Przejdź do zawartości

woda

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: wòda • wóda

woda (język polski)

[edytuj]
woda (1.1)
woda (1.2)
wymowa:
​?/i, IPA: [ˈvɔda], AS: [voda]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) bezbarwna i bezzapachowa ciecz, tlenek wodoru, H₂O; zob. też woda w Wikipedii
(1.2) często w liczbie mnogiej, ogólnie duże zbiorowiska wody (1.1), np. morze, jezioro
odmiana:
(1.1-2)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikwodawody
dopełniaczwodywód
celownikwodziewodom
biernikwodęwody
narzędnikwodąwodami
miejscownikwodziewodach
wołaczwodowody
przykłady:
(1.1) Na pustyni woda cenniejsza jest od złota.
(1.1) Ciało ludzkie w ponad 70% składa się z wody.
(1.2) Wody Polski są magnesem przyciągającym turystów.
składnia:
kolokacje:
(1.1) czysta / brudna / stęchła woda • pić wodę • napełniać coś wodą • kropla wody
(1.2) powierzchnia wody • lustro wody • wody terytorialne • wody gruntowe / podziemne / powierzchniowe
synonimy:
(1.1) tlenek wodoru, monotlenek diwodoru, H₂O
(1.2) akwen, zbiornik wodny
antonimy:
(1.1) ogień
hiperonimy:
(1.1) ciecz
(1.2) żywioł
hiponimy:
(1.1) źródło, bełt, deszczówka, fala, kąpiel, kranówka, lód, mgła, mydliny, oligocenka, opady, popłuczyny, rosa, solanka, woda mineralna, wrzątek, zupa[1]
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. zwodorowanie n, wodorowanie n, wodorodek mrz, wodoród mrz, wodorod mrz, wodorek mrz, wodor mrz, wodoczyn mrz, wod mrz, wodór mrz, wódzia ż, wody nmos, wodniczka ż, wodnik m, wodnica ż, wodniak m, wodzianka ż, Wodnik m, wódka ż, bezwodzie n, owodnia ż, małowodzie n, wielowodzie n, wodowanie n, zwodowanie n, uwadnianie n, uwodnienie n, nawadnianie n, nawodnienie n, uwadnianie n, uwodnienie n, odwadnianie n, odwodnienie n, wodnicha ż, wodniczka ż, wodniczek m, wodność ż, wodnistość ż, bezwodność ż, bezwodnik m
czas. zwodorować, wodorować, rozwadniać, wodować ndk., zwodować dk., uwadniać ndk., uwodnić dk., nawadniać ndk., nawodnić dk., uwadniać ndk., uwodnić dk., odwadniać ndk., odwodnić dk.
przym. wodny, wodnisty, wodnikowy, wodniacki, bezwodny, owodniowy, wódczany, wodorodowy, wodorodny, wodorowy, wodorkowy
przysł. wodniście
tem. słow. wodo-
związki frazeologiczne:
zob. przysłowia o wodzie
bieżąca woda • burza w szklance wody • cicha woda • ciężka woda • czuć się jak ryba w wodzie • dziesiąta woda po kisielu • gdy w styczniu woda huczy, to na wiosnę mróz dokuczy • godzić ogień z wodą / pogodzić ogień z wodą • lać wodę • lustro wody • łowić ryby w mętnej wodzie • na wodzie pisany • nabrać wody w usta • o chlebie i wodzie • pisać palcem na wodzie • pisany patykiem po wodzie • przepaść jak kamień w wodę • robić wodę z mózgu • utopić w łyżce wody • warzyć wodę • w gorącej wodzie kąpany • Wielka Woda • woda kolońska • woda królewska • woda na młyn • woda ognista • woda utleniona • woda szara
etymologia:
prasł. *voda < praindoeur. *wodr[2]
por. białor. вада, bośn. voda, bułg. вода, chorw. voda, czes. voda, dłuż. wóda, głuż. woda, kasz. wòda, mac. вода, poł. vådă, ros. вода, scs. вода, słc. voda, słń. voda, ukr. вода́
por. ang. water, duń. vand, franc. onde, goc. 𐍅𐌰𐍄𐍉 (wato), gr. ὕδωρ (hýdōr), n.gr. ύδωρ, hiszp. onda, litew. vanduo, łac. unda, niem. Wasser, szw. vatten, wł. onda
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. ↑ Hasło „voda” w: Hrvatski jezični portal.

woda (język dolnołużycki)

[edytuj]
wymowa:
IPA: /ˈwoda/, IPA: [ˈwɛ.dɑ̈], IPA: [ˈwɘ̟.dɑ̈]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) przest. woda[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) war. wóda
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
prasł. *voda < praindoeur. *wodr
zob. polskie znaczenie
uwagi:
forma obecnie używana to wóda
źródła:
  1. ↑ https://iecor.clld.org/languages/sorbianlower

woda (język górnołużycki)

[edytuj]
wymowa:
IPA: /ˈwɔda/, IPA: [ˈwɔ.dɑ̈]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) woda[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
prasł. *voda < praindoeur. *wodr
zob. polskie znaczenie
uwagi:
źródła:
  1. ↑ https://iecor.clld.org/languages/sorbianupper
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=woda&oldid=8495158”