Przejdź do zawartości

mleko

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: mléko • mlékò

mleko (język polski)

[edytuj]
szklanka mleka (1.2)
mleko (1.5)
wymowa:
IPA: [ˈmlɛkɔ], AS: [mleko], ​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) biol. wydzielina gruczołów mlecznych samic ssaków służąca jako pokarm dla swojego potomstwa dostępna w okresie laktacji; zob. też mleko w Wikipedii
(1.2) spoż. wydzielina gruczołów mlecznych, najczęściej krowy, spożywana przez ludzi jako dodatek do pokarmu lub jako sam pokarm
(1.3) pot. porcja, np. butelka, karton mleka (1.2)
(1.4) białawy płyn przypominający mleko (1.2), np. sporządzany z niektórych roślin, wydzielający się ze skał wapiennych itd.
(1.5) książk. przen. gęsta mgła
odmiana:
(1.1,3-5) blm
 
przypadekliczba pojedyncza
mianownikmleko
dopełniaczmleka
celownikmleku
biernikmleko
narzędnikmlekiem
miejscownikmleku
wołaczmleko
(1.3)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikmlekomleka
dopełniaczmlekamlek
celownikmlekumlekom
biernikmlekomleka
narzędnikmlekiemmlekami
miejscownikmlekumlekach
wołaczmlekomleka
przykłady:
(1.1) Jeśli mleko wypływa z piersi zbyt szybko maluch może nie chcieć ssać, może się prężyć, odpychać i płakać, pomimo głodu[1].
(1.1) Dla szczeniąt konieczne jest rozpoczęcie pobierania mleka jak najszybciej po porodzie[2].
(1.2) Wielu Azjatów nie toleruje mleka.
(1.3) Na stole stały trzy mleka.
(1.4) Napoje roślinne, takie jak mleko owsiane i mleko sojowe, obciążają klimat mniej niż mleko od krowy.
(1.5) Nagle wjechaliśmy w mleko i musieliśmy znacznie zwolnić.
składnia:
kolokacje:
(1.2) krowie / kozie / owcze / … mleko • chude / tłuste / odtłuszczone / modyfikowane mleko • zsiadłe mleko / kwaśne mleko • mleko w proszku • mleko skondensowane • pić mleko • rozlać mleko • mleko matki • mleko humanizowane
(1.4) mleko kokosowe • mleko owsiane • mleko sojowe • mleko ryżowe • mleko migdałowe • mleko wapienne • mleko cementowe • ptasie mleko
synonimy:
gw. mliko, gw. (Śląsk Cieszyński) mlyko
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. mleczarnia ż, mleczarstwo n, mleczarz m, mleczarnik m, mleczarka ż, mleczność ż, mleczak m, mlecz m, mleczaj m, mleczan m
zdrobn. mleczko n
przym. mlekowy, mleczny, mleczany, mleczarski, mleczarniany
przysł. mlecznie
związki frazeologiczne:
brak tylko ptasiego mleka • kaszka z mlekiem • kraj miodem i mlekiem płynący / kraina mlekiem i miodem płynąca • krew z mlekiem • mieć mleko pod nosem • mleko się rozlało • mleko się rozlało i już do dzbanka nie wróci • płakać nad rozlanym mlekiem • wyssać z mlekiem matki • złote mleko • przysłowia: czyje krowy, tego mleko • dobra gospodyni z wody mleko czyni • krowa, która dużo ryczy, mało mleka daje • mliko daje trowa, a nie krowa (sic!) • znać się jak kot na kwaśnym mleku
etymologia:
prasł. *melko < pragerm. *meluk / *miluk < praindoeur. *melg- → doić; od XV w.[3]
Istnieje także teoria alternatywna, zakładająca pochodzenie od prasł. *mlknąti → sztywnieć (chodziłoby o proces ścinania się mleka zsiadłego)[4]
uwagi:
(1.2) zobacz też: Indeks:Polski - Jedzenie
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ mamatezkobieta.pl
  2. ↑ ciazaupsow.royal-canin.pl
  3. ↑ Izabela Malmor, Słownik etymologiczny języka polskiego
  4. ↑ Wiedza i Życie, styczeń 2018, str. 70, autor Jerzy Bralczyk.

mleko (slovio)

[edytuj]
mleko (1.2)
zapisy w ortografiach alternatywnych:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) biol. mleko
(1.2) spoż. mleko
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:

mleko (język słoweński)

[edytuj]
mleko (1.2)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) biol. mleko
(1.2) spoż. mleko
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
(1.2) kokosovo mleko → mleko kokosowe • sojino mleko → mleko sojowe
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Źródło: „https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=mleko&oldid=8384414”