Režiser

Režiser (redatelj, reditelj), za ženu režiserka^[1] (rediteljka, rediteljica, redateljica, redateljka), umetničko je, autorsko zanimanje u oblastima izvođačke umetnosti, filma, teatra, radija i televizije. Režiser je osoba koja na autorski način vodi, usmerava, koordinira i kontroliše procese nazvane pretprodukcija (pripreme), produkcija (realizacija, izvođenje) i postprodukcija (sklapanje, uređivanje, montaža) audiovizuelnog ili scenskog dela. Posao koji režiser obavlja naziva se režija.

Režiser koordinira rad na pripremi umetničkog dela za javno prikazivanje ili izvođenje te glumcima daje uputstva o željenom načinu glume u pojedinim scenama, kao i ostalim autorima ili šefovima sektora o npr. načinu osvetljavanja i snimanja, stilu i vrsti muzike i uopšte audiovizuelnom karakteru koji želi postići...

Režiser takođe može učestvovati, i najčešće učestvuje, u procesima biranja glumaca za uloge (casting), uređivanju ili zameni pojedinih delova scenarija te u uređivanju - montaži radiofonskog, televizijskog dela ili filma za njegovu konačnu verziju.

Različiti režiseri, u skladu sa svojim karakterom, autorskim stilom i dogovorom s producentom, učestvuju potpuno, delimično ili ne učustvuju u potpunosti u određenim aspektima stvaranja dela. U većim filmskim produkcijama dešava se da režiser manje važne scene prepušta pomoćnoj ekipi i drugom režiseru.

• Filmski režiser je osoba koja vodi proces snimanja filma (odn. režiju filma), koordinira rad na filmu te glumcima daje upute o željenom načinu glume u pojedinim scenama.

• Teatarski režiser je osoba koja idejno i organizacijski postavlja teatarski komad na scenu. Takođe učestvuje u osmišljavanju scenskog aranžmana predstava te je odgovoran za sve aspekte scenskog čina i rad s glumcima.

• Radijski režiser se naziva radiofonski režiser. Zajedno s glumcima, muzičkim saradnicima, stručnjacima za zvučne efekte i ton-majstorima stvara "zvučnu sliku" radio-drame.

• U slučaju da se radi o živom televizijskom programu, za režisera se koristi i termin realizator. Taj termin označava i manji autorski uticaj režisera na delo. Režiser kao realizator manje autorski kreira, a više beleži šta se dešava.

Režiser na Wikimedijinoj ostavi