nadawać

wymowa:

IPA: [naˈdavaʨ̑], AS: [nadavać] ​^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) emitować komunikat, wiadomość za pomocą radio, telewizji lub w inny sposób

(1.2) zlecać wysłanie za pomocą poczty

(1.3) wyposażać w jakieś cechy

(1.4) rozdać coś wielu osobom

(1.5) pot. obgadywać kogoś

(1.6) pot. dużo mówić

czasownik zwrotny nadawać się

(2.1) być do czegoś odpowiednim

odmiana:

(1) koniugacja Xa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		nadawać
czas teraźniejszy		nadaję	nadajesz	nadaje	nadajemy	nadajecie	nadają
czas przeszły	m	nadawałem	nadawałeś	nadawał	nadawaliśmy	nadawaliście	nadawali
	ż	nadawałam	nadawałaś	nadawała	nadawałyśmy	nadawałyście	nadawały
	n	nadawałom	nadawałoś	nadawało
tryb rozkazujący		niech nadaję	nadawaj	niech nadaje	nadawajmy	nadawajcie	niech nadają
pozostałe formy czas przyszły m będę nadawał, będę nadawać będziesz nadawał, będziesz nadawać będzie nadawał, będzie nadawać będziemy nadawali, będziemy nadawać będziecie nadawali, będziecie nadawać będą nadawali, będą nadawać ż będę nadawała, będę nadawać będziesz nadawała, będziesz nadawać będzie nadawała, będzie nadawać będziemy nadawały, będziemy nadawać będziecie nadawały, będziecie nadawać będą nadawały, będą nadawać n będę nadawało, będę nadawać będziesz nadawało, będziesz nadawać będzie nadawało, będzie nadawać czas zaprzeszły m nadawałem był nadawałeś był nadawał był nadawaliśmy byli nadawaliście byli nadawali byli ż nadawałam była nadawałaś była nadawała była nadawałyśmy były nadawałyście były nadawały były n nadawałom było nadawałoś było nadawało było forma bezosobowa czasu przeszłego nadawano tryb przypuszczający m nadawałbym, byłbym nadawał nadawałbyś, byłbyś nadawał nadawałby, byłby nadawał nadawalibyśmy, bylibyśmy nadawali nadawalibyście, bylibyście nadawali nadawaliby, byliby nadawali ż nadawałabym, byłabym nadawała nadawałabyś, byłabyś nadawała nadawałaby, byłaby nadawała nadawałybyśmy, byłybyśmy nadawały nadawałybyście, byłybyście nadawały nadawałyby, byłyby nadawały n nadawałobym, byłobym nadawało nadawałobyś, byłobyś nadawało nadawałoby, byłoby nadawało imiesłów przymiotnikowy czynny m nadający, nienadający ż nadająca, nienadająca nadające, nienadające n nadające, nienadające imiesłów przymiotnikowy bierny m nadawany, nienadawany nadawani, nienadawani ż nadawana, nienadawana nadawane, nienadawane n nadawane, nienadawane imiesłów przysłówkowy współczesny nadając, nie nadając rzeczownik odczasownikowy nadawanie, nienadawanie

(2.1) koniugacja Xa

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		nadawać się
czas teraźniejszy		nadaję się	nadajesz się	nadaje się	nadajemy się	nadajecie się	nadają się
czas przeszły	m	nadawałem się	nadawałeś się	nadawał się	nadawaliśmy się	nadawaliście się	nadawali się
	ż	nadawałam się	nadawałaś się	nadawała się	nadawałyśmy się	nadawałyście się	nadawały się
	n	nadawałom się	nadawałoś się	nadawało się
tryb rozkazujący		niech się nadaję	nadawaj się	niech się nadaje	nadawajmy się	nadawajcie się	niech się nadają
pozostałe formy czas przyszły m będę się nadawał, będę się nadawać będziesz się nadawał, będziesz się nadawać będzie się nadawał, będzie się nadawać będziemy się nadawali, będziemy się nadawać będziecie się nadawali, będziecie się nadawać będą się nadawali, będą się nadawać ż będę się nadawała, będę się nadawać będziesz się nadawała, będziesz się nadawać będzie się nadawała, będzie się nadawać będziemy się nadawały, będziemy się nadawać będziecie się nadawały, będziecie się nadawać będą się nadawały, będą się nadawać n będę się nadawało, będę się nadawać będziesz się nadawało, będziesz się nadawać będzie się nadawało, będzie się nadawać czas zaprzeszły m nadawałem się był nadawałeś się był nadawał się był nadawaliśmy się byli nadawaliście się byli nadawali się byli ż nadawałam się była nadawałaś się była nadawała się była nadawałyśmy się były nadawałyście się były nadawały się były n nadawałom się było nadawałoś się było nadawało się było forma bezosobowa czasu przeszłego nadawano się tryb przypuszczający m nadawałbym się, byłbym się nadawał nadawałbyś się, byłbyś się nadawał nadawałby się, byłby się nadawał nadawalibyśmy się, bylibyśmy się nadawali nadawalibyście się, bylibyście się nadawali nadawaliby się, byliby się nadawali ż nadawałabym się, byłabym się nadawała nadawałabyś się, byłabyś się nadawała nadawałaby się, byłaby się nadawała nadawałybyśmy się, byłybyśmy się nadawały nadawałybyście się, byłybyście się nadawały nadawałyby się, byłyby się nadawały n nadawałobym się, byłobym się nadawało nadawałobyś się, byłobyś się nadawało nadawałoby się, byłoby się nadawało imiesłów przymiotnikowy czynny m nadający się, nienadający się ż nadająca się, nienadająca się nadające się, nienadające się n nadające się, nienadające się imiesłów przymiotnikowy bierny m nadawany, nienadawany nadawani, nienadawani ż nadawana, nienadawana nadawane, nienadawane n nadawane, nienadawane imiesłów przysłówkowy współczesny nadając się, nie nadając się rzeczownik odczasownikowy nadawanie się, nienadawanie się

przykłady:

(1.1) W radiu nadano komunikat o pożarze w lesie.

(1.3) Jesień nadaje drzewom żółty kolor.

składnia:

(1.1-2) nadawać B. (nie nadawać D.) do D.

(1.3-4) nadawać B. (nie nadawać D.) C.

(1.5) nadawać na B.

(2.1) nadawać się do D.

kolokacje:

(1.1) nadawać audycję / program / komunikat / sygnał /… do odbiorcy /…

(1.2) nadawać list / paczkę /…

(1.3) nadawać kształt / wygląd /…

synonimy:

(1.1) emitować, transmitować, przesyłać

(1.2) wysyłać, kierować, adresować

(1.3) kształtować

(1.4) rozdać

(1.5) plotkować, reg. śl. dżistać

antonimy:

(1.1) odbierać

(1.2) odbierać

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

(1) czas. nadawać się; rzecz. nadawanie/nadanie

(1.1-2) rzecz. nadawca

związki frazeologiczne:

nadawać się do łopaty

etymologia:

(1.2) niem. aufgeben^[1]

uwagi:

(1.2) Dawniej zalecano mówić o oddawaniu listów na poczcie, krytykując germanizm^[1].

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) broadcast, transmit; (1.2) bryt. post, amer. mail; (1.4) prawa: grant, bestow, odznaczenia: confer, bestow; (1.5) backbite; (1.6) babble; (2.1) be fit for sth
• arabski: (2.1) ناسب
• chiński standardowy: (2.1) 得 (de)
• duński: (1.1) sende, udsende, sende ud; (1.2) sende
• esperanto: (2.1) taŭgi
• hiszpański: (1.1) emitir; (1.2) expedir; (1.3) equipar, otorgar; (1.4) distribuir, dar; (1.5) cotillear
• jidysz: (2.1) לאָזן זיך (lozn zich)
• łaciński: (1.1) dissemino
• niderlandzki: (1.1) uitzenden; (1.2) posten, versturen; (1.3) afgeven
• niemiecki: (1.1) senden, ausstrahlen; (1.2) aufgeben; (1.3) geben; (1.4) zuteilen, verleihen; (1.5) nachreden; (1.6) reden wie ein Wasserfall; (2.1) sich eignen zu Dat., sein gut geeignet zu Dat.
• rosyjski: (1.1) веща́ть, трансли́ровать; (1.2) отправля́ть; (1.3) придава́ть; (1.4) раздава́ть; (2.1) соотве́тствовать, годи́ться, подходи́ть
• szwedzki: (1.1) sända, sända ut; (1.2) pollettera; (2.1) meritera
• wilamowski: (2.1) tyjgia, tejgia, tejgja

źródła: