/regions/acp/regneg_en.htm
- http://ec.europa.eu/development/geographical/regionscountries/regionscountriesocts_en.cfm
- http://ec.europa.eu/development/geographical/regionscountries/countries/country_profile.cfm?cid=sh&type=short&lng=en
- ^ Agesa, Beverly; Onyango, CM; Kathumo, VM; Onwonga, RN; Karuku, GN (2019-02-01). „Climate Change Effects on Crop Production in Kenya: Farmer Perceptions and Adaptation Strategies”. African Journal of Food, Agriculture, Nutrition and Development. 19 (01): 14010—14042. ISSN 1684-5374. doi:10.18697/ajfand.84.blfb1017.
- ^ „Countries and regions - Trade - European Commission”. ec.europa.eu. Pristupljeno 2020-04-30.