Hajrudin Barbarosa
| Hajrudin Barbarosa | ||
|---|---|---|
| Lični podaci | ||
| Datum rođenja | oko 1478. | |
| Mesto rođenja | Lezbos (Osmansko Carstvo) | |
| Datum smrti | 1546. | |
| Mesto smrti | Istanbul (Osmansko Carstvo) | |
| Vojska | osmanska mornarica | |
| Najviši čin | admiral (kapudan paša) | |
| Bitke i ratovi | bitka kod Preveze | |
Hajrudin Barbarosa (rođen kao Hızır, nadimak Barbarosa tj. tal. Crvenobradi su mu dodali Evropljani zbog njegove crvene brade; oko 1478. – Istanbul 1546), isprva je bio Berberski pirat, a kasnije admiral osmanske flote čijom su zaslugom Alžir i Tunis postali djelovi Osmanskog carstva.[1] Čak tri vijeka nakon njegove smrti, njegovi piratski nasljednici pustošili su mediteranske obalne gradove i sela.[1]
Hajrudin je bio jedan od četvero sinova Turčina sa otoka Lezbosa. Španjolski i Portugalski napadi na Sjevernu Afriku između 1505. i 1511. izazvali su veliki revolt i mržnju kod Hajrudina i njegova brata Oruça, i potaknuli ih da se bave piratsvom duž sjevernoafričke obale.[1] Oni su se uz to nastojali uz pomoć muslimanskih izbjeglica iz Španjolske izboriti za neku afričku domenu i počeli ostvarivati svoj naum. Kad su Španjolci ubili njegova brata Oruça 1518., kom je Hajrudin, bio pomoćnik, shvatio je da će bez pomoći sa strane u sukobu sa Španjolskom izgubiti domenu. Zbog tog ju je ponudio osmanskom sultanu, koji mu je zauzvrat dao titulu beglerbega i poslao vojna pojačanja 1518. Uz njihovu pomoć Hajrudin je 1529. uspio zauzeti čitav Alžir i pretvoriti u veliku bazu mediteranskog piratstva.[1]
Zbog tih zasluga je 1533. postavljen za kapudan pašu (glavnog admirala) osmanske mornarice, sa kojom je sljedeće godine zauzeo čitav Tunis. Pa je i Tunis postao piratska baza usmjeren protiv Apeninskog poluotoka.[1]
Car Svetog Rimskog Carstva Karlo V pokrenuo je pravi križarski rat 1535. i uspio zauzeti gradove Tunis i Goulett, ali je njegova pobjeda bila kratka vijeka budući da je Hajrudin Barbarosa 1538. uspio pobijediti združenu flotu mletačko-habsburšku flotu u bitka kod Preveze i time Osmanlijama osigurati kontrolu nad cijelim istočnim Mediteranom sve do poraza u bitci kod Lepanta 1571. godine
Hajrudin Barbarosa je sve do svoje smrti, ostao visoko cijenjena ličnost na Visokoj Porti u Carigradu.[1]
- Barbarossa (en)
