Prijeđi na sadržaj

Čekmin

Izvor: Wikipedija
Čekmin


Panorama Čekmina

Osnovni podaci
Država  Srbija
Upravni okrug Jablanički
Grad Leskovac
Stanovništvo
Stanovništvo (2022) 915
Geografija
Koordinate 43°06′16″N 21°53′35″E / 43.1045°N 21.893°E / 43.1045; 21.893
Nadmorska visina 212 m
Čekmin na mapi Srbije
Čekmin
Čekmin
Čekmin (Srbije)
Ostali podaci
Pozivni broj 016
Registarska oznaka LE


Koordinate: 43° 06′ 16" SGŠ, 21° 53′ 35" IGD

Čekmin je naseljeno mesto grada Leskovca u Jablaničkom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 915 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 1057 stanovnika). Selo Čekmin nalazi se na istočnoj izbočini pobrđa Dobre Glave i zapadnoj ivici Leskovačkog polja. Kroz selo protiče potok koji meštani nazivaju Čekminskom rekom, a koji je leva pritoka Južne Morave. Selo je saobraćajnicama dobro povezano sa regionalnim putem Niš-Leskovac. Od Leskovca je udaljeno 16 kilometara. Najznačajnija delatnost stanovništva je poljoprivreda, pre svega proizvodnja krompira i paprike ali i ostalih povrtarskih kultura, kao i voćarstvo i vinogradarstvo. Selo ima organizovan sistem za snabdevanje vodom, dok je najveći broj ulica asfaltiran. Do pre petnaestak godina u Čekminu je postojalo kupalište, poznatije kao "Jaz“. Inače, atar sela Čekmin pored obradive zemlje raspolaže i velikom površinom pod šumama. U blizini sela postoji veliki broj izvora pijaće vode. U Čekminu se vrši i iskop zemlje za potrebe proizvodnje građevinskog materijala. Seoska slava, koja se u ovom delu zemlje naziva "litije", je Beli petak, hrišćanski praznik koji menja datum i pada u prvi petak nakon Trojica.

Demografija

[uredi | uredi kod]

U naselju Čekmin živi 728 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 42,2 godina (40,8 kod muškaraca i 43,5 kod žena). U naselju ima 275 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,33. Poslednjih decenija u Čekminu je zabeležen značajan trend iseljavanja u inostranstvo, Leskovac, Beograd i druge gradove u Srbiji, koji ipak nije masovan kao u nekim drugim mestima u ovom delu leskovačkog kraja.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
Demografija
Godina Stanovnika
1948. 1171 [1]
1953. 1189
1961. 1229
1971. 1207
1981. 1169
1991. 1057 1020
2002. 982 915
Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi
  
913 99.78%
Rusi
  
1 0.10%
nepoznato
  
1 0.10%

Istorija

[uredi | uredi kod]

Čekmin je jedno od najstarijih naseljenih mesta leskovačkog kraja, o čemu svedoče ostaci nekadašnjih naseobina na više lokaliteta u neposrednoj blizini današnjeg sela, kao i nazivi samih tih lokaliteta. Na lokalitetima "Kućište" i "Selište" pronađeni su tragovi koji potiču iz perioda neolita, odnosno mlađeg kamenog doba. Prvi pisani trag sela Čekmin se ipak može naći tek u turskim popisnim knjigama iz 15. veka. Postoji više mišljenja o nastanku naziva sela. Jedno od njih vezuje se za legendu o tome da su na mestu današnjeg sela nekada postavljana lovačka čekala, radi lova na sitnu i krupnu divljač, tako da je naziv mesta u stvari kovanica skraćenica "ček" i "min", od reči čekati i minuti. Od starijih meštana može se čuti i legenda o tome da je na mestu današnjeg sela nekada postojao "Čekmin grad", o čemu doduše nema nikakvih materijalnih tragova. U selu Čekmin je nekada postojala crkva posvećena Svetom Iliji, porušena za vreme Turaka. Inače, selo je oslobođeno od Turaka 21.12.1877. godine. Meštani Čekmina su bili učesnici i Balkanskih ratova, Prvog i Drugog svetskog rata. Čekmin je u Prvom svetskom ratu oslobođen 07.10.1918. godine, a u Drugom svetskom ratu 12.10.1944. godine. Veliki broj stanovnika učestvovao je i u ratovima u poslednjoj deceniji 20. veka. Zanimljivo je da je u ataru sela Čekmin zbog lova boravio i kralj Milan Obrenović. Čekmin pominje i Đuro Daničić u svom delu "Srpski akcenti", u raspravi o načinu akcentovanja imena sela.

Obrazovanje, sport i kultura

[uredi | uredi kod]

U čekminu radi četvororazredna osnovna škola, koja funkcioniše kao izdvojeno odeljenje Osnovne škole "Vuk Karadžić" iz Pečenjevca. Inače, prva škola u selu Čekmin počela je sa radom na dan Svetog Save, 27.01.1935. godine. Škola je u početku radila kao izdvojeno odeljenje osnovne škole u Pečenjevcu, ali je odlukom Ministarstva prosvete Kraljevine Jugoslavije 1940. godine, zbog velikog broja učenika, prerasla u samostalnu državnu školu, pod nazivom "Petar Kočić“. Zgrada prve škole veoma je oštećena 1944. godine od strane nemačkih vojnika, zbog čega se posle rata pristupilo izgradnji nove školske zgrade. Nova škola je sagrađena 1948. godine i korišćena je do 1992. godine. Od 1992. godine u upotrebi je savremena školska zgrada, koja raspolaže terenom za košarku i mali fudbal.

U Čekminu postoji istoimeni fudbalski klub, FK Čekmin, koji se u sezoni 2012/2013. takmiči u Jablaničkoj okružnoj ligi. Fudbalski klub je osnovan 1947. godine pod nazivom FK Proleter, da bi od 1965. do 1998. godine nosio naziv FK Pobeda. U selu je 1965. godine osnovano i Kulturno umetničko društvo "Čekmin" koje je tokom rada zabeležilo zavidne uspehe. Čekminski atar je poznat kao kvalitetno lovište, kojim gazduje Lovačko udruženje Dobra Glava sa sedištem u Pečenjevcu, zbog čega se značajan broj meštana iz hobija bavi lovom.


Reference

[uredi | uredi kod]
  1. Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
  2. Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]