Kraljevina Francuska
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg){kind=small}
.svg)
Kraljevstvo Francuska (fr. Royaume de France) je bila monarhija u zapadnoj Evropi tokom srednjeg i novog veka, prethodnik današnje Francuske Republike. Bila je jedna od najmoćnijih država u Evropi, velika sila od poznog srednjeg veka i Stogodišnjeg rata. Takođe je bila rana kolonijalna sila, sa značajnim posedima u Severnoj Americi.
Francuska je nastala od Zapadne Franačke, zapadnog dela Karolinškog carstva nastalog podelom po Verdenskom sporazumu (843). Ogranak karolinške dinastije je nastavio da vlada sve do 987. godine, kada je Igo Kape izabran za kralja i uspostavio dinastiju Kapeta. Teritorija je ostala poznata pod imenom Franačka (Francia), anjen vladar kao kralj Franaka (rex Francorum) sve do razvijenog srednjeg veka. Prvi kralj koji je sebe nazivao kraljem Francuske (roi de France) bio je Filip II Avgust 1190. Francuskom su nastavili da vladaju Kapeti i njihove bočne linije Valoe i Burboni sve do monarhija nije bila zbačena 1792. tokom Francuske revolucije.
Francuska je u srednjem veku bila decentralizovana, feudalna država. U Bretanji i Kataloniji (danas deo Španije) autoritet francuskog kralja se jedva osećao. Lorena i Provansa bile su deo Svetog rimskog carstva i ne još deo Francuske. Na početku su kraljeve Zapadne Franačke birali svetovni i crkveni velikodostojnici, ali su redovna krunisanja najstarijeg sina vladajućeg kralja za života njegovog oca uspostavili princip muške primogeniture, koji je kodifikovana Salijskim zakonikom. Tokom poznog srednjeg veka, kraljevi Engleske su isticali zahteve za francuskim prestolom, što je dovelo do niza sukoba poznatih kao Stoodišnji rat (1337-1453 ). Nakon toga Francuska je nastojala da proširi svoj uticaj u Italiji, ali je poražena od Španije u potonjim Italijanskim ratovima (1494-1559).
Francuska je početkom novog veka bila sve više centralizovana, francuski jezik je počeo da potiskuje iz službene upotrebe druge jezike, a monarh je proširio svoju apsolutnu vlast, iako u administrativnom sistemu (stari režim) usloženim istorijskim i regionalnim nejednakostima u oporezivanju, zakonodavnoj, sudskoj i crkvenoj podeli i lokalnim prerogativima. Francuska je postala verski podeljena između katoličke većine i Hugenota, protestantske manjine. Nakon niza građanskih ratova (1562-1598), Nantskim ediktom je hugenotima zagarantovana tolerancija. Francuska je istakla zahteve za velikim oblastima Severne Amerike, zajednički poznate kao Nova Francuska. Ratovi sa Velikom Britanijom su doveli do gubitka većine ovih teritorija 1763. Francuski intervencija u Američkom ratu za nezavisnost je osigurala nezavisnost novih Sjedinjenih Američkih Država.
Kraljevina Francuska je usvojila pisani ustav 1791, ali je godinu dana kasnije ukinuta i zamenjena Prvom francuskom republikom. Kraljevinu su 1814. obnovile druge velike sile obnovile 1814. i trajala je - osim sto dana 1815. - do Francuske revolucije 1848.
