Dada Thereza
Agnesa (Antigona) Gongea Boiagi icã Dada Thereza (Scopia, 26 di Avgustu, 1910 – 5 di Yizmãciunj, 1997, Calcutta) ira arbinesã sorã di njiluiame, unã aradã catholicã tsi nãsã singurã u-formã. Tu Xumedrulu 2003, Pãpãlu Ioannis Pavlu Dhefterlu le-proclãmã ti Macariosã, shi tora nãsã easte cunuscutã ca Macariosa icã Beatificatã Dada Thereza di Catholitslji tu lumea tutã.
Bana tu Scopia
[alâxire | modificare sursă]Dada Thereza easte faptã pi dzua di 26 Avgustu 1910 tu Mãhãlãlu armãnescu tu Scopia (atumtse tu Imperia Otomana) sum numã Agnesa Gongea (di Antigona) Boiagi. Ira criscutã tu unã familia avutã arbinesã catholicã (dupu vãrã si-spunã cã sade dada a Gongealjei ira catholica arbinesã, shi dupu moarte-a tatãljei nãsã ãlj-turnã fumeljlji a ljei tu piste catholicã). Familia al Nicola Boiagi (tatãlu al Dada Thereza) ira ghine cunuscutã familia armãneascã cu zãrtsinã di metropola armãneascã Moscopole, s-minduiashce cã orighina a tatãlui poate s-hibã sh-di arbinesã di Prizren, Cosova. Sã-shcie cã tatãlu al Dada Therezã ira aproape cu familia apothecarã armãneascã Shcodreanu, cu zãrtsinã di Shcodra (Scutari), azã tu Arbinishia. Cama nalile documente cai le-are D-l Stoian Trencevski, spun cã Nicola Boiagi ira reprezentantu-a comunitatiljei armãneascã tu Adunare-a Cãsãbãlui Scopia. Dada Therezã ira criscutã tu unã atmosferã multu relighiozã. Pi ilichie di nao anj, tatã-a ljei muri. Nica pi ilichia di 12 di anj, dupu biografia scriatã di Joan Graff Clucas, tu anjlji di tinireatsa, Agnesa avea mare interes ti bana a misionarlor shi lucurlu a lor tu Bengal shi adrã detsizia s-bãneadzã cã cãlughiarã (arãdãntsiosã). Detsizie atsea dit sone u adrã pi 15 di Avgustu, anlu 1928 cãndu s-plãcãrse tu hramlu a Viryirãljei Lae di Letnica (azã tu Cosova) iu s-duse multu ta s-facã hãgilãche.
Pi ilichie di 18 di anj, s-duse la Sorlji di Loreto ca misionarã. Vãrãoarã nu-lj vidzu dada a ljei shi sorã a ljei.
Agnes protã s-duse tu Opãtie Loreto tu Rathfarnham, Irlanda ta sã-nveatsã Anglica, limba tsi Sorlji di Loreto lji-nvitsarã fumeljlji tsi s-dusea tu sculiile tu India.
Fãntãnj di Nuntru
[alâxire | modificare sursă]Fãntãnj di Nafoarã
[alâxire | modificare sursă]- Ti Dada Thereza iu sã-spune cã easte Armãnã (nu lucreadzã)
- Statia a D-lui Auriel Plasari pi limba arbinishascã
1976: B.Williams, Corrigan | 1977: AI | 1978: Sadat, Beghin | 1979: Dada Thereza | 1980: Esquivel | 1981: UNHRC | 1982: Myrdal, García Robles | 1983: Wałęsa | 1984: Tutu | 1985: IPPNW | 1986: Wiesel | 1987: Arias | 1988: Fortsile-a Natsiilor Unite ti Tsãneare-a Irinjiljei | 1989: Dalai Lama | 1990: Gorbaciov | 1991: Suu Kyi | 1992: Menchú | 1993: Mandela, de Klerk | 1994: Arafat, Peres, Rabin | 1995: Conferentsia Pugwash, Rotblat | 1996: Belo, Ramos Horta | 1997: ICBL, J.Williams | 1998: Hume, Trimble | 1999: MSF | 2000: Kim DJ Lista completã:
Laureats 1901–1925 | Laureats 1926–1950 | Laureats 1951–1975 | Laureats 1976–2000 |Laureats (2001-) |