Królowa nie wie, kim są sprawcy tej zbrodni, ale zdaje się na wysiłki i zapał swojej Rady Królewskiej, która ma za zadanie to zbadać i zamierza nałożyć na zbrodniarzy przykładną karę, która odstraszy innych złoczyńców po wsze czasy.
Opis: słowa z podpisanego przez nią edyktu, wydanego po śmierci w zagadkowym zamachu Henryka Stuarta (lorda Darnleya).
Źródło: Curt Riess, Procesy, które poruszyły świat. Od antyku do XX wieku, Wydawnictwo Jeden Świat, Warszawa 2006, ISBN 9788389632296, tłum. Paweł Piszczatowski, s. 80.
Proszę cię usilnie, byś jak najszybciej pozwoliła mi się stawić przed Twoim obliczem, bo znalazłam się w sytuacji, która urąga godności nie tylko królowej, lecz każdej szlachetnie urodzonej damy. (…) Sama się o tym przekonasz, kiedy, w co wierzę, ulitujesz się, widząc bezmiar mojego nieszczęścia.
Opis: w liście do Elżbiety I napisanym podczas niewoli w Anglii.
Źródło: Curt Riess, Procesy, op. cit., s. 85.
Następnie zaś należy polecić sześciu szlachetnie urodzonym mężom, by po wykonaniu zadania zadbali o to, bym niezwłocznie została stąd oswobodzona, zanim jeszcze dowiedzą się o wszystkim moi sędziowie.
Opis: z listu wysłanego 7 lipca 1586, w którym daje swoje przyzwolenie na dokonanie zamachu na życie Elżbiety I.
Źródło: Curt Riess, Procesy, op. cit., s. 89.
Powinnam zasiadać na tronie, jestem królową Szkocji i królową Francji.
Opis: pierwsze słowa, które powiedziała po wprowadzeniu na salę rozpraw (14 października 1586).
Źródło: Curt Riess, Procesy, op. cit., s. 71.
Iluż to uczonych jurystów zebrało się tutaj w tym gmachu! A dla mnie i tak nie ma tu żadnego.
Opis: po zajęciu przygotowanego dla siebie miejsca (14 października 1586).
Źródło: Curt Riess, Procesy, op. cit., s. 71.
Skąd mam mieć pewność, że nie sfałszowano mojego pisma, by na tej podstawie skazać mnie na śmierć?
Opis: gdy jej korespondencja przedłożona została sądowi nie w wersji oryginalnej, lecz jedynie w formie kopii.
Źródło: Curt Riess, Procesy, op. cit., s. 90.
Madame, z całego serca dziękuję Bogu, że spodobało mu się zakończyć drogę mojej długiej wędrówki przez życie. Nie proszę Cię, byś zechciała ją przedłużyć. Zbyt wiele miałam czasu i sposobności, by zasmakować goryczy żywota (…). Umrę tedy, jakom żyła. Oddana ci siostra i więźniarka Maria, królowa.
Opis: z ostatniego listu napisanego do Elżbiety I.
Źródło: Curt Riess, Procesy, op. cit., s. 91.
Bogu niech będą dzięki za tę nowinę, którą mi przynosicie! Nie mogłabym się lepszej spodziewać, jako że zwiastuje mi ona koniec mojego żywota i łaskę, jaką mnie Bóg obdarzył, bym mogła życie moje oddać na chwałę Jego Imienia i Jego Świętego Rzymsko-Katolickiego Kościoła.
Opis: gdy dowiedziała się od opiekującego się nią lorda Shrefsbury, że umrze na szafocie.
Źródło: Curt Riess, Procesy, op. cit., s. 92.
W imię Jezusa Chrystusa, do którego jutro modlić się za Ciebie będę, umierając, rozkaż, jeśli taka Twoja wola, aby część z tego, coś mi jest winien, wydzielono na mszę za mą duszę.
Źródło: Shaun Usher (zebr. i oprac.), Listy niezapomniane, tłum. Jakub Małecki, Wydawnictwo SQN, Kraków 2013, ISBN 9788379243327, s. 27.
Powiedz królowej Anglii, żem umarła wierna mojej religii, jak prawdziwa katoliczka, prawdziwa Szkotka i prawdziwa księżniczka. Niech Bóg ma zmiłowanie dla tych, którzy zażądali mojej głowy. A synowi mojemu przekaż, że nigdym nie uczyniła niczego, co mogłoby mu przynieść krzywdę i że nigdy nie wyrzekłam się mojej władzy.
Opis: do swojego hofmistrza Melvila, wypowiedziane o godzinie ósmej dnia 8 lutego 1587.
Źródło: Curt Riess, Procesy, op. cit., s. 92.
Oto ostatnia posługa, jaką mi oddajesz.
Opis: do swego lokaja, na którego ramieniu wspierała się wchodząc na miejsce egzekucji.
Źródło: Isabelle Bricard, Leksykon śmierci wielkich ludzi, tłum. Anita i Krzysztof Staroniowie, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa 1998, ISBN 8305129713, s. 315.
Milordowie, jeśli chcecie się za mnie modlić, winna wam jestem podziękowanie, ale nie mogę się do was przyłączyć, bo nie wyznajemy tej samej religii.
Opis: na szafocie.
Źródło: Isabelle Bricard, Leksykon śmierci wielkich ludzi, op. cit., s. 315.
Nienawykła jestem do tego, by zdejmować me szaty w obecności tak wielu osób.
Opis: kiedy kat i strażnicy chcieli pomóc jej zdjąć wierzchnie odzienie przed jej egzekucją.
Źródło: dr Anna Kalinowska, Maria I Stuart w: Tudorowie i Stuartowie (tom 2. serii Dynastie Europy), Biblioteka Gazety Wyborczej, 2010, ISBN 97883268008525, s. 61.
Jezu Chryste! Tak jak w ręce swoje rozpostarłeś szeroko na ramionach krzyża, tak i mnie przyjmij w swoje miłosierne ramiona i udziel mi przebaczenia moich grzechów. Amen.
Czyż może wydawać ci się dziwne, że nie zezwalam Ci na widzenie ze mną? Postaw się proszę w mojej sytuacji! Jeżeli zostaniesz oczyszczona ze wszystkich podejrzeń, podejmę Cię z wszelkimi honorami należnymi królowej. Nie wcześniej jednak niż w dniu, kiedy nie będzie nad Tobą ciążył żaden zarzut.
Opis: przerywając bal wydany na zamku Greenwich po tym, jak otrzymała wiadomość o narodzinach syna Marii Stuart (przyszedł na świat 19 czerwca 1566).
Źródło: Curt Riess, Procesy, op. cit., s. 77.
Poeci i pisarze upodobali sobie królową, której życie skrócił topór kata, przyczyniając się do utrwalenia romantycznej legendy nieszczęśliwej królowej. Przez całe stulecia Maria Stuart zyskiwała w zestawieniu ze swą „okrutną” kuzynką, Elżbietą I, która wyrok śmierci zainspirowała i podpisała. Ale legenda, żywiąca się pobudzającą wyobraźnię dramaturgią, nie wytrzymuje konfrontacji z faktami nieprzemawiającymi nigdy na korzyść królowej szkockiej. W odróżnieniu od swojej kuzynki na tronie Anglii, zawsze kierującej się racją stanu i pomyślnością swoich poddanych, Maria Stuart była krótkowzrocznym politykiem, niewiele dbającym o swój naród, a jako człowiek dopuściła się zbrodni, którą ściga prawo we wszystkich cywilizowanych państw pod każdą szerokością geograficzną. To właśnie lekkomyślność, pycha, a nade wszystko – jej niechlubne uczynki, nie zaś kobieca zemsta królowej Anglii doprowadziły ją do upadku, a wreszcie na szafot.
Autor: Laura Smokowicz, Sławne żony i kochanki. Tragiczne i wiarołomne, Instytut Wydawniczy Kreator, Białystok 2004, ISBN 833440275, s. 151.
Uwaga: W dalszej części znajdują się słowa powszechnie uznawane za wulgarne!
Spalić tę dziwkę! Spalić mężobójczynię!
Opis: okrzyki wznoszone przez prosty lud Edynburga i innych szkockich miast jako reakcja na śmierć tajemniczo zamordowanego męża Marii – Henry’ego Stuarta (zabitego 10 lutego 1567).
_-_Google_Art_Project.jpg)
