Dr. Mabuse

Dr. Mabuse je fiktivni lik genijalnog kriminalca koji zahvaljujući vještini prerušavanja, ali hipnozi i drugim tehnikama kontrole uma posjeduje tajnu armiju kriminalaca sa kojima izvodi složene i spektakularne zločine kao što su prevare, pljačke i ubistva. Stvorio ga je godine 1921. luksemburško-njemački pisac Norbert Jacques kao glavni lik svog romana Dr. Mabuse, Der Spieler (Dr. Mabuse, Kockar). Kao uzor su mu poslužili slični likovi iz tzv. petparačke književnosti kao što su Fantomas, Fu Manchu i Svengali, ali i karizmatski političari tadašnje Weimarske Njemačke. Dr. Mabuse je sljedeće godine postao protagonist znamenitog nijemog filma Dr. Mabuse, Der Spieler, koji je donio slavu režiseru Fritzu Langu. Godine 1933. je Lang režirao zvučni nastavak pod naslovom Das Testament des Dr. Mabuse. Godine 1960. je snimio novi nastavak, pod naslovom Der 1000 Augen des Dr. Mabuse u kome je naslovni lik tumačio Wolfgang Preiss; na temelju njegovog uspjeha je tokom sljedećih nekoliko godina snimljeno još pet filmova.

Dr. Mabuse se kasnije kao lik pojavio u još nekolliko nevezanih filmova. Posljednji od njih je bio Dr. M u režiji Claudea Chabrola iz 1990. godine.

Godine 1984. je njemačka pop grupa Propaganda svoj debitantski singl nazvala Dr. Mabuse.

• Kalat, David (2001) The Strange Case of Dr. Mabuse: A Study of the Twelve Movies and Five Novels. Jefferson, North Carolina: McFarland. ISBN 0786423374.
• Haase, Holger: The Many Masks of Dr. Mabuse: Mabuse in the 1960s. (Kindle 2020)