کلپنا چاولا
کلپنا چاولہ | |
جمیا: | 17 مارچ 1962 کرنال ہریانہ ہندستان |
مرن دن : | 1 فروری 2003 ٹیکساس دے اتے |
کم : | سائنسدان |
گن: | 31 دن 14 کینٹے 54 منٹ خلا چ رئی۔ |
۔ کلپنا چاولہ اک پنجابی ہندو سوانی سی جیڑی خلا چ گئی۔
کلپنا چاولا ( 1 جولائی ، 1961 - 1 فروری 2003 ) ،اک بھارتی امریکی اتے پلاڑیاتری شٹل مشن ماہر سی ۔ اوہ کولمبیا خلائی شٹل حادثے وچّ مارے گئے ستّ لوکاں وچوں اک سی۔
شروعاتی جیون
[سودھو]کلپنا چاولا کرنال ، ہریانہ ، بھارتوچّ اک ہندو پنجابی-بھارتیی ٹبر وچّ پیدا ہوئے سی۔ اوہناں دی اڈان وچّ دلچسپی جہانگیر رتنجی دادابھائی ٹاٹا ، ولوں پریرت سی جو اک آگوُ بھارتی جہاز چالک اتے ادیوگپتی سن ۔ اوہناں دا جنم1 جولائی سنّ 1961 وچّ اک بھارتی ٹبر وچّ ہویا سی ۔
سکھیا
[سودھو]کلپنا چاولا نے ارمبھ(شروع) دی سکھیا(تعلیم) ٹیگور پبلک سکول کرنال توں پراپت(حاصل) کیتی ۔ اگے دی سکھیا ویمانک ابھیانترکی وچّ پنجاب انجنئرنگ کالج ، چنڈی گڑھ ، بھارت توں کردے ہوئے 1982 وچّ بیچلر آف اجنیئرنگ دی ڈیگری پراپت کیتی ۔ اوہ امریکہ 1982 وچّ چلے گئے اتے ویمانک ابھیانترکی(ایورناٹیکل) وچّ ایم ایس دی ڈیگری ٹیکساس یونیورسٹی آرلنگٹن توں پراپت کیتی ( 1984 ) ۔ کلپنا جی نے 1986 وچّ دوجی ایم ایس دی اپادھ پائی اتے 1988 وچّ کولوراڈو یونیورسٹی بولڈر توں ویمانک ابھئنترکی وچّ پی ایچ ڈی دی اپادھ لئی ۔ کلپنا جی نوں ہوائیجہاجاں ، گلائڈراں اتے وئوسائک ومانچالن دے لائسینساں لئی پرمانت اڈان ادھیاپک دا درجہ حاصل سی ۔ انھاننوں ایکل اتے بہو انجن واییاناں لئی وئوسائک ومانچالک دے لائسینس وی پراپت سن ۔ انترکش پاندھی بننوں پہلاں اوہ اک سپرسدھّ [[ناسا] دے وگیانی سی ۔
اینمس انو سندھان کیندر
[سودھو]1988 دے انت وچّ انھاننے ناسے دے اینمس انو سندھان کیندر لئی اوویرسیٹ میتھڈس انک دے اپ-پردھان دے روپ وچّ کم کرنا شروع کیتا ، انھاننے اتھے وی / ایسٹیؤئیل وچّ سیئیپھڈی اتے انو سندھان کیتا ۔
ناسا کارجکال
[سودھو]سپیسشٹل سمیولیٹر وچّ چاولا
[سودھو]کلپنا مارچ 1995 وچّ ناسے دے ایسٹرونوٹ کور وچّ شامل ہوئے اتے انھاننوں 1998 وچّ اپنی پہلی اڈان لئی چنیا گیا سی ۔ اوہناں دا پہلا آکاش مشن 19 نومبر ، 1997 نوں چھ میمبری ایسٹرونوٹ دل دے حصے دے روپ وچّ آکاش شٹل کولمبیا دی اڈان ایسٹیئیس - 87 توں شروع ہویا ۔ کلپنا آکاش وچّ اڈن والی پہلاں بھارت وچّ جنمے مہلا سن اتے آکاش وچّ اڈاناں والی بھارتی مول دی دوجی ویکتی سن ۔ راکیش شرما نے 1984 وچّ سووئت آکاش یان وچّ اک اڈان بھری سی ۔ کلپنا جی اپنے پہلاں مشن وچّ 1. 04 کروڑ میل دا سفر طے کرکے دھرتی دی 252پرکرماوانکیتی ، اتے آکاش وچّ 360 توں زیادہ گھنٹے بتائے ۔ ایسٹیئیس - 87 دے دوران سپارٹن اپگرہ نوں تینات کرن لئی وی ذمہ دار سن ، اس خراب ہوئے اپگرہ نوں پھڑن لئی ونسٹن سکاٹ اتے تکاؤ دوئی نوں آکاش وچّ چلنا پیا سی ۔ پنج مہینے دی تفتیش دے بعد ناسا نے کلپنا چاولا نوں اس معاملے وچّ پورا دوشمکت پایا ، ترٹیاں تنترانش انتراپرشٹھوں اتے یان کرمچاریاں اتے زمینی نئنترکوں لئی پربھاشت ودھیاں وچّ ملیاں ۔
ایسٹیئیس - 87 دی اڑانوپرانت گتیودھیاں دے پورے ہون اتے کلپنا جی نے آکاش پاندھی دفتر وچّ ، تکنیکی پداں اتے کم کیتا ، اوہناں دے اتھے دے کاریاکلاپ نوں اوہناں دے ساتھیاں نے وشیش انعام دے دے سنمانت کیتا ۔
2000 وچّ انھاننوں ایسٹیئیس - 107 وچّ اپنی دوجی اڈان دے کرمچاری دے طور اتے چنیا گیا ۔ ایہہ ابھیان لگاتار پچھے کھسکدا رہا ، کیونکہ وکھرا کماں دے نیوجت سماں وچّ ٹکراؤ ہندا رہا اتے کجھ تکنیکی سمسیاواں وی آئیاں ، جویں کہ شٹل انجن وہاء استراں وچّ دراراں ۔ 16 جنوری 2003 نوں کلپنا جی نے ماڑی قسمت والے ایسٹیئیس - 107 مشن دا شروع کیتا ۔ اوہناں دی ذمہ داریاں وچّ شامل سن سپیسہیب / پھریسٹار لگھگرتو پریوگ جسدے لئی کرمچاری دل نے 80 پریوگ کیتے ، جنہاں دے جرئے دھرتی اتے آکاش وگیان ، انت تکنیک وکاس اتے ایسٹرونوٹ صحتَ اتے سرکھیا دے بارے جانکاری حاصل ہوئی ۔
نجی جیون
[سودھو]1983 وچّ اوہ اک اڈان ادھیاپک اتے ومانن لیکھک ، زین پئرے ہیریسن نوں ملے اتے ویاہ کیتا ، اتے 1990 وچّ اک سنیوکت راج امریکہ دی ناگرک بنے۔
بھارت لئی چاولا دی آخری یاترا 1991-1992 دے نویں سال دی چھٹی دے دوران سی جدوں اوہ اتے اوہناں دے پتی ، پروار دے نال سماں گزارنے آئے سن ۔
انعام
[سودھو]مرنوپرانت :
٭ کانگریشنل آکاش پدک دے سنمان ٭ناسا آکاش اڈان پدک ٭ ناسا وشیش سیوا پدک
کلپنا دی یاد وچّ
[سودھو]- ٹیکساس یونیورسٹی ایل پاساں ( یوٹیئیپی ) وچّ بھارتی ودیارتھی سنگھ ( آئییسئے ) دوارا 2005 وچّ میدھاوی ودیارتھیاں نوں درجیدار دے لئی . کلپنا چاولا یادگار وظیفہ پروگرام ستھاپت کیتا گیا
- چھوٹا تارہ 51826 Kalpanachawla ، اک ستّ پرسنساپتر دے نام نال کولمبیا ( Columbia ) چالک دلاں ۔
- 5 فروری ، 2003 نوں ، بھارت دے پردھانمنتری نے اعلان کیتا کہ اپگرہاں دے موسم لڑی ، METSAT ، کلپنا . دے ناں نال جانی جائیگی ، دا پہلا اپگرہ METSAT - 1 ( METSAT - 1 ) ، بھارت دوارا12 ستمبر ، 2002 نوں کلپنا - 1 ( KALPANA - 1 ) . دے روپ وچّ شروع کیتا جاویگا کلپنا - 2 ( KALPANA - 2 ) 2007 ولوں شروع ہون دی انمید ہے . [
- نیویارک شہر وچّ جیکسن ہائٹس کوینس ( Queens ) دے 74 . سٹریٹ دے نام نوں 74 . سٹریٹ کلپنا چاولا دا راستاکے روپ وچّ پھیر نامکرن کیتا گیا ہے
- ٹیکساس یونیورسٹی دے Arlington ( University of Texas at Arlington ) ( جہاں چاولا نے ایئروسپیس انجینئرنگ وچّ ماسٹر وگیان دی ڈگری1984 وچّ پراپت دی ) وچّ اسدے سنمان وچّ اک شئناگار ( dormitory ) ، کلپنا چاولا حالَ ، دے نام ولوں 2004 وچّ رکھیا گیا
- کلپنا چاولا انعام کرناٹک سرکار دے دوارے انعام دے روپ وچّ 2004 وچّ جوان تیویں وگیانیاں لئی ستھاپت کیتا گیا
- پنجاب انجینئرنگ کالج ، وچّ لڈکیاں دا بورڈنگ کلپنا چاولا دے ناں اتے ہے . اسدے علاوہ ، INR ( INR ) دے لئی پنجھی ہزار ، اک پدک ، اتے ایئروناٹکل انجینئرنگ وبھاگ دے سبتوں اتم ودیارتھی لئی پرمان پتر اتے انعام نوں ستھاپت کیتا گیا ہے
- ناسا نے کلپنا دے نام نال اک سپر کمپیوٹر سمرپت کیتا ہے .
- پھلوریڈا تکنیکی سنستھان ( Florida Institute of Technology ) دے کولمبیا گرام سوٹ دے اک ودیارتھی اپارٹمینٹ پرسر ، وچّ چاولا سہت ہر اک آکاش پاندھی دے نام اتے حالَ ہے .
- ناسے دے مارس ایکسپلوریشن روور مشن ستّ سکھراں دے لڑی دی ہلس دے نام نال ہے کولمبیا ہلس ( Columbia Hills ) دے نام اتے کلپنا چاولا سمیت ستّ آکاش پاندھی جو کولمبیا شٹل آپدا بعد کھوہ گیا اوہناں دے نام ولوں چاولا پہاڑی ہے ، .
- سٹیو مورس ( Steve Morse ) نے کولمبیا تراسدی دی یاد وچّ گہریں جامنی ( Deep Purple ) بینڈ ولوں اک گانا بنایا ۔
- اسدا بھرا ، سنجے چاولا ، نے ٹپنی دی میرے لئی میری بھین مری نہیں ، ہے . اوہ امر ہے .اوہ اکاش وچّ اک ستھائی ستارہ ہے . اوہ ہمیشہ اتے وکھے جانگے جتھے س اوہ سنبندھت ہے
- اپنیاسکار پیٹر داؤد ( Peter David ) نے اوہناں دی 2007 وچّ آکاش پاندھی دے بعد چاولا دا ناں shuttlecraft ( shuttlecraft ) دے روپ وچّ دتا ہے ، سٹار ٹریک ( Star Trek ) اپنیاس سٹار ٹریک : اگلی پیڑھی : استوں پہلاں بے عزتی .
- Jyotisar ( Jyotisar ) ، کرکشیتر وچّ ہریانہ سرکار نے تارامنڈل بنایا ہے جو تارامنڈل کلپنا چاولا دے نام پر رکھیا گیا ہے۔