Giudicato Cagliari
| |||||||||||||||||||||||
Giudicato Cagliari (talijanski: Giudicato di Cagliari, sardinski: Rennu de Calari) je bio jedan od četiri velika srednjovjekovna guidicata Sardinije (nešto poput evropskih kneževina ili kraljevina), koji je egzistirao od početka 11. do kraja 13. vijeka.[1] Giudicato Cagliari prostirao se po jugoistoku Sardinije, preko doline Campidano, a njegova prijestolnica bio je Cagliari.
Giudicato Cagliari iznikao je iz bizantske administrativne jedinice, koja se osamostala nakon što su muslimani osvojili Siciliju 827. i tako onemogućili komunikaciju između Sardinije i Bizanta. Od sredine 9. do početka 11. vijeka, malo se zna o Cagliariju, ali se oko 1020. pojavljuje ime vladara (giudice) Torcotoria.[2] Nakon njega pojavljuje se lokalna dinastija Lacon-Gunale, a prvi vladar iz te kuće bio je Mariano-Salusio (vladao prije 1058). Njega je naslijedio Orzocco-Torcotorio I (vladao od 1058. do 1089). Kasnije su se izmjenivali članovi dinastija Salusio i Torcotorio, sve dok su imali muških potomaka.[2] Gotovo svo vrijeme bili su u sukobima sa susjednim guidicatima Logudoro, Arborea i Gallura.
Od sredine 12. vijeka u sardinijske poslove počela se miješati sve više Republika Pisa. Posljednji muški giudice Guglielmo I iz dinastije Salusio, nije imao muških potomaka već kćer Benedettu, koja ga je naslijedila kad je 1214. umro. Ona se udala za Lamberta Viscontija, vladara Giudicata Gallura koji je bio porijeklom iz Pise i njihov saveznik. Visconti je stoga vladao nad oba guidicata sve do svoje smrti 1225. godine. Nakon tog je Republika Pisa pojačala pritisak, uklonila sve pretendente na vlast i 1258. anektirala Giudicato Cagliari.
- ↑ „Giudicato” (talijanski). Treccani. Pristupljeno 2. 6. 2013.
- ↑ 2,0 2,1 „I giudicati come regni” (talijanski). Regione Autonoma della Sardegna. Arhivirano iz originala na datum 2013-10-10. Pristupljeno 2. 6. 2013.
- I giudicati come regni na portalu Sardegna cultura Arhivirano 2013-10-10 na Wayback Machine-u (it)