Banović Strahinja
Za film, vidite članak Banović Strahinja (film).Banović Strahinja (Strahinja Banović, Strahinjić Ban) je jedna od najpoznatijih narodnih epskih pesama koja govori o Banović Strahinji, srpskom vlastelinu i vitezu, kome je Turčin Vlah Alija oteo ženu. U njoj je obrađena poznata epska tema o ugrabljenoj ženi.
Osnovni motiv pesme zasnovan je na kontrastu između tradicionalnog i ljudskog.
Šure moje, devet Jugovića!
Šta se, braćo, danas obrukaste?
Na koga ste nože potrgnuli?
Kad ste, braćo, vi taki junaci,
Kamo noži, kamo vaše sablje,
Te ne biste sa mnom na Kosovu.
Da činite s Turcima junaštvo,
Desiti se mene u nevolji?
Lik Banović Strahinje je umetnički uspešan (usamljeni junak, sam jezdi kroz Goleš planinu u pratnji vernog psa Karamana), a suprostavljen je nejunačkim postupcima Jugovića. Banović Strahinja se uvek tumači kao junak velikog čojstva.
Istorijski je nepoznata ličnost, a po nekim tumačenjima je narodna poezija u njegovom liku sačuvala sećanje na zetskog feudalca Đurđa Stratimirovića Balšića (1386-1404).
Podvig Banović Strahinje predmet je više dramskih dela srpske književnosti (npr. Borislav Mihajlović Mihiz)
Po motivima pesme Banović Strahinja 1981. godine Avala film iz Beograda i Jadran film iz Zagreba u saradnji sa nemačkim kompanijama snimile su istoimeni film.