Čenej
- Za ostale upotrebe, v. Čenej (razvrstavanje).
Čenej | |
---|---|
Osnovni podaci | |
Država | Srbija |
Pokrajina | Vojvodina |
Upravni okrug | Južnobački |
Grad | Novi Sad |
Gradska opština | Novi Sad |
Stanovništvo | |
Stanovništvo (2022) | ▲ 2125 |
Gustina stanovništva | 24 st./km² |
Geografija | |
Koordinate | 45°22′01″N 19°47′31″E / 45.366833°N 19.792°E |
Nadmorska visina | 85 m |
Površina | 89,8 km² |
Ostali podaci | |
Poštanski kod | 21233 |
Pozivni broj | 021 |
Registarska oznaka | NS |
Koordinate: 45° 22′ 01" SGŠ, 19° 47′ 31" IGD
Čenej je naselje u Srbiji u opštini Novi Sad u Južnobačkom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 2125 stanovnika.
Stanovništvo Čeneja pretežno žive na salašima. Pored naselja nalazi se i aerodrom „Čenej“ sa zemljanom pistom koji se uglavnom koristi u poljoprivredne svrhe.
U Čeneju se nalaze:
- Dud Čenejac, koji se nalazi u dvorištu salaša Živke i Mladenka Kuzmanovića, sa stablom prečnika 1,30 metar, starosti između 180 i 200 godina. To je najstarije drvo Duda u Srbiji, zaštićeno prirodno dobro i model za tipični čenejski suvenir: rakiju dudovaču.[1]
- Crkva Sv. Duha, za koju ne postoje pouzdani podaci o godini izgradnje, ali prema nekim pisanim dokumentima postoji još od pre 1835. godine. Neke od ikona koje se i danas mogu videti u crkvi oslikao je Jovan Klajić. Poznata je i po tome što je oko nje sniman deo filma Pop Ćira i pop Spira[1]
- Spomenik Novosadskom partizanskom odredu je podignut u čast oslobođenja od fašizma[1]
- Spomenik palim borcima u Drugom svetskom ratu, koji se nalazi u samom centru naselja[1]
Salaši su jedinstveni objekati u obliku rančeva. Nastajali su tako što je njihova prvobitna namena bila privremeni smeštaj porodica, koje su boravile na ovim prostorima, a zatim su to postali domovi, uz koje su išli i prateći objekti, građeni na sredini poseda. Neki od salaša koriste se i kao smeštajni objekti namenjeni za turizam, kao npr.[2]:
- Salaš 137
- Naš salaš
- Brkin salaš
- Salaš 159
- Salaš Volić
u kojima se većinom nalaze restorani sa tipičnim specijalitetima iz tog kraja.
Predjelo: sirevi, suvomesnatih proizvodi (kobasice, kulen, domaća džigernjača, krvavica, švargla, dimnjena šunka, domaća slanina), čvarci, pihtije, jaja i testa.[3]
Pre svakog glavnog jela se služe[3]:
- supe: morčija, pileća, juneća, pačja, guščija, od fazana, petla, pa čak i goluba. U supu se stavljaju domaći rezanci, knedle, flekice za supu, derviš ili tarana.
- čorbe: paradajz čorba, bela čorba, čorba od fazana, kisela čorba od zeca
Glavno jelo se pravi od pečene, pohovane ili dinstane svinjetine, živinskog mesa, junetine, jagnjetine ili ovčetine, uz koje mogu ići prilozi: grašak, boranija, spanać, kelj, tikvice, đuveč i krompir u različitim oblicima.[3]
Tipična jel su: gulaš, paprikaš, pasulj, punjene paprike, sarma, pilav, musaka, bećar paprikaš, a posebni specijaliteti su: sarma od listova vinove loze i pijani šaran.[3]
Za dezert se najčešće prave rezne štrudle, gibanice, krofne, rezanci s makom, gomboce, koh, lenje pite, rigojanči, žerbo kocke, vanilice, krempite, princes krofne, oblatne i drugo.[3]
Aerodrom „Čenej“ je građen od 1952. i pušten u rad 1953. godine, za potrebe novoformiranog Vazduhoplovnog centra Vojvodine u uslovima Rezolucije Informbiroa i sveobuhvatne blokade Jugoslavije. Lokaciju za aerodrom pronašao je Sredoje Pajić, tadašnji komandant Vazduhoplovnog centra, koji je vodio sve pripreme i izgradnju aerodroma, po projektu arhitekta Vase Pejića.[4]
Nalazi se na 16-tom kilometru od Novog Sada, sa desne strane (starog) puta M-5, Novi Sad-Subotica. Pravougaonog oblika dimenzija 1.500m H 300m, a poletno-sletna staze 1.500m H 100m. Danas je pre svega namenjen sportskoj i poljoprivrednoj avijaciji i na njemu se održavaju i razna takmičenja. U okviru aerodroma deluje Aero klub „Novi Sad“, najstariji i jedan od najuspešnijih aeroklubova, osnovan 1923. godine.[4]
Prema popisu iz 2002. bilo je 2115 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 1577 stanovnika). U naselju Čenej živi 1690 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 39,6 godina (38,0 kod muškaraca i 41,1 kod žena). U naselju ima 683 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,09.
Ovo naselje je uglavnom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).
|
|
Etnički sastav prema popisu iz 2002. | ||||
---|---|---|---|---|
Srbi | 1794 | 84.82% | ||
Jugosloveni | 59 | 2.78% | ||
Slovaci | 37 | 1.74% | ||
Mađari | 33 | 1.56% | ||
Hrvati | 21 | 0.99% | ||
Crnogorci | 9 | 0.42% | ||
Slovenci | 5 | 0.23% | ||
Goranci | 5 | 0.23% | ||
Rumuni | 4 | 0.18% | ||
Bugari | 4 | 0.18% | ||
Albanci | 3 | 0.14% | ||
Rusini | 2 | 0.09% | ||
Romi | 2 | 0.09% | ||
Nemci | 2 | 0.09% | ||
Ukrajinci | 1 | 0.04% | ||
Rusi | 1 | 0.04% | ||
Makedonci | 1 | 0.04% | ||
Bunjevci | 1 | 0.04% | ||
nepoznato | 117 | 5.53% |
m | ž | |||
? | 5 | 5 | ||
80+ | 10 | 35 | ||
75-79 | 18 | 41 | ||
70-74 | 46 | 48 | ||
65-69 | 49 | 75 | ||
60-64 | 59 | 61 | ||
55-59 | 43 | 48 | ||
50-54 | 80 | 75 | ||
45-49 | 121 | 94 | ||
40-44 | 75 | 81 | ||
35-39 | 63 | 78 | ||
30-34 | 63 | 69 | ||
25-29 | 78 | 56 | ||
20-24 | 71 | 76 | ||
15-19 | 80 | 83 | ||
10-14 | 56 | 65 | ||
5-9 | 56 | 62 | ||
0-4 | 58 | 32 | ||
prosek | 38.0 | 41.1 |
|
|
|
|
Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija | Proizvodnja i snabdevanje... | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Muški | 487 | 147 | - | 2 | 135 | 10 | 23 | 47 | 5 | 32 |
Ženski | 340 | 92 | - | 1 | 71 | 2 | 3 | 48 | 9 | 6 |
Oba | 827 | 239 | - | 3 | 206 | 12 | 26 | 95 | 14 | 38 |
Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
Muški | 1 | 32 | 17 | 12 | 8 | 9 | 3 | - | 4 | |
Ženski | 5 | 25 | 8 | 19 | 37 | 10 | - | - | 4 | |
Oba | 6 | 57 | 25 | 31 | 45 | 19 | 3 | - | 8 |
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Čenej: znamenitosti Arhivirano 2016-08-14 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 16. 12. 2012.
- ↑ Čenej: Salaši Arhivirano 2014-06-03 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 16. 12. 2012.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Čenej: Gastronomija naselja Arhivirano 2014-02-01 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 16. 12. 2012.
- ↑ 4,0 4,1 Čenej: Aerodrom Arhivirano 2012-10-26 na Wayback Machine-u, Pristupljeno 16. 12. 2012.
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7